สังโยชนสูตร  https://etipitaka.com/read/thai/21/89/

 [๘๘] จตฺตโรเม ภิกฺขเว ปุคฺคลา สนฺโต(มีอยู่) สํวิชฺชมานา(ประสพภพได้) โลกสฺมึ(ซึ่งในโลก) 
...ภิกษุ ท.!  มีบุคคล  4 (จำพวก) ..ประสพพบได้ในโลก...

กตเม จตฺตาโร --  4 (จำพวก) ..อย่างไร..เล่า?
สมณมจโล --- (คือ...1 )สมณะมั่นคง..
สมณปุณฺฑรีโก  --- (คือ...2 )สมณะบัวขาว..
สมณปทุโม  --- (คือ...3 )สมณะบัวชมพู..
สมเณสุ สมณสุขุมาโล ฯ  --- (คือ...4 )สมณะผู้ละเอียดอ่อน..ในหมู่สมณะ

กถญฺจ ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมณมจโล โหติ
ภิกษุ ท.!  ก็อย่างไร..คือ..บุคคล..ผู้เป็นสมณะมั่นคง..ที่มี(อยู่ในโลก)

อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โสตาปนฺโน โหติ อวินิปาตธมฺโม นิยโต สมฺโพธิปรายโน 
ภิกษุ ท.!  ในกรณีนี้..คือ  ภิกษุผู้ซึ่งทำลายเครื่องผูกทั้ง 3 ได้แล้ว
ได้เป็นโสดาบัน..เป็นผู้มีธรรมอันไม่แปรปรวน.. เที่ยงแท้ต่อการรู้แจ้งในภายภาคหน้า..

เอวํ โข ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมณมจโล โหติ ฯ
ภิกษุ ท.!  อย่างนี้แล..คือ..บุคคล..ผู้เป็นสมณะมั่นคง....ที่มี(อยู่ในโลก)

กถญฺจ ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมณปุณฺฑรีโก โหติ 
ภิกษุ ท.!  ก็อย่างไร..คือ..บุคคล..ผู้เป็นสมณะบัวขาว..ที่มี(อยู่ในโลก)

อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ ติณฺณํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา ราคโทสโมหานํ ตนุตฺตา 
สกทาคามี โหติ  สกิเทว  อิมํ โลกํ อาคนฺตฺวา ทุกฺขสฺสนฺตํ กโรติ 
ภิกษุ ท.!  ในกรณีนี้..คือ  ภิกษุผู้ซึ่งทำลายเครื่องผูกทั้ง 3 ได้แล้ว...
ราคะ-โทสะ-โมหะ..เบายางลง  ได้เป็นสกทาคามี.. กลับมาสู่โลกนี้อีกเพียงครั้งเดียว
จะกระทำให้แจ้งได้ซึ่งกองทุกข์

เอวํ โข ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมณปุณฺฑรีโก โหติ ฯ 
ภิกษุ ท.!  อย่างนี้แล..คือ..บุคคล..ผู้เป็นสมณะบัวขาว..ที่มี(อยู่ในโลก)

กถญฺจ ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมณปทุโม โหติ 
ภิกษุ ท.!  ก็อย่างไร..คือ..บุคคล..ผู้เป็นสมณะบัวชมพู..ที่มี(อยู่ในโลก)

อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ ปญฺจนฺนํ โอรมฺภาคิยานํ สญฺโญชนานํ ปริกฺขยา โอปปาติโก โหติ 
ตตฺถ ปรินิพฺพายี อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกา 
ภิกษุ ท.!  ในกรณีนี้..คือ  ภิกษุผู้ซึ่งทำลายเครื่องผูกเบื้องต่ำทั้ง 5 ได้แล้ว...
ได้เป็นผู้ผุดเกิด(โอปปาติโก)  ในที่นั้น..จะปรินิพพาย จะไม่กลับจากโลกนั้น..แน่นอน

เอวํ โข ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมณปทุโม โหติ ฯ 
ภิกษุ ท.!  อย่างนี้แล..คือ..บุคคล..ผู้เป็นสมณะบัวชมพู..ที่มี(อยู่ในโลก)

กถญฺจ ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมเณสุ สมณสุขุมาโล โหติ
ภิกษุ ท.!  ก็อย่างไร..คือ..บุคคล..ผู้เป็นมณะผู้ละเอียดอ่อน..ในหมู่สมณะ..ที่มี(อยู่ในโลก)
 
อิธ ภิกฺขเว ภิกฺขุ อาสวานํ ขยา อนาสวํ เจโตวิมุตฺตึ ปญฺญาวิมุตฺตึ ทิฏฺเฐว ธมฺเม สยํ 
อภิญฺญา สจฺฉิกตฺวา อุปสมฺปชฺช วิหรติ 
ภิกษุ ท.!  ในกรณีนี้..คือ  ภิกษุผู้ซึ่งมีอาสวะสิ้นไป - ปราศจากอาสวะ มีการหลุดพ้นด้วยจิต..และ..ปัญญา
ประจักษ์ในธรรมในปัจจุบัน..รู้แจ้งประจักษ์แก่เขาเอง..ถึงพร้อมแล้วอยู่

เอวํ โข ภิกฺขเว ปุคฺคโล สมเณสุ สมณสุขุมาโล โหติ ฯ
ภิกษุ ท.!  อย่างนี้แล..คือ..บุคคล..ผู้เป็นสมณะผู้ละเอียดอ่อน..ในหมู่สมณะ..ที่มี(อยู่ในโลก)

อิเม โข ภิกฺขเว จตฺตาโร ปุคฺคลา สนฺโต สํวิชฺชมานา โลกสฺมินฺติ ฯ
ภิกษุ ท.!  อย่างนี้แล..คือ....บุคคล  4 (จำพวก) ..ประสพพบได้..ในโลก...

---

สรุป..

 1. พระโสดาบัน.. เหมือนกับ  พระสกทาคามี  ตรงการละซึ่งสังโยขน์เบื้องต่ำ 3 ข้อ
      แต่... พระสกทาคามี..ท่านมีความเบาบางของอาสวะ... คือ  ราคะ - โทสะ - โมหะ

2. แล้วเพราะอะไร..ทำไม่  สกทาคามีจึงมีราคะโทสะโมหะ..เบาบางจากโสดาบัน
    อันนี้..ก็ต้องตอบว่า  เพราะว่า..ความไม่ประมาท พระโสดาบันผู้ไม่ประมาท
    หมั่นกระทำสติปัฏฐาน4...  กระทำธัมมวิจยสัมโพชฌงค์..อวิชชาก็จะจางๆ เพราะวิชชาเพิ่มขึ้นๆ
    ราคะ - โทสะ - โมหะ...มันก็เบาบางลงเพราะปัญญามันเพิ่ม..พอปัญญาเพิ่มเมื่อเจอผัสสะ..
    แล้วเกิดเวทนา..แล้วจะไปเกิดตัณหา -- ก็ดับตัณหา..เหล่านั้นได้  ได้บาง..พลาดท่าบาง
    นี่หละ...จึงทำให้อาสวะมันเบาบางลง  ก็เลย..ขยับชั้นเป็น..สกทาคามีบุคคล

3. ตรงคำว่า " สกทาคามี โหติ  สกิเทว  อิมํ โลกํ อาคนฺตฺวา ทุกฺขสฺสนฺตํ กโรติ " 
    ที่แปลว่า " ได้เป็นสกทาคามี.. กลับมาสู่โลกนี้อีกเพียงครั้งเดียว...จะกระทำให้แจ้งได้ซึ่งกองทุกข์ "

    คุณต้องไปดู.. อนาคามีซิ พระองค์กล่าวว่า " อนาวตฺติธมฺโม ตสฺมา โลกา -- ไม่หวนคือจกโลกนั้น " 
    จะเห็นว่า.. โลกของพรหมที่อนาคามีบุคคลไปผุดเกิด..  มันคนละโลกกับ..โลกนี้ของสกทาคามี
    ซึ่งคือ...รูปภพ..

    ผมจะสรุปว่า.. สกทาคามีก็จะกลับมาสู่โลกที่เป็น " กามภพ "...
    และจะกลับมาสู่..โลกมนุษย์หรือไม่?  เพราะว่า..โลกมนุษย์ก็อยู่ในกามภพ..เช่นกัน

    อันนี้..ต้องตอบว่าไม่  เพราะอะไร?  
    เพราะว่า.. ถ้าจะกลับมาสู่..โลกมนุษย์อีก 👈..ก็จะใช้คำว่า " กลับมาสู่สกุล..(ในโลกนี้อีกเพียงครั้งเดียว) "..
    ซึ่งพระองค์กล่าวไว้แล้ว..ในโสดาบันผู้เอกพีชี...