คำตอบที่ได้รับเลือกจากเจ้าของกระทู้
ความคิดเห็นที่ 2
ขึ้นอยู่กับการแปลของนักวิชาการตะวันตกครับ ซึ่งแต่ละคนแปลไม่เหมือนกัน
ระบบการปกครองส่วนภูมิภาคในสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออกและยุคสามก๊ก จากใหญ่ไปเล็กแบ่งได้ตามนี้ครับ
โจว (州) หรือ จิ๋ว เทียบเท่ามณฑล ภาษาอังกฤษเรียก Province ในสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออกมีสิบสองโจว ผู้ปกครองมีสองประเภทคือ
- มู่ (牧) หรือ ผู้ว่าราชการมณฑล ภาษาอังกฤษแปลว่า Shepherd หรือ Governor มีอำนาจบริหารมณฑลสูงมากทั้งด้านทหารและพลเรือน สามารถบังคับบัญชาผู้ว่าราชการจังหวัดในมณฑลของตนเองได้ สามารถเรียกระดมกำลังทหารได้
- ชื่อสื่อ (刺史) หรือ ผู้ตรวจการมณฑล ภาษาอังกฤษแปลว่า Inspector มีหน้าที่เพียงอำนาจบริหารทั่วไป สามารถตรวจตราราชการในจังหวัดของตนได้แต่ไม่สามารถดำเนินการได้เอง ถ้าเจอการกระทำผิดต้องรายงานไปยังราชสำนัก อาจเรียกระดมกำลังทหารจากจังหวัดในมณฑลได้ในกรณีฉุกเฉิน
จวิ้น (郡) หรือ กุ๋น เทียบเท่าจังหวัด ภาษาอังกฤษเรียก Commandery ผู้ว่าราชการจังหวัดเรียกว่า ไท่โส่ว (太守) ภาษาอังกฤษแปลตรงตัวว่า Grand Administrator แต่บางคนแปลแค่ว่า Administrator
แต่ถ้าจังหวัดนั้นถูกใช้เป็นพื้นที่ศักดินาของเชื้อพระวงศ์ที่เป็น หวัง/อ๋อง (王) จังหวัดนั้นจะถูกเรียกว่า หวังกั๋ว/อ๋องก๊ก (王國) แปลว่า "ราชรัฐ" (Kingdom) จะมีคำว่า กั๋ว (國) ลงท้ายชื่อจังหวัด ผู้ว่าราชการจังหวัดจะถูกเรียกว่า เซี่ยง (相) แปลว่า เสนาบดี ภาษาอังกฤษแปลว่า Chancellor สมมติเป็นเหมือนเสนาบดีของอ๋องผู้เป็นเจ้ารัฐ แต่ในทางปฏิบัติเซี่ยงมีอำนาจไม่ต่างจากไท่โส่ว และอ๋องก็เพียงแต่กินศักดินาไม่ได้มีอำนาจบริหารครับ
เซี่ยน (縣) หรือ ก้วน เทียบเท่าอำเภอหรือตัวเมือง ภาษาอังกฤษแปลว่า County อำเภอขนาดใหญ่มากกว่าหนึ่งหมื่นครัวเรือนเรียกนายอำเภอว่า ลิ่ง (令) ภาษาอังกฤษแปลว่า Prefect อำเภอขนาดเล็กนายอำเภอเรียกว่า จ่าง (長) ภาษาอังกฤษแปลว่า Chief
ถ้าอำเภอนั้นใช้เป็นพื้นที่ศักดินาของผู้ได้รับบรรดาศักดิ์ เลี่ยโหว (列侯) หรือโหวกินศักดินา ให้เรียกอำเภอนั้นว่า โหวกั๋ว (侯國) คือรัฐของโหว
นอกจากนี้ยังมีหน่วยการปกครองที่เล็กลงไปอีกคือ
- เซียง (鄕) คือระดับเขต ภาษาอังกฤษแปลว่า District
- ถิง (亭) คือหมู่บ้าน ภาษาอังกฤษแปลว่า Village
- หลี่ (里) หรือ ลี้ หนึ่งหลี่คือหนึ่งร้อยครัวเรือน สิบหลี่เท่ากับหนึ่งถิง
บรรดาศักดิ์สูงสุดของขุนนางสมัยราชวงศ์ฮั่นตามปกติคือ เลี่ยโหว (列侯) หรือโหวกินศักดินา (บางยุคอาจมีบรรดาศักดิ์ที่สูงกว่าเป็น กง หวัง) เป็นบรรดาศักดิ์สำหรับพระราชทานให้ผู้มีความดีความชอบ ได้ถือตราประทับทองผูกสายห้อยสีม่วง (金印紫綬) แบ่งออกเป็นสามระดับจากสูงไปต่ำคือ เซี่ยนโหว (縣侯) เซียงโหว (鄕侯) ถิงโหว (亭侯) ตามระดับพื้นที่ศักดินาที่ถือครอง
รองลงมาคือ กวนเน่ยโหว (關内侯) ไม่มีพื้นที่ศักดินา
นักวิชาการตะวันตกส่วนใหญ่แปลตำแหน่ง โหว ในสมัยฮั่นและสามก๊กว่า Marquis ครับ บ้างแปลกวนเน่ยโหวว่า Secondary Marquis
ยกตัวอย่างเปรียบเทียบ มณฑลจิงโจว (荆州) หรือเกงจิ๋ว ในสมัยราชวงศ์ฮั่นก่อนศึกผาแดงมีทั้งหมดเจ็ดจวิ้นคือ
หนานหยาง (南陽 ลำหยง)
หนานจวิ้น (南郡 ลำกุ๋น)
เจียงเซี่ย (江夏 กังแฮ)
ฉางซา (長沙 เตียงสา)
กุ้ยหยาง (桂陽 ฮุยเอี๋ยง)
อู่หลิง (武陵 บุเหลง)
หลิงหลิง (零陵 เลงเหลง)
เมืองหลวงของจิงโจว เดิมอยู่ที่เมืองฮั่นโซ่ว (漢壽) ในอู่หลิง ต่อมาเล่าเปียวย้ายศูนย์กลางการปกครองไปอยู่ที่เมืองเซียงหยาง (襄陽 ซงหยง) ในหนานจวิ้น
หลังพระเจ้าเลนเต้สวรรคต เล่าเปียวได้รับตำแหน่ง จิงโจวชื่อสื่อ (荊州刺史) มาปกครองจิงโจว ภายหลังเมื่อลิฉุยกุยกีครองอำนาจในราชสำนัก เลื่อนเล่าเปียวเป็น ขุนพลพิทักษ์ทักษิณ (鎮南將軍) จิงโจวมู่ (荊州牧) มีบรรดาศักดิ์เฉิงอู่โหว (成武侯) เป็นเซี่ยนโหว
ระบบการปกครองส่วนภูมิภาคในสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออกและยุคสามก๊ก จากใหญ่ไปเล็กแบ่งได้ตามนี้ครับ
โจว (州) หรือ จิ๋ว เทียบเท่ามณฑล ภาษาอังกฤษเรียก Province ในสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันออกมีสิบสองโจว ผู้ปกครองมีสองประเภทคือ
- มู่ (牧) หรือ ผู้ว่าราชการมณฑล ภาษาอังกฤษแปลว่า Shepherd หรือ Governor มีอำนาจบริหารมณฑลสูงมากทั้งด้านทหารและพลเรือน สามารถบังคับบัญชาผู้ว่าราชการจังหวัดในมณฑลของตนเองได้ สามารถเรียกระดมกำลังทหารได้
- ชื่อสื่อ (刺史) หรือ ผู้ตรวจการมณฑล ภาษาอังกฤษแปลว่า Inspector มีหน้าที่เพียงอำนาจบริหารทั่วไป สามารถตรวจตราราชการในจังหวัดของตนได้แต่ไม่สามารถดำเนินการได้เอง ถ้าเจอการกระทำผิดต้องรายงานไปยังราชสำนัก อาจเรียกระดมกำลังทหารจากจังหวัดในมณฑลได้ในกรณีฉุกเฉิน
จวิ้น (郡) หรือ กุ๋น เทียบเท่าจังหวัด ภาษาอังกฤษเรียก Commandery ผู้ว่าราชการจังหวัดเรียกว่า ไท่โส่ว (太守) ภาษาอังกฤษแปลตรงตัวว่า Grand Administrator แต่บางคนแปลแค่ว่า Administrator
แต่ถ้าจังหวัดนั้นถูกใช้เป็นพื้นที่ศักดินาของเชื้อพระวงศ์ที่เป็น หวัง/อ๋อง (王) จังหวัดนั้นจะถูกเรียกว่า หวังกั๋ว/อ๋องก๊ก (王國) แปลว่า "ราชรัฐ" (Kingdom) จะมีคำว่า กั๋ว (國) ลงท้ายชื่อจังหวัด ผู้ว่าราชการจังหวัดจะถูกเรียกว่า เซี่ยง (相) แปลว่า เสนาบดี ภาษาอังกฤษแปลว่า Chancellor สมมติเป็นเหมือนเสนาบดีของอ๋องผู้เป็นเจ้ารัฐ แต่ในทางปฏิบัติเซี่ยงมีอำนาจไม่ต่างจากไท่โส่ว และอ๋องก็เพียงแต่กินศักดินาไม่ได้มีอำนาจบริหารครับ
เซี่ยน (縣) หรือ ก้วน เทียบเท่าอำเภอหรือตัวเมือง ภาษาอังกฤษแปลว่า County อำเภอขนาดใหญ่มากกว่าหนึ่งหมื่นครัวเรือนเรียกนายอำเภอว่า ลิ่ง (令) ภาษาอังกฤษแปลว่า Prefect อำเภอขนาดเล็กนายอำเภอเรียกว่า จ่าง (長) ภาษาอังกฤษแปลว่า Chief
ถ้าอำเภอนั้นใช้เป็นพื้นที่ศักดินาของผู้ได้รับบรรดาศักดิ์ เลี่ยโหว (列侯) หรือโหวกินศักดินา ให้เรียกอำเภอนั้นว่า โหวกั๋ว (侯國) คือรัฐของโหว
นอกจากนี้ยังมีหน่วยการปกครองที่เล็กลงไปอีกคือ
- เซียง (鄕) คือระดับเขต ภาษาอังกฤษแปลว่า District
- ถิง (亭) คือหมู่บ้าน ภาษาอังกฤษแปลว่า Village
- หลี่ (里) หรือ ลี้ หนึ่งหลี่คือหนึ่งร้อยครัวเรือน สิบหลี่เท่ากับหนึ่งถิง
บรรดาศักดิ์สูงสุดของขุนนางสมัยราชวงศ์ฮั่นตามปกติคือ เลี่ยโหว (列侯) หรือโหวกินศักดินา (บางยุคอาจมีบรรดาศักดิ์ที่สูงกว่าเป็น กง หวัง) เป็นบรรดาศักดิ์สำหรับพระราชทานให้ผู้มีความดีความชอบ ได้ถือตราประทับทองผูกสายห้อยสีม่วง (金印紫綬) แบ่งออกเป็นสามระดับจากสูงไปต่ำคือ เซี่ยนโหว (縣侯) เซียงโหว (鄕侯) ถิงโหว (亭侯) ตามระดับพื้นที่ศักดินาที่ถือครอง
รองลงมาคือ กวนเน่ยโหว (關内侯) ไม่มีพื้นที่ศักดินา
นักวิชาการตะวันตกส่วนใหญ่แปลตำแหน่ง โหว ในสมัยฮั่นและสามก๊กว่า Marquis ครับ บ้างแปลกวนเน่ยโหวว่า Secondary Marquis
ยกตัวอย่างเปรียบเทียบ มณฑลจิงโจว (荆州) หรือเกงจิ๋ว ในสมัยราชวงศ์ฮั่นก่อนศึกผาแดงมีทั้งหมดเจ็ดจวิ้นคือ
หนานหยาง (南陽 ลำหยง)
หนานจวิ้น (南郡 ลำกุ๋น)
เจียงเซี่ย (江夏 กังแฮ)
ฉางซา (長沙 เตียงสา)
กุ้ยหยาง (桂陽 ฮุยเอี๋ยง)
อู่หลิง (武陵 บุเหลง)
หลิงหลิง (零陵 เลงเหลง)
เมืองหลวงของจิงโจว เดิมอยู่ที่เมืองฮั่นโซ่ว (漢壽) ในอู่หลิง ต่อมาเล่าเปียวย้ายศูนย์กลางการปกครองไปอยู่ที่เมืองเซียงหยาง (襄陽 ซงหยง) ในหนานจวิ้น
หลังพระเจ้าเลนเต้สวรรคต เล่าเปียวได้รับตำแหน่ง จิงโจวชื่อสื่อ (荊州刺史) มาปกครองจิงโจว ภายหลังเมื่อลิฉุยกุยกีครองอำนาจในราชสำนัก เลื่อนเล่าเปียวเป็น ขุนพลพิทักษ์ทักษิณ (鎮南將軍) จิงโจวมู่ (荊州牧) มีบรรดาศักดิ์เฉิงอู่โหว (成武侯) เป็นเซี่ยนโหว
แสดงความคิดเห็น
สงสัยในคำศัพท์ต่าง ๆ ในวรรณกรรมสามก๊กฉบับภาษาอังกฤษ
Commandery คืออะไร
the Administrator of Commandery เป็นตำแหน่งอะไรในจีนโบราณ
Grand Administrator กับ Administrator ตำแหน่งเจ้าเมืองเหมือนกันไหม
County คือเทศมณฑลหรืออำเภอ ใช่ทั้งสองอย่างไหมครับ
inspector of the province เป็นตำแหน่งอะไรในจีนโบราณ
มาร์ควิสหรือมาร์กี(Marquis)ตำแหน่งยศขุนนางในยุโรป เทียบเท่ากับอะไรในตำแหน่งยศขุนนางจีน