การเจริญพุทธานุสสติ ก็คือ การตามระลึกถึงพระคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ไม่ว่าจะเป็นพระปัญญาคุณ พระมหากรุณาธิคุณ พระบริสุทธิคุณ เป็นต้น

แต่การท่องคำภาวนาว่า "พุทโธ"  ในขณะนั้น จิตของผู้ท่อง กำลังระลึกถึงพระปัญญาคุณ พระมหากรุณาธิคุณ พระบริสุทธิคุณ หรือเปล่า

หรือเพียงแต่ท่องคำว่า "พุทโธ" เหมือนกับท่องคำว่า "ดอกไม้"ๆๆๆๆๆๆๆ หรือ "นกแก้วๆๆๆๆๆๆ"

ถ้าเช่นนี้ จะเรียกว่า การเจริญพุทธานุสสติกรรมฐาน ได้หรือ?

ผมก็เคยนั่งสมาธิกรรมฐาน โดยท่องบริกรรมคำว่า "พุทโธๆๆๆๆๆๆๆๆ" แต่ยอมรับว่า ในขณะบริกรรม ไม่ได้ระลึกถึงพระพุทธเจ้าเลย

ก็เลยมาคิดว่า มันต่างอะไรกับ การนั่งสมาธิแบบ TM ที่โรงเรียนคริสต์เอามาให้เด็กนักเรียนทำสมาธิก่อนเข้าเรียน หรือช่วงพักเที่ยง 

โดยให้ท่องคำมันตรา  เช่นคำว่า "อิงกาๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ" โดยให้จิตแนบแน่นไปกับคำบริกรรมภาวนา

มีใครกล้ายอมรับตรงๆ แบบแมนๆ บ้างว่า ขณะท่องบริกรรม ภาวนาพุทโธ ในขณะนั้น ไม่ได้กำลังระลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้าเลย

การยอมรับตรงๆ แบบเป็นผู้ตรงต่อตัวเอง จะเป็นการสะสมสัจจบารมีต่อไป

แต่ถ้ากระดากอายมาก  ก็ไม่ต้องแสดงตน ก็ได้ครับ ปล่อยให้กระทู้นี้ว่างเปล่าไป โดยไม่ต้องมีความเห็นใดๆ

แต่จงเลิกหยุดหลอกตนเองได้แล้วว่ากำลังเจริญพุทธานุสสติกรรมฐานอยู่