การเจริญสมถสมาธิ จนจิตรวมเป็นอัปนาสมาธิ ต่ำสุด คือ ฌาน 1 ยิ่งถึงฌาน 4 ได้ยิ่งดี เพราะฌาน 4 จะเหลือแต่จิตตั้งมั่น เด่นดวงเป็นเอกัคตาและที่สำคัญ คือ เกิดอุเบกขารมณ์ คือ ความเป็นกลางอย่างยิ่ง กิเลสอวิชชา

หลายคนสงสัย ถ้าอยู่ในฌานสามารถเจริญวิปัสสนาได้หรือไม่? พระพุทธเจ้าทรงตรัสชัดเจนในพระไตรปิฏกฃว่า ขณะจิตเจริญสมาธิอยู่ในรูปฌาน 1 - อรูปฌาน 4 สามารถเจริญวิปัสสนาให้เห็นอาการเกิด-ดับของขันธ์ 5 เป็นไปตาม

ใครไม่ทำสมาธิให้ได้ฌาน 1 ขึ้นไป แล้วไปวิปัสสนา ระวังวิปัสสนาจะกลายเป็นวิปัสสนึกนะครับ พระพุทธเจ้าทรงตรีสว่า ฌาน ย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่มีปัญญา ปัญญาก็ย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่มีฌาน ผู้มีทั้งฌานและปัญญานั่นแล จึง

อานาปานุสสติกรรมฐาน ตอนที่ 17.1 ณ โอกาสนี้บรรดาท่านสาธุชนพุทธบริษัททั้งหลาย และพระโยคาวจรทั้งหลาย ได้พากันสมาทานศีล สมาทานพระกรรมฐานแล้ว ต่อแต่นี้ไปขอท่านทั้งหลายตั้งใจสดับ&n

อวิชชามันฉลาดหลอกให้จิตหลงยึดขันธ์ 5 คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นตัวเราของเรา คนทั่วไป 90% ที่ไม่ได้ศึกษาหลงยึดว่า รูป (กาย) เป็นตัวเรา เป็นจิต นักท่องตำราที่ขาดการปฏิบัติหลงยึดวิญญาณเป็นตัว

ลักษณะของจตุตถฌาน หรือฌาน 4 ฌาน 4 เป็นระดับสมาธิสูงสุดใน รูปฌาน เป็นบาทฐานสำคัญสำหรับการเจริญวิปัสสนาเพื่อฆ่ากิเลสโดยการพักจิตให้เต็มอิ่ม เหมือนการชาร์จพลังเมื่อจิตอิ่มแล้ว จะถอนลงมาที่ฌาน 3-2-1 และ

สรรพสัตว์และวัฏสงสาร เกิดจากธาตุ 4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ มาประชุมกันเกิดเป็นขันธ์ 5 แล้วมีธาตุรู้ที่มีเชื้ออวิชชาหรือจิตมาครอง เวียนว่าย ตายเกิดไม่มีที่สุด เรียกว่า สัตว์ ธาตุทั้ง 6 เป็นอสังขตธาตุ อสังขต

เป็นที่ถกเถียงกันไม่จบไม่สิ้นระหว่างฝ่ายปริยัติที่ขาดการปฏิบัติ กับครูบาอาจารย์ที่เชี่ยวชาญทั้งปริยัติ ปฏิบัติและปฏิเวธ เช่น สมเด็จญาณ ประธานสังคายนาครั้งที่ 11 และองค์หลวงตามหาบัว ปริยัติที่ขาดการปฏ