กำเนิดครุฑ ๔ จำพวก

-บาลี ขนฺธ. สํ. ๑๗/๓๐๕/๕๓๑.

ภิกษุทั้งหลาย ! กำเนิดของครุฑ (สุปณฺณ) ๔ จำพวกนี้. ๔ จำพวก เป็นอย่างไรเล่า ? คือ :- 
(๑) ครุฑที่เป็นอัณฑชะ (เกิดในไข่)  (๒) ครุฑที่เป็นชลาพุชะ (เกิดในครรภ์) (๓) ครุฑที่เป็นสังเสทชะ (เกิดในเถ้าไคล)  (๔) ครุฑที่เป็นโอปปาติกะ (เกิดผุดขึ้น) 
ในครุฑทั้ง ๔ จำพวกนั้น 
ครุฑที่เป็นอัณฑชะ ย่อมนำนาคที่เป็นอัณฑชะไปได้ นำนาคที่เป็นชลาพุชะ สังเสทชะและโอปปาติกะไปไม่ได้. 
ครุฑที่เป็นชลาพุชะ ย่อมนำนาคที่เป็นอัณฑชะและชลาพุชะไปได้ นำนาคที่เป็นสังเสทชะ โอปปาติกะไปไม่ได้. 
ครุฑที่เป็นสังเสทชะย่อมนำนาคที่เป็นอัณฑชะ ชลาพุชะและสังเสทชะไปได้ นำนาคที่เป็นโอปปาติกะไปไม่ได้.
ครุฑที่เป็นโอปปาติกะ ย่อมนำนาคที่เป็นอัณฑชะ ชลาพุชะ สังเสทชะและโอปปาติกะไปได้. 
ภิกษุทั้งหลาย ! นี้แล กำเนิดของครุฑ ๔ จำพวก.
https://etipitaka.com/read/thaipb/11/0/