หย่งเจิ้นควบคุมขุนนาง?

ยุคสมัยของจักรพรรดิหย่งเจิ้นแห่งราชวงศ์ชิง เป็นอีกยุคหนึ่งที่มีการใช้สายลับมากที่สุด โดยวิธีการของหย่งเจิ้นคือให้เหล่าขุนนางสอดส่องกันและกัน นอกนั้นก็ส่งสายลับเข้าไปสอดแนมทุกหนแห่ง พระองค์ทรงรู้เรื่องราวทั่วทุกหัวระแหงในแดนดิน กระทั่งเรื่องหยุมหยิมบนถนนท้ายซอยก็รู้ไปหมด

ครั้งหนึ่ง พระองค์มีรับสั่งให้ฉวนไท่ผู้ตรวจราชการ ออกสำรวจเยี่ยมเยือนหวังซือจิ้น ซึ่งเป็นผู้ว่าการมณฑลกวางตุ้ง ฉวนไท่เห็นว่าฮ่องเต้เชื่อใจตนมาก จึงตรวจสอบเป้าหมายอย่างเต็มที่ แล้วถวายฎีกาลับว่า

"หวังซือจิ้นเป็นผู้มีความสามารถ ทำงานด้วยความบากบั่นตรงไปตรงมา เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่ที่ได้รับ
แต่ถ้าดูจากคำพูดและการกระทำของเขา ก็ส่อเค้าให้เห็นว่ามีความโอหังลำพอง ชอบใช้อำนาจบาตรใหญ่อยู่เหมือนกัน"

หารู้ไม่ว่า หย่งเจิ้นก็มีรับสั่งให้หวังซือจิ้น ลอบจับตาดูพฤติกรรมของฉวนไท่เช่นกัน ครั้งหนึ่งพระองค์เขียนรับสั่งไปบนรายงานของหวังซือจิ้นว่า

 "ฉวนไท่เข้าใจว่าความคิดของตนถูกต้อง ท่านเองก็เห็นว่าเป็นเช่นนั้นหรือไม่
เขาเป็นคนเช่นไร ในใจมีความมุ่งมาดปรารถนาอะไร ความสามารถในการทำงานเป็นอย่างไร
ความสัมพันธ์กับผู้ใต้บังคับบัญชาเป็นเช่นไร แยกเรื่องงานกับเรื่องส่วนตัวออกหรือไม่
ท่านจะต้องรายงาน โดยยึดหลักความเป็นธรรมที่แท้จริง"

โดยภาครวม คำสั่งการเหล่านี้บอกให้จับตาดูการปฏิบัติตัวของฉวนไท่ ซึ่งหวังซือจิ้นก็ไม่รู้ตัวว่าถูกจับตาดูอยู่เช่นกัน จึงเขียนไปในฎีกาลับว่า

"ฉวนไท่เป็นคนไม่ค่อยแสดงความคิดเห็นของตนเอง ไม่ว่าเรื่องอะไรก็ไม่ยอมชี้ชัดว่าถูกหรือผิด
บางครั้งแสดงความเห็น ก็เป็นเพียงความคิดเห็นธรรมดา ไม่มีอะไรพิเศษ
กล่าวกันว่า ตอนที่เขาจัดการเรื่องให้เฉินปิ่งเหวิน ฟ่านจิ่วซี พานต้ง เกาเหวยซิน
และต้าเปิ่นกรมศุลกากรมณฑลกว้างตุ้ง ทั้ง ๕ คนนี้ เขาเรียกเก็บเงินคนละ ๒๐๐-๓๐๐ ตำลึง
ข้าพระองค์ไม่กล้ายืนยันว่าฉวนไท่เป็นคนใจซื่อมือสะอาด"

อันวิธีการดังกล่าว หย่งเจิ้นใช้คนสอดส่องกันเป็นกระบวนลูกโซ่ เชื่อมโยงติดต่อกันเป็นตาข่าย ทำให้พระองค์ทรงล่วงรู้เรื่องราวทุกอย่างภายในอาณาจักร ทรงรู้แม้กระทั่งว่า ขุนนางคนนี้เล่นไพ่กระดาษกับญาติมิตรมาเมื่อวาน หรือขุนนางคนนั้นเพิ่งจะซื้อหมวกใหม่ ด้วยวิธีการเช่นนี้ ทำให้บรรดาข้าราชการต่างรู้สึกว่ามีความใกล้ชิดกับฮ่องเต้ ขณะเดียวกันก็ตระหนักว่าภัยอาจมาถึงตัวทุกเมื่อ จึงปฏิบัติหน้าที่ด้วยความระมัดระวัง ไม่มีใครกล้าออกนอกลู่นอกทางแม้แต่น้อย

................................
อยากรู้จังครับ ว่าทำไมหย่งเจิ้นถึงต้องวางสายลับไปทุกแห่ง พระองค์มีความจำเป็นอะไร ที่ต้องรู้พฤติกรรมของคนอื่นยามอยู่ลับหลัง มีความจำเป็นอะไรที่ต้องรู้ให้ได้ว่าใครเพิ่งเล่นไพ่ หรือเพิ่งซื้อหมวกใหม่ แบบนี้จะพูดเต็มปากได้อย่างไรว่า พระองค์ทำเพื่อประโยชน์ด้านการปกครอง?
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่