จากข้อมูลจารึกทำเนียบหัวเมืองและผู้ครองเมือง ทิศตะวันออกแผ่นที่ 6 ซึ่งพบที่วัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม อันเป็นจารึกในสมัยรัชกาลที่ 3 พบว่า ได้กล่าวถึงชื่อเมืองพุทไธสมันว่าอยู่ในประเทศกัมพูชาและเป็นหัวเมืองขึ้นของกรุงเทพมหานคร พบในแผ่นหินรูปสี่เหลี่ยมผื้นผ้ามีคำจารึกว่า "เมืองพุทไธสมัน เขมร ขึ้นมหาดไทย" ซึ่งเชื่อว่าน่าจะใช้ชื่อนี้สืบเนื่องมาจนถึงสมัยรัชกาลที่ 4 และปรากฏในแผนที่การเดินทางในสมัยรัชกาลที่ 3 ซึ่งมีภาพตำแหน่งของ “วัดพุทไธสมัน” ที่ตั้งอยู่ในบริเวณภาคเหนือของเขตกัมพูชาหรือเขมรอันเป็นประเทศราชในขณะนั้น โดยอยู่ใกล้กับชายแดนไทยบริเวณบุรีรัมย์และสุรินทร์ ดังนั้นจึงสันนิษฐานได้ว่า "พุทไธสมัน" เป็นชื่อเรียกเมืองหรือชุมชนขนาดใหญ่ในเขมรตอนเหนือที่ใกล้ชายแดนอีสานตอนล่างช่วงจังหวัดบุรีรัมย์ นั้นคือ เมืองหรือชุมชนขนาดใหญ่บริเวณปราสาทบันทายฉมาร์ และคำว่า “พุทไธสมัน” ต่อมาเป็นสร้อยนามของเจ้าเมืองสุรินทร์ แสดงถึงความเชื่อมโยงระหว่างเมืองสุรินทร์กับปราสาทบันทายฉมาร์ในสมัยนั้น
https://www.facebook.com/sahabhap/posts/2137656342919261
พุทไธสมัน ผไทสมันต์ ประทายสมันต์ คูปะทาย สุรินทร์ ปราสาทบันทายฉมาร์ ប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ
https://www.facebook.com/sahabhap/posts/2137656342919261