ทางด้านทิศตะวันตกนอกเมืองทุ่งยั้ง
มีวัดสามวัดบนเนินเขาสามลูกใกล้ ๆ กันคือ วัดพระแท่นศิลาอาสน์ วัดพระยืนพุทธบาทยุคล และ พระนอนพุทธไสยาสน์ 
.
อยู่วัดทางตะวันออกสุด
ตำนานว่า พระพุทธเจ้าได้เสด็จมาประทับยืนบนยอดเขาแห่งนี้ ปรากฎเป็นรอยพระพุทธบาทคู่กันบนแผ่นศิลาแลงฐานดอกบัว ได้สร้างมณฑปครอบไว้
จิตรกรรมฝาผนังเป็นพระพุทธประวัติ
.
อุโบสถ
ประดิษฐาน พระพุทธรังสี
เดิมเป็นพระพุทธรูปปูนปั้น ประดิษฐานในมณฑปพระพุทธบาทพระยืน
มีแม่ชี 4 คนจากนครศรีธรรมราช ได้เข้านมัสการและสำรวมจิตเจริญภาวนา
ได้เห็นแสงรัศมีออกจากองค์พระพุทธรูปจึงแจ้งให้กับเจ้าอาวาสในขณะนั้นทราบ
เมื่อกระเทาะปูนออกจึงพบพระพุทธรูปสำริดอยู่ข้างใน
พระพุทธเจ้า 5 พระองค์ เมื่อครั้งเสวยชาติเป็นสัตว์ 5 ชนิด คือ ไก่ นาค เต่า วัว และราชสีห์
เคยมาประชุมจัดเรียงลำดับการเป็นพระพุทธเจ้าบนแท่นศิลาแห่งนี้
เล่าว่า
ชาวบ้านไปเลี้ยงวัวบนเนินเขานี้ พบแท่นศิลาใหญ่มีพระพุทธรูปพระพุทธไสยาสน์ทองคำ
จึงไปเรียกให้ชาวบ้านมาดู แต่ไม่พบพระพุทธรูปไสยาสน์
ชาวบ้านเห็นเป็นอัศจรรย์จึงสร้างมณฑปครอบแท่นศิลาไว้
ภายหลังชาวบ้านจึงช่วยกันสร้างพระพุทธไสยาสน์ขึ้นอีก
แต่องค์พระที่สร้างมีขนาดใหญ่กว่าช่องประตู เข้ามณฑปไม่ได้
จึงสร้างศาลาไว้เพื่อประดิษฐานพระพุทธไสยาสน์อีกหลังหนึ่ง
อยู่ถัดไปทางตะวันตก มีบริเวณเชื่อมต่อมาจากวัดพระยืน
ตำนานว่า
เป็นสถานที่ที่พระพุทธเจ้าทั้งห้าองค์
เมื่อครั้งเสวยชาติเป็น พญาไก่ พระยานาคราช พระยาเต่า พระยาโค และ ราชสีห์
ได้เสด็จมาประทับ ( ประทับแปลว่านั่ง ) บนพระแท่นแห่งนี้ เพื่อเจริญภาวนา
และจะมาประทับยับยั้งในเวลาที่ตรัสรู้แล้ว เพื่อโปรดสัตว์
.
ประตูวัดพระแท่นศิลาอาสน์ ตั้งอยู่บนถนนสาย ทล. 102 ศรีสัชนาลัย -อุตรดิตถ์
ตรงข้ามทางเลี้ยวไป อ.ลับแล
.
วัดพระแท่นศิลาอาสน์เป็นวัดโบราณไม่ปรากฏหลักฐานว่าผู้ใดสร้าง และสร้างแต่เมื่อใด
ไม่มีข้อความกล่าวถึงในศิลาจารึก
แต่มีปรากฎในหนังสือพระราชพงศาวดาร ในรัชสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศว่า
พระองค์ได้เสด็จนมัสการพระแท่นศิลาอาสน์ เมื่อปี พ.ศ. 2283
แสดงว่าพระแท่นศิลาอาสน์ได้มีมาก่อนหน้านี้แล้ว
และเป็นที่เคารพสักการะของคนทั่วไป
พ.ศ. 2451 พระมณฑปถูกไฟไหม้จากไฟป่า เหลือแค่แท่นศิลาแลง
บานประตูวิหารวัดพระแท่นศิลาอาสน์ที่แกะสลักอย่างสวยงาม ที่นำมาจากประตูวิหารพระพุทธชินราชที่พิษณุโลกจึงถูกไฟไหม้ไปด้วย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า ฯ ได้โปรดเกล้า ฯ ให้ปฎิสังขรณ์ขึ้นใหม่
.
.
พระแท่นศิลาอาสน์เป็นพุทธเจดีย์ 
.
.
ในช่องสี่เหลี่ยมตรงกลางข้างในมองได้จากกระจกเงาด้านบน
.
จิตรกรรมฝาผนังเล่าเรื่อง
1. ตำนานเมืองลับแล - ไม่รู้ว่าเอาภาพไปทิ้งไว้ไหน ไม่มีนะคะ
หนุ่มเมืองทุ่งยั้งแอบเห็นสาวลับแลออกจากเมืองและซ่อนกุญแจไว้
จึงขโมยกุญแจและทำให้สาวลับแลยอมพาไปอยู่กินเป็นสามีในเมืองลับแล
ได้เห็นความมั่งคั่งอุดมสมบูรณ์และผู้หญิงสาวสวย ในเมืองลี้ลับ แต่คนภายนอกไม่สามารถจะเข้าเมืองได้ ผู้คนเคร่งครัดในสีลธรรม ไม่พูดปด
วันหนึ่งลูกของเขาร้องไห้ เขาจึงโกหกลูกว่า " แม่มาแล้ว " ผู้คนจึงขับชายคนนั้นพ้นเมืองลับแล
ภรรยาสาวแอบเอาของสำคัญใส่ย่ามให้สามี โดยกำชับว่าเมื่อถึงบ้านจึงให้แกะดู ห้ามแกะดูระกว่างทาง
ระหว่างทางชายหนุ่มแกะดู พบว่าเป็นขมิ้นจึงขว้างทิ้ง เหลือติดย่ามเพียงชิ้นเดียว
เมื่อถึงบ้าน ได้เล่าเรื่องเมืองลับแลให้เพื่อน ๆ ฟัง เอาขมิ้นออกมาอวด พบว่าขมิ้นนั้นกลายเป็นทองคำ
ด้วยความเสียดายจึงออกตามไปเก็บที่ขว้างทิ้งกลางทาง แต่ไม่พบและไม่สามารถเข้าเมืองลับแลได้อีก
.
2. ตำนานพระแท่นศิลาอาสน์
นายพรานล่าสัตว์ได้มานอนหลับพักผ่อนที่นี่แล้วเอาธนูวางบนแท่น
เทวดาก็มาเข้าฝันว่าไม่ควรวางอาวุธไว้บนแท่น
นายพรานเอาไปเล่าให้ฤษีฟัง
ฤษีก็มาตรวจสอบจุดเกิดเหตุก็ทราบได้ด้วยฌาณ
ก็ไปเล่าให้ พระเจ้าธรรมกุมารพระราชโอรสเจ้าเมืองชะเลียง
ที่ถูกส่งมาให้ปกครองกัมโพชนคร หรือทุ่งยั่ง
ว่าเคยมีพระพุทธเจ้าห้าองค์เคยมาบำเพ็ญเพียรที่นี่
จึงได้ร่วมกับฤษีและประชาชนสร้างมณฑปครอบไว้
.
.
จบด้วยภาพพระประธาน
และพระเพื่อยกเสี่ยงทายในวิหารวัดพระแท่นศิลาอาสน์
.