มาจากเรื่องอุรคเปตวัตถุที่ ๑๒ ที่พระพุทธเจ้าเทศนาโปรดอุบาสกที่เพิ่งสูญเสียบุตรชาย ชาดกนี้กล่าวถึงเรื่องราวในอดีตกาลของเมืองพาราณสี แคว้นกาสี มีตระกูลพราหมณ์ชื่อธรรมปาละ ซึ่งคนตระกูลนี้นิยมเจริญมรณานุสติเป็นประจำ

วันหนึ่งพราหมณ์กับบุตรชายออกไปไถนา บุตรชายก็ถูกงูกัดตาย พราหมณ์จึงใช้คนให้ไปตามพวกญาติที่อยู่ในเรือน โดยกำชับว่า “สหายเอ๋ย ท่านจงไปเรือนของเรา แล้วบอกนางพราหมณีอย่างนี้ว่า จงอาบน้ำ นุ่งผ้าขาว ถือเอาภัตสำหรับคนผู้เดียวและดอกไม้ของหอม เป็นต้น แล้วจงรีบมาที่นี่”

ทุกคนในเรือนก็พากันทำตาม พราหมณ์เมื่ออาบน้ำรับประทานอาหารแล้ว ก็ยกร่างบุตรชายขึ้นเชิงตะกอน จากนั้นก็จุดไฟเผา ทุกคนในเรือนที่มาร่วมงาน ต่างพิจารณาถึงความไม่เที่ยงของสังขาร ไม่เศร้าโศก ไม่เดือดร้อนใจ เหมือนกำลังเผาท่อนไม้อยู่

ฝ่ายบุตรชายเมื่อสิ้นชีวิตก็ไปเกิดเป็นท้าวสักกะเทวราช พระองค์ปรารถนาจะช่วยเหลือหมู่ญาติ จึงแปลงร่างเป็นพราหมณ์มาร่วมพิธีเผาศพของตน เมื่อเห็นพวกญาติไม่เศร้าโศกจึงกล่าวว่า “ท่านผู้เจริญเผาเนื้อกวางหรือ จงให้เนื้อแก่ข้าพเจ้าบ้าง ข้าพเจ้าหิวจริง”

พรามณ์ได้ยินดังนั้นก็ตอบว่า “ไม่ใช่กวางแต่เป็นมนุษย์นะพราหมณ์” ท้าวสักกะจึงถามว่า “ผู้นี้เป็นศัตรูของพวกท่านหรือ?” พราหมณ์ตอบว่า “ไม่ใช่ศัตรู เขาเป็นบุตรรุ่นหนุ่ม มีคุณมาก เป็นโอรสเกิดแต่อก”

ท้าวสักกะถามอีกว่า “เมื่อบุตรรุ่นหนุ่มมีคุณเห็นปานนั้นตายไป ทำไมพวกท่านจึงไม่เศร้าโศกกันเล่า” 

เมื่อได้ยินดังนั้นพราหมณ์ก็เฉลยว่า

ท้าวสักกะจึงถามอีกว่า “เริ่มแรกบิดาไม่ร้องไห้เพราะเขาเป็นผู้ชาย แต่ธรรมดามารดามีหัวใจอ่อนโยนกว่า เพราะเหตุใดท่านจึงไม่ร้องไห้เล่า”

นางพราหมณ์จึงเฉลยไขว่า 

น้องสาวก็เฉลยว่า

ผู้เป็นภรรยาก็เฉลยว่า

ท้าวสักกะจึงหันไปถามบ่าวทาสที่อยู่ในเรือน “เธอเป็นอะไรกับเขา” ทาสคนนั้นก็ตอบว่า “เขาเป็นนายของดิฉันจ้ะ” ท้าวสักกะจึงกล่าว “ถ้าเป็นอย่างนั้น เธอคงถูกเขาโบยตีแล้วใช้ทำงานหนัก เพราะฉะนั้นเธอจึงไม่ร้องไห้ ด้วยคิดว่าเราพ้นดีแล้วจากเขา”

นางทาสีเมื่อได้ยินดังนั้นก็กล่าวว่า “นาย  อย่าได้พูดอย่างนั้นกับดิฉันเลย หัวขอนั้นไม่สมควรแก่ดิฉัน บุตรของเจ้านายดิฉันเป็นผู้พร้อมด้ว ขันติ เมตตา เอ็นดู ชอบกล่าวแต่ความถูกต้อง” ท้าวสักกะจึงถามว่า “เมื่อเป็นอย่างนั้น เหตุใดท่านจึงไม่ร้องไห้”