คือตามที่จขกทศึกษาประวัติศาสนาพุทธในประเทศโดยเฉพาะตอนนี้จขกทสนใจแบบไปสะดุดในกรณีศึกษาเรื่องศาสนาพุทธนิกายเถรวาทในเวียดนาม นี่อ่านผ่านๆเห็นว่ามันจะมีเขตหรือพื้นที่ส่วนที่เคยเป็นของกัมพูชาหรือเขมรนี่แหละครับถ้าจำไม่ผิด แล้วแบบโดนฝรั่งเศสเจียดมาให้เวียดนามแล้วส่วนนั้นพอมาเป็นของเวียดนามก็แบบพื้นที่นั้นก็ยังคงความเป็นวัฒนธรรมเขมรแบบเข้มข้นเผลอๆพื้นที่นั้นคนเขมรอยู่เป็นส่วนใหญ่ด้วยซ้ำ(ถ้าจำไม่ผิด) ทั้งวัฒนธรรม ภาษา อารมณ์แบบอีสานใต้บางพื้นที่(แต่ตรงนั้นวัฒนธรรมโดยเฉพาะศิลปะใกล้เคียงกับไทยเรา) แล้วทีนี้วัดภาษาศิลปะจะเป็นแบบเขมร แต่พอมาอ่านเพิ่มเห็นเขาบอกกันว่าทางภาคใต้ที่ไม่ใช่พื้นที่คนเขมรอยู่เป็นหลักจะใช้บทสวดภาษาบาลีก็จริงแต่เวลาเทศน์สอนจะใช้ภาษาเวียดนาม ใช้ศิลปะสถาปัตยกรรมแบบเวียดนาม(ตามสไตล์ที่รับอิทธิพลจีน+ฝรั่งเศสนิดๆ) แล้วคุ้นๆว่าชาวเหวียดที่เป็นชนกลุ่มหลักของเวียดนามที่อยู่ทางใต้เขากลัวโดนเขมรกลืนวัฒนธรรม ในกรณีแบบนี้ทางประวัติศาสตร์มีใช่ไหมครับที่มาเผยแผ่ศาสนาแล้วอาศัยกลืนทั้งภาษาและเวียดนาม ถึงชาวเหวียดแถวนั้นจะยอมรับนับถือเถรวาทก็ใช่ว่าจะยอมให้กลืนวัฒนธรรมสินะครับ จขกทเข้าใจถูกหรือเปล่า 

ปล.ก็อย่างที่เข้าใจกันแหละครับศาสนาพุทธเนื้อแท้สอนให้ใจกว้างไม่หวังอะไรแอบแฝงด้วยความโลภแบบนั้น พอจะสรุปได้หรือไม่ว่าถึงจะรับพระพุทธศาสนามาก็ใช้ว่าจะต้องรับวัฒนธรรมมา เพราะพระพุทธศาสนาก็ไม่ได้ถูกผูกขาดโดยเขมรเพราะศานาพุทธเป็นสากลไม่ได้ผูกขาดสำหรับประเทศไหนประเทศนึง แม้แต่ต้นกำเนิดอย่างอินเดียก็เถอะ

ปล.2ตรงนี้ขอนอกเรื่องนิดนึงครับว่าเกี่ยวไหมในกรณีนี้ประเด็นนี้ว่าเวียดนามกับเขมรโดนฝรั่งเศสวางยาวางระเบิดแบบเสี้ยมให้ชนกัน??