สัตตะ สัตตานัง ที่ได้มีการบอกสอนกันมาก่อนหน้านี้แล้วนั้น เกิดความเข้าใจหรือไม่เข้าใจเป็นเครื่องธรรมดา

วันนี้ผมจะมาอธิบายให้เข้าใจให้ตรงกันด้วยข้อที่ผมศึกษาแต่พระไตรปิฏก มาเป็นเวลา10ปี  ผมถือว่าพอมีความรู้และเข้าใจ เป็นพหุสูตรผู้หนึ่ง

ความพอใจ ราคะ นันทิ ตัณหา มันเป็นอาการจิต ที่มีอุปทาน มีสังโยชน์

เมื่อไม่มี ความพอใจ เป็นต้น ในขันธ์5
อันเนื่องจาก หมด อุปทาน  ก็ไม่ถูกเรียกว่าสัตว์

เข้าใจง่ายๆ มีเท่านี้
  ความพอใจ นันทิ มันไม่ใช่ของเรา เป็นการปรุงแต่ง ที่ไม่ได้มีจากที่อื่น ๆ มีในอุปทานขันธ์ หรือเรียกแบบทางการว่า "อุปทาน ใน ปัญจุปาทานขันธ์"


แต่ ผมไม่อยากให้โฟกัส ว่าใครถูกใครผิด ในกรณีของสัตว์ สัตตานัง

แต่เมื่อมาสังเกตุคนที่บอกว่า สัตว์ ไม่ใช่ตัวตนก็ตาม ผมเชื่อว่าเกือบ100% ก็ยังมีผู้มีหลงว่ามีตัวตนของเราอยู่ดี อย่างเช่นนักปฏิบัติหลายคน คิดว่ามองสิ่งต่างๆเกิดดับ ยังมีเราอยู่ อันนี้เป็นอีกเก๊ปที่  หลายคนยากที่จะสลัด

เหมือนกับว่า คนเรามองเห็นความผิดผู้อื่น แต่ไม่เห็นความผิดตัวเอง

เชื่อไหมว่ากลมสันดารของมนุษย์ ยากที่จะสลัดไอสิ่งนี้ออกไปได้


ผมจึงเชื่อว่า ต่อให้ใครจะทุ่มเถียงเพื่อเอาชนะ.สุดท้าย ตัวเองก็มี สิ่งนี้ เกิดขึ้นมาอยู่ดี จึงไม่มีทางมองออก มันต้องลดอัตตา ให้มันเบาบางลงก่อน

การมองเห็นสิ่งอื่นๆเกิดดับเป็น รู้ว่าคนนั้นคนนี้ไม่เข้าใจสัตว์ หลงยึดสัตว์
บทสรุปไม่ใช่จะจบง่ายๆเพียงเท่านั้น สุดท้าย ก็ยังไม่รู้ว่าตัวเองก็เกิดดับ ไอ้ตัวอุปทานเนี่ยล่ะ
นี้ล่ะ
จึงถูกเรียกว่าสัตว์