ประโยคชักชวนในภาษาญี่ปุ่น คนที่เรียนด้วยหนังสือ
มินนะ จะได้เรียนตั้งแต่บทที่ 6 แน่ะ ซึ่งจะมีสองรูปประโยคในบทนี้คือ
1. ~ませんか。 เช่น いっしょに行きませんか。
2. ~ましょう。 เช่น ตอบรับประโยคข้างบน ด้วย はい、行きましょう。
และในตอนหลังเราจะได้เรียนอีกรูปหนึ่ง (ไม่แน่ใจว่าในบทไหน) ก็คือ
3. ~ましょうか。
จขกท.ไม่แน่ใจว่า อาจารย์ผู้สอนแต่ละคนจะอธิบายทั้ง 3 รูปประโยคนี้ไว้อย่างไรบ้าง แต่คำอธิบายที่ปรากฏในบทที่ 6 ของมินนะ จะอธิบายไว้ว่า
~ませんか。 ใช้ชักชวนอีกฝ่ายให้ทำอะไรสักอย่าง
~ましょう。ใช้ชักชวนอีกฝ่ายอย่างกระตือรือร้นให้ทำอะไรสักอย่างร่วมกับผู้พูด
รวมทั้งใช้ประยุกต์ในการตอบรับคำชวนที่อีกฝ่ายชวนเราด้วยรูปประโยค ~ませんか。ถ้าเรายินดีทำสิ่งนั้นร่วมกับเขาก็ตอบด้วยรูปประโยค はい、~ましょう。
โดยรูป ~ませんか。นั้นจะคำนึงถึงผู้ฟัง (ผู้ที่ถูกชวน) มากกว่า---- ตรงนี้แปลว่าอะไร? (เชื่อว่าคนที่อ่านเอง งงแน่ ๆ)
คำอธิบายอีกแบบที่จขกท.มักจะใช้ ก็คือ ตามนี้ครับ
เรียงตามลำดับความเผด็จการขอผู้พูดซึ่งเป็นผู้ชวน (ฮา) (อย่าโยงการเมืองนะ) หรือจะเรียกว่าความเจ้ากี้เจ้าการก็ว่าได้
เราสามารถเรียงจากเบา (เผด็จการน้อย หรือ เจ้ากี้เจ้าการน้อย) ไปหาหนักได้ดังนี้
~ませんか。
↓
~ましょうか。
↓
~ましょう。
กล่าวคือ ~ませんか。เป็นการชักชวนแบบที่ว่า เป็นการลองชวนดูจริง ๆ คือ เราไม่รู้เลยว่า อีกฝ่ายจะตอบรับหรือปฏิเสธ กล่าวคือ เราชวนไปแล้ว แต่สิทธิ์ในการตอบรับหรือปฏิเสธอยู่ที่ผู้ฟัง (ผู้รับชวน) เต็ม ๆ สถานการณ์นี้ภาษาอังกฤษเรียก Invitation ภาษาญี่ปุ่นเรียกว่า 勧誘 (อ่าน かんゆう)
ส่วน ~ましょうか。เป็นในแนวที่ชวนให้อีกฝ่ายทำอะไร
ด้วยกันกับเรา เน้นว่า
ด้วยกัน มันแปลว่า เราน่ะพร้อมจะทำอยู่แล้ว แต่กำลังจะชวนให้เขาทำด้วย ซึ่งในกรณีนี้ เขาก็ยังมีสิทธิ์ปฏิเสธไม่ทำก็ได้ ซึ่งในที่นี้โดยทั่วไป ถ้าเขาปฏิเสธ เราคนชวนจะพลอยไม่ทำสิ่งนั้นไปด้วย สถานการณ์นี้เรียก Proposal หรือ 提案 (ていあん)
ส่วน ~ましょう。นี่ สังเกตว่ามันเป็นรูปประโยคบอกเล่า ไม่ใช่คำถาม แปลว่าอะไร? แปลว่า ผู้ฟังไม่มีสิทธิ์ปฏิเสธเลยเพราะผู้พูดไม่ได้ถาม หรือ แปลว่า คนพูดไม่สนใจหรือไม่ให้สิทธิ์คนฟังเลย คนพูดยืนยันว่าจะทำสิ่งนั้นแน่ ๆ และคนฟังต้องร่วมทำด้วย ซึ่ง ถ้าใช้ในการตอบ ~ませんか。 มันจะใช้ได้พอดี เพราะในเมื่ออีกฝ่ายชวนเรา ก็แปลว่า เขาต้องทำแน่ ๆ เราก็แค่ตอบว่าเราทำด้วย (แน่ ๆ) เช่นกัน สถานการณ์นี้ก็เข้าข่าย Proposal หรือ 提案 ด้วยเช่นกัน
---ในทางปฏิบัติ หลายครั้งที่ ~ましょう。ใช้แทนประโยคคำสั่งก็ได้ด้วยนะครับ แบบฝึกหัดหรือข้อสอบบางทีก็เขียนคำสั่งแบบนี้ 質問に答えましょう。/〇〇について考えましょう。/〇〇について書きましょう。เป็นต้น ซึ่งในกรณีใช้เป็นประโยคคำสั่ง ก็ถือว่านอกประเด็นที่เราจะพูดถึงในทีนี้ ซึ่งจะอภิปรายเกี่ยวกับประโยคชักชวนในภาษาญี่ปุ่น---
สิ่งที่ต้องระวังคือ ที่จริงแล้ว ~ましょう。มันเป็นกริยารูป 意思形 (いしけい) หรือรูปแสดงเจตนา ซึ่งถ้าเป็นรูปทั่วไป (plain form) ของ 意思形 นี้ เราจะได้เรียนในบทที่ 31 ของมินนะ (หรือ แปลว่า รูปนี้อยู่ในระดับ N4 ไม่ใช่ N5) ดังนั้น ~ましょう。จะมีความหมายในเชิง 申し出 (もうしで ซึ่งภาษาอังกฤษจะแปลว่า offer) ด้วย กล่าวคือเป็นการเสนอตัวว่า
เราจะทำอะไรสักอย่าง
ให้ผู้ฟัง (ผู้ฟังไม่ต้องทำ) เช่น เราเห็นเพื่อนเราเดินมาพร้อมถือของพะรุงพะรัง เราเลยถามว่า 持ちましょうか。(ฉัน) ช่วยถือให้
เอาไหม (ขออนุญาตละรายละเอียดว่าช่วยถือบางชิ้น นะครับ) หรือ ถ้าเราเจ้ากี้เจ้าการ (แบบว่าสนิทกับเพื่อน มั่นใจว่าเพื่อนไม่ปฏิเสธความช่วยเหลือแน่) ก็อาจพูดว่า 持ちましょう。(ฉัน) ช่วยถือให้
นะ
สรุป คือ จริง ๆ แล้วคำอธิบายที่ดีที่สุด ควรจะอ้างอิงตามตารางนี้ครับ ซึ่งจขกท. เอามาจากหนังสือ 初級日本語文法総まとめポイント20 จากบทที่ 8
ขอไม่อธิบายเพิ่มเติมจากในรูปนะครับ
ทีนี้ก็กลับไปที่หัวกระทู้ ประโยค 日本語を勉強しましょうか。จขกท. พบเห็นจากแบนเนอร์โฆษณาเวบของสถาบันสอนภาษาญี่ปุ่นแห่หนึ่ง ตามรูปข้างล่างนี้
ถ้าอ่านมาถึงตรงนี้ คุณคิดว่า ประโยคนี้แปลว่าอะไร?
คุณคิดว่าประโยคนี้มีความหมายยังไง 日本語を勉強しましょうか。มันคือการชักชวนให้มาเรียนภาษาญี่ปุ่นรึเปล่า?
1. ~ませんか。 เช่น いっしょに行きませんか。
2. ~ましょう。 เช่น ตอบรับประโยคข้างบน ด้วย はい、行きましょう。
และในตอนหลังเราจะได้เรียนอีกรูปหนึ่ง (ไม่แน่ใจว่าในบทไหน) ก็คือ
3. ~ましょうか。
จขกท.ไม่แน่ใจว่า อาจารย์ผู้สอนแต่ละคนจะอธิบายทั้ง 3 รูปประโยคนี้ไว้อย่างไรบ้าง แต่คำอธิบายที่ปรากฏในบทที่ 6 ของมินนะ จะอธิบายไว้ว่า
~ませんか。 ใช้ชักชวนอีกฝ่ายให้ทำอะไรสักอย่าง
~ましょう。ใช้ชักชวนอีกฝ่ายอย่างกระตือรือร้นให้ทำอะไรสักอย่างร่วมกับผู้พูด
รวมทั้งใช้ประยุกต์ในการตอบรับคำชวนที่อีกฝ่ายชวนเราด้วยรูปประโยค ~ませんか。ถ้าเรายินดีทำสิ่งนั้นร่วมกับเขาก็ตอบด้วยรูปประโยค はい、~ましょう。
โดยรูป ~ませんか。นั้นจะคำนึงถึงผู้ฟัง (ผู้ที่ถูกชวน) มากกว่า---- ตรงนี้แปลว่าอะไร? (เชื่อว่าคนที่อ่านเอง งงแน่ ๆ)
คำอธิบายอีกแบบที่จขกท.มักจะใช้ ก็คือ ตามนี้ครับ
เรียงตามลำดับความเผด็จการขอผู้พูดซึ่งเป็นผู้ชวน (ฮา) (อย่าโยงการเมืองนะ) หรือจะเรียกว่าความเจ้ากี้เจ้าการก็ว่าได้
เราสามารถเรียงจากเบา (เผด็จการน้อย หรือ เจ้ากี้เจ้าการน้อย) ไปหาหนักได้ดังนี้
~ませんか。
↓
~ましょうか。
↓
~ましょう。
กล่าวคือ ~ませんか。เป็นการชักชวนแบบที่ว่า เป็นการลองชวนดูจริง ๆ คือ เราไม่รู้เลยว่า อีกฝ่ายจะตอบรับหรือปฏิเสธ กล่าวคือ เราชวนไปแล้ว แต่สิทธิ์ในการตอบรับหรือปฏิเสธอยู่ที่ผู้ฟัง (ผู้รับชวน) เต็ม ๆ สถานการณ์นี้ภาษาอังกฤษเรียก Invitation ภาษาญี่ปุ่นเรียกว่า 勧誘 (อ่าน かんゆう)
ส่วน ~ましょうか。เป็นในแนวที่ชวนให้อีกฝ่ายทำอะไรด้วยกันกับเรา เน้นว่า ด้วยกัน มันแปลว่า เราน่ะพร้อมจะทำอยู่แล้ว แต่กำลังจะชวนให้เขาทำด้วย ซึ่งในกรณีนี้ เขาก็ยังมีสิทธิ์ปฏิเสธไม่ทำก็ได้ ซึ่งในที่นี้โดยทั่วไป ถ้าเขาปฏิเสธ เราคนชวนจะพลอยไม่ทำสิ่งนั้นไปด้วย สถานการณ์นี้เรียก Proposal หรือ 提案 (ていあん)
ส่วน ~ましょう。นี่ สังเกตว่ามันเป็นรูปประโยคบอกเล่า ไม่ใช่คำถาม แปลว่าอะไร? แปลว่า ผู้ฟังไม่มีสิทธิ์ปฏิเสธเลยเพราะผู้พูดไม่ได้ถาม หรือ แปลว่า คนพูดไม่สนใจหรือไม่ให้สิทธิ์คนฟังเลย คนพูดยืนยันว่าจะทำสิ่งนั้นแน่ ๆ และคนฟังต้องร่วมทำด้วย ซึ่ง ถ้าใช้ในการตอบ ~ませんか。 มันจะใช้ได้พอดี เพราะในเมื่ออีกฝ่ายชวนเรา ก็แปลว่า เขาต้องทำแน่ ๆ เราก็แค่ตอบว่าเราทำด้วย (แน่ ๆ) เช่นกัน สถานการณ์นี้ก็เข้าข่าย Proposal หรือ 提案 ด้วยเช่นกัน
---ในทางปฏิบัติ หลายครั้งที่ ~ましょう。ใช้แทนประโยคคำสั่งก็ได้ด้วยนะครับ แบบฝึกหัดหรือข้อสอบบางทีก็เขียนคำสั่งแบบนี้ 質問に答えましょう。/〇〇について考えましょう。/〇〇について書きましょう。เป็นต้น ซึ่งในกรณีใช้เป็นประโยคคำสั่ง ก็ถือว่านอกประเด็นที่เราจะพูดถึงในทีนี้ ซึ่งจะอภิปรายเกี่ยวกับประโยคชักชวนในภาษาญี่ปุ่น---
สิ่งที่ต้องระวังคือ ที่จริงแล้ว ~ましょう。มันเป็นกริยารูป 意思形 (いしけい) หรือรูปแสดงเจตนา ซึ่งถ้าเป็นรูปทั่วไป (plain form) ของ 意思形 นี้ เราจะได้เรียนในบทที่ 31 ของมินนะ (หรือ แปลว่า รูปนี้อยู่ในระดับ N4 ไม่ใช่ N5) ดังนั้น ~ましょう。จะมีความหมายในเชิง 申し出 (もうしで ซึ่งภาษาอังกฤษจะแปลว่า offer) ด้วย กล่าวคือเป็นการเสนอตัวว่า เราจะทำอะไรสักอย่างให้ผู้ฟัง (ผู้ฟังไม่ต้องทำ) เช่น เราเห็นเพื่อนเราเดินมาพร้อมถือของพะรุงพะรัง เราเลยถามว่า 持ちましょうか。(ฉัน) ช่วยถือให้เอาไหม (ขออนุญาตละรายละเอียดว่าช่วยถือบางชิ้น นะครับ) หรือ ถ้าเราเจ้ากี้เจ้าการ (แบบว่าสนิทกับเพื่อน มั่นใจว่าเพื่อนไม่ปฏิเสธความช่วยเหลือแน่) ก็อาจพูดว่า 持ちましょう。(ฉัน) ช่วยถือให้นะ
สรุป คือ จริง ๆ แล้วคำอธิบายที่ดีที่สุด ควรจะอ้างอิงตามตารางนี้ครับ ซึ่งจขกท. เอามาจากหนังสือ 初級日本語文法総まとめポイント20 จากบทที่ 8
ขอไม่อธิบายเพิ่มเติมจากในรูปนะครับ
ทีนี้ก็กลับไปที่หัวกระทู้ ประโยค 日本語を勉強しましょうか。จขกท. พบเห็นจากแบนเนอร์โฆษณาเวบของสถาบันสอนภาษาญี่ปุ่นแห่หนึ่ง ตามรูปข้างล่างนี้
ถ้าอ่านมาถึงตรงนี้ คุณคิดว่า ประโยคนี้แปลว่าอะไร?