…แม่ใหญ่
ฉันไม่รู้ว่าต้นตระกูลรุ่นไหน ของฉัน ที่บัญญัติคำเรียกขานสตรีผู้เป็น# ยายว่า”แม่ใหญ่”
…เมื่อฉันเติบโตพูดได้ก็รู้ความเรียกขาน ยายของฉันว่าแม่ใหญ่
…ถึงวัยที่เข้าเรียน เริ่มแปลกแยกเล็กน้อย และมักเขินอาย เล็กน้อย เมื่อคำเรียกยายของฉันแตกต่างกว่าเพื่อนๆ
แต่ก็ไม่เคยสงสัยถึงขั้นคาดคั้นเอาความจากผู้ใด
ยังคงเรียกยายว่าแม่ใหญ่มาเรื่อยๆ
…มีเพื่อนและคนรู้จักบางคนก็เรียกยายว่า …แม่แก่
ฉันก็ไม่แน่ใจว่าคำเรียกเหล่านี้ มีที่มาที่ไปอย่างไรบ้าง  
เคยค้นหาคำก็ระบุว่า แม่ใหญ่ เป็นคำทางอีสาน
เมื่อศึกษาลึกลงไปก็พบว่า มีคำเรียกขาน ปู่ ย่า ตา ยายแตกต่างกันเยอะพอสมควร
ฉันคิดว่า คนส่วนใหญ่ คงเรียกขานลำดับญาติผันแปรไปตามวัฒนธรรมของต้นตระกูล 
แต่ก็ยังสงสัยอยู่ดี เพราะต้นตระกูลของฉันไม่มีใครอยู่ทางอีสานเลย กลุ่มญาติเราเป็นคนภาคเหนือตอนล่าง

🌷เมื่อฉันมีลูกก็สอนให้ลูกทั้งสามคนเรียกขานยายว่าแม่ใหญ่ ก็ไม่เห็นมีลูกคนไหนมาไต่ถามด้วยความสงสัย
💝💝ณ บัดนี้ ตัวฉันเองเป็น”แม่ใหญ่”ของหลานชายหญิงทั้งสี่คน  มาเกือบ 12ปีแล้ว
ทำไมความสงสัยมันมาช้าจังนิเรา??
คือ…
หาคำตอบให้หลานชายไม่ได้
  เพราะมีอยู่วันหนึ่ง ไปรับหลานชายคนแรก ชื่อพี่เดี่ยว(ช่วงนั้นเหมือนจะอายุ 7ขวบ) ที่โรงเรียน ไปเดินๆหาหลาน เขากำลังเล่นกับเพื่อน เมื่อเขาหันมาเห็นเรา เขาก็แนะนำกับเพื่อนเขาว่า …นี่ยายเรานะ ชื่อว่าแม่ใหญ่  เรานิเอ็นดูเขาสุดๆเลย ช่างคิดคำแนะนำเหลือเกินพ่อคุณ
พอมาวันหลังๆเขาก็ถามเรา ว่าทำไมแม่ใหญ่ ไม่เป็นยายล่ะ ทำไมเป็นแม่ ใหญ่
ฉันก็ออกอาการอึ้งๆ อาศัยไหวพริบปฏิภาณ ของความเป็นครูเก่าตอบไปว่า
“เพราะแม่ใหญ่ เหมือนคำภาษาอังกฤษ ว่า Grandmother ไงลูก “
นี่ฉันถูไถเออออห่อหมกคำตอบให้หลานฉัน พอไปไหวไหม…
ฝรั่งเค้าก็เรียกขานย่ายายว่าgrandmama/grandmom กัน 
หนำซ้ำ ฉันก็มีหลานสาวคนโต ชื่อพี่ดี ลูกครึ่งไทย-อเมริกัน ที่เกิดปีเดียวกับพี่เดี่ยว แต่อ่อนเดือนกว่าสองเดือน  เลยได้ความรู้เพิ่มเติมว่าฝรั่งก็เรียกชื่อ ย่ายายผันแปรไปตามวัฒนธรรมของตระกูลเหมือนกัน
ดังนั้น คำตอบสุดท้ายแบบนี้แหละดี
…ผู้อ่านทั้งหลายก็ไม่ต้องสงสัยมากไป เดี๋ยวจะเจ็บคอ😊😊