ลาวและไทยผูกพันกันมาตั้งแต่โบราณกาล ทั้งสายเลือด ประเพณี วัฒนธรรม ภาษา และ ชีวิตความเป็นอยู่ที่คล้ายคลึงกัน แต่ภายหลังด้วยลัทธิการปกครอง ทำให้บ้านทั้งสองหลังถูกกีดกันออกจนห่างไกล
แต่เมื่อโลกเปิดกว้างขึ้น สื่อต่าง ๆ และโลกโซเชียลได้ไหลเวียนแลกเปลี่ยน อีกทั้งคนลาวได้หลั่งไหลเข้ามาเรียนและทำงานในประเทศไทยเป็นจำนวนมาก ทำให้วัฒนธรรมใหม่ ภาษา สินค้า และสื่อต่าง ๆ จากไทยไหลวนกลับเข้าไปในลาวอีกครั้ง
การพัฒนาประเทศ เศรษฐกิจ สังคม การเมือง สิทธิและเสรีภาพของคนในประเทศ ถูกยกขึ้นมาพูดกันอย่างกว้างขวาง ได้มีการเปรียบเทียบกับประเทศอื่น ๆ โดยเฉพาะบ้านใกล้เรือนเคียงที่ทั้งรักและเกลียดกันมานานอย่างไทย
พร้อมกับกระแสอันเชี่ยวกรากของทุนนิยมและข้อมูลข่าวสาร ประเทศลาวซึ่งเคยปิดกั้นไว้ และแนบแน่นอยู่แต่กับเวียดนาม จะปรับตัวอย่างไร
..............................................................
..............................................................
แสงอาทิตย์ก่อนตกดินสาดสะท้อนผิวน้ำระยิบระยับ สีสันบรรยากาศแห่งนครเวียงจันทร์ในฤดูหนาวยามใกล้ค่ำ ทำให้ภายในร้านอาหารริมโขงแห่งนี้ แน่นไปด้วยด้วยผู้คนที่มานั่งดื่มและทานอาหารมื้อเย็น
โต๊ะริมสุดระเบียงที่ยื่นออกไปชมวิวแม่น้ำ แสนภูเอนร่างพิงพนักด้านหลังจิบเบียร์ด้วยท่าทางสบายอารมณ์ สายตาจับจ้องสาวสวยเบื้องหน้าที่กำลังไล่ชิมอาหารไปทีละอย่าง เธอละเลียดกินไปอย่างช้า ๆ พร้อมเอียงคอพิจารณารสชาติไปพลาง บางครั้งก็พยักหน้าอย่างพอใจ หรือบางขณะก็สั่นศีรษะมุ่นหัวคิ้วชนกัน
สตรีสาวบนเก้าอี้ฝั่งตรงกันข้ามโต๊ะนับเป็นหญิงงามได้คนหนึ่ง แม้การแต่งกายและท่าทางของเธอจะแฝงความเป็นนักธุรกิจอยู่บ้าง แต่ก็ไม่ได้ทำให้ความน่าดูนั้นลดลง กลับเป็นเสริมบุคลิกของเธอให้สง่างามยิ่งขึ้น
ขณะกำลังเพลิดเพลินกับภาพเบื้องหน้า แสนภูก็ต้องถูกขัดจังหวะ เมื่อเก้าอี้ตัวด้านข้างถูกกระชากออก จากนั้นก็มีร่างหนึ่งกระแทกก้นลงนั่งโดยแรง
“แกไปบอกให้ไอ้แสงมันหยุดเลยนะ ก่อนที่จะถูกตามล่าจนไม่มีแม้กระทั่งแผ่นดินจะอยู่ ..”
ผู้ที่กำลังคำรามออกมานั้นเป็นชายหนุ่มรูปร่างสันทัด แต่งกายในชุดเจ้าหน้าที่ของรัฐ พูดพลางก็ยื่นส่งโทรศัพท์มือถือซึ่งกำลังเปิดคลิปในยูทูปค้างไว้อยู่ แสนภูต้องเบี่ยงศีรษะหลบเมื่อโทรศัพท์นั้นแทบจะทิ่มเข้ากับใบหน้า
“ใจเย็น ๆ เพื่อน ... “ แสนภูหัวเราะอย่างอารมณ์ดี รับโทรศัพท์เครื่องนั้นมากดคลิปค้างไว้แล้ววางบนโต๊ะ จากนั้นคว้าแก้วเปล่าอีกใบรินเบียร์ส่งให้ผู้มาใหม่
“เอ้า !! ดื่มเบียร์ลาวของเราดับโมโหไปก่อนสักแก้ว แล้วค่อยพูดค่อยจากัน ..”
เจ้าหน้าที่ของรัฐหรือที่เรียกกันว่ารัฐกรคนนั้นรับเบียร์มาดื่มรวดเดียวหมดแก้ว เหมือนกับจะอาศัยเป็นเครื่องดับอารมณ์ร้อนอันคุกรุ่นอยู่ภายใน จากนั้นถือวิสาสะคว้าขวดเบียร์มารินต่อให้ตนเอง คราวนี้ค่อย ๆ จิบ พลางพยักหน้าไปทางโทรศัพท์คล้ายบอกแสนภูให้เปิดดูคลิป
แสนภูกดดูคลิปที่ตนหยุดค้างไว้ ภายในเป็นภาพของพื้นที่ชนบทยากไร้ ทุ่งนาแห้งกรอบ ชาวนาในชุดยากไร้ รูปน้ำท่วมมิดหลังคา ถนนที่เต็มไปด้วยโคลนตมและมีรถโดยสารติดอยู่ อาคารที่มีเด็กกำลังเรียนหนังสือ แต่อยู่ในสภาพหลังคาโหว่ ขาดฝาผนังและเป็นพื้นดิน
ภาพเหล่านั้นเลื่อนผ่านไป สักครู่ก็ตัดภาพมาที่ชายหนุ่มคนหนึ่งซึ่งพรางใบหน้าด้วยแว่นสีดำขนาดใหญ่และกำลังบริภาษรัฐบาลอย่างดุเดือด
“เห็นไหม .. “ รัฐกรหนุ่มบอกด้วยอาการหงุดหงิด หลังนิ่งฟังด้วยกันไปได้สักครู่
“... ไอ้แสงมันหนักข้อขึ้นทุกวัน ถึงกับร่วมจัดตั้งองค์กรต่อต้านรัฐบาล หาเรื่องภายในขุดคุ้ยแล้วทำตัวเป็นโฆษกออกคลิปด่าเป็นรายวัน ตอนนี้ก็ถึงขั้นถูกผู้ใหญ่หมายหัว ถึงแม้มันจะพรางหน้าพรางตัว แต่มีหรือที่ฉันจะจำไม่ได้.. “
แสนภูกดหยุดคลิป ยื่นโทรศัพท์ส่งคืนให้เพื่อน เค้าหน้าส่อแววหนักใจ กล่าวต่อมาด้วยน้ำเสียงเคร่งขรึมลง
“ คลิปนี้ฉันเห็นแล้วและก็ดูตั้งหลายรอบ ฉันเคยคุยกับแสงตะวันแล้วนะรังสี แต่แกก็รู้ว่าเพื่อนเรามันหัวแข็งและดื้อขนาดไหน ลองแบบนี้แสดงว่ามันตั้งใจชนเต็มที่ เห็นทีจะเตือนได้ยาก เป็น เพราะเรื่องนี้ทะเลาะกันมาไม่รู้เท่าไหร่ ..”
“.. ถึงอย่างไรก็ต้องทะเลาะกับมันอีก จะปล่อยให้เจ้าแสงทำปานนั้นไม่ได้ ต้องเป็นแกแหละที่ไปพูด เพราะมันไม่ยอมพบกับฉัน. .. “
รัฐกรหนุ่มหรือรังสีโต้กลับ น้ำเสียงยังแฝงความขุ่นมัวอยู่เช่นนั้น
“... แรก ๆ ยังแค่เอารูปภาพของบ้านเมืองไปประจานให้ชาวโลกดูก็ยังพอทน ก็ทำใจอยู่ว่าประเทศเรามันกำลังพัฒนา จะโมโหก็มีพวกคนไทยออกมาหัวเราะดูถูก ซ้ำเติม ถ้าเป็นคลิปประเทศลาวออกมาเมื่อไหร่ ทำโผล่มาสอดรู้อวดรู้สลอน ทีของมันล่ะใครแตะไม่ได้ คนอื่นเขาว่าหน่อย ก็ ดิ้นกันเป็นฟืนเป็นไฟ ... “
แสนภูทำหน้าพิกล ทำท่าจะกล่าวอะไร แต่รังสียกมื้อห้าม
“แกอย่าเพิ่งขัด ขอฉันระบายหน่อย เห็นไหมคลิปนี้มันด่ารัฐบาลเสียไม่มีดี ทั้งว่าคอรับชั่นทั้งไม่มีความสามารถ แล้วเรียกร้องให้ชาติลาวเปลี่ยนเป็นประชาธิปไตยทันที .. พวกคนไทยก็แห่มาคอมเมนต์ ทำเป็นสอนโน่นนี่ ไอ้ที่น่าโมโหคือมาด่าว่าคนลาวโง่ คนลาวขี้ขลาด คนลาวเป็นขี้ข้าเวียดนาม ไอ้พวกนี้ก็เข้ามาด่าแล้วก็หายหัว มันน่าเจ็บใจ .. “
“ .. หยุดก่อน ฉันว่า ... “ แสนภูพูดขึ้นอีกครั้ง แต่รังสีสวนกลับด้วยอารมณ์ยังเดือด
“.. เดี๋ยว !! อย่าเพิ่ง.. ยังไม่หยุด อย่างกับว่าประชาธิปไตยมันวิเศษนัก ไทยเองก็ลองผิดลองถูกมาตั้งเท่าไหร่ ฉีกรัฐธรรมนูญทิ้งมาไม่รู้กี่ฉบับ ตอนนี้ถือเป็นประชาธิปไตยอยู่หรือเปล่าก็ไม่รู้ ถามชาวบ้านคนไทยเหอะ จะมีใครรู้จักประชาธิปไตยอยู่จริง ๆ สักกี่คน แม้แต่ตัวไอ้คนคอมเมนต์เคยไปเลือกตั้งหรือเปล่าเหอะ เห็นมีแต่พวกเกรียนหยาบคาย.. ”
รังสีตบโต๊ะพูดระบายต่ออย่างอัดอั้น
“คิดหรือว่าถ้าลาวเปลี่ยนมาใช้ทันทีแล้วมันจะดี ชาวบ้านยังไม่รู้เลยว่าประชาธิปไตยมันเป็นตัวอะไร เดี๋ยวก็ถูกนักการเมืองหลอกซื้อเสียงแบบไทย แล้วก็เปลี่ยนหน้ากันมารุมกินประเทศ ไอ้แสงมันก็คิดไปได้โง่ ๆ อยู่ใกล้ ๆ จะเตะให้สลบคาเท้า .. “
รังสีคว้าแก้วเบียร์มาดื่มรวดเดียวหมดอีกครั้ง คราวนี้เหมือนจะอารมณ์เย็นลงบ้าง พยักหน้าให้แสนภู
“ .. เอ้า !! .. เมื่อกี้แกจะว่าอะไร ..”
แสนภูยิ้มแห้ง ๆ ชำเลืองไปทางหญิงสาวฝั่งตรงกันข้ามที่นั่งยิ้มฟังอยู่ พลางพูดอ้อมแอ้ม
“.. ไม่ทันแล้วเพื่อน ฉันกำลังจะบอกแกว่าในโต๊ะมีคนไทยนั่งอยู่ด้วย .. เท่านั้นแหละ”
.... ต่อด้านล่าง ...
@@@ สองฝั่งโขง - ความต่างขั้วของระบอบและอุดมการณ์ที่ต้องเปลี่ยนแปลง @@@
แต่เมื่อโลกเปิดกว้างขึ้น สื่อต่าง ๆ และโลกโซเชียลได้ไหลเวียนแลกเปลี่ยน อีกทั้งคนลาวได้หลั่งไหลเข้ามาเรียนและทำงานในประเทศไทยเป็นจำนวนมาก ทำให้วัฒนธรรมใหม่ ภาษา สินค้า และสื่อต่าง ๆ จากไทยไหลวนกลับเข้าไปในลาวอีกครั้ง
การพัฒนาประเทศ เศรษฐกิจ สังคม การเมือง สิทธิและเสรีภาพของคนในประเทศ ถูกยกขึ้นมาพูดกันอย่างกว้างขวาง ได้มีการเปรียบเทียบกับประเทศอื่น ๆ โดยเฉพาะบ้านใกล้เรือนเคียงที่ทั้งรักและเกลียดกันมานานอย่างไทย
พร้อมกับกระแสอันเชี่ยวกรากของทุนนิยมและข้อมูลข่าวสาร ประเทศลาวซึ่งเคยปิดกั้นไว้ และแนบแน่นอยู่แต่กับเวียดนาม จะปรับตัวอย่างไร
..............................................................
..............................................................
แสงอาทิตย์ก่อนตกดินสาดสะท้อนผิวน้ำระยิบระยับ สีสันบรรยากาศแห่งนครเวียงจันทร์ในฤดูหนาวยามใกล้ค่ำ ทำให้ภายในร้านอาหารริมโขงแห่งนี้ แน่นไปด้วยด้วยผู้คนที่มานั่งดื่มและทานอาหารมื้อเย็น
โต๊ะริมสุดระเบียงที่ยื่นออกไปชมวิวแม่น้ำ แสนภูเอนร่างพิงพนักด้านหลังจิบเบียร์ด้วยท่าทางสบายอารมณ์ สายตาจับจ้องสาวสวยเบื้องหน้าที่กำลังไล่ชิมอาหารไปทีละอย่าง เธอละเลียดกินไปอย่างช้า ๆ พร้อมเอียงคอพิจารณารสชาติไปพลาง บางครั้งก็พยักหน้าอย่างพอใจ หรือบางขณะก็สั่นศีรษะมุ่นหัวคิ้วชนกัน
สตรีสาวบนเก้าอี้ฝั่งตรงกันข้ามโต๊ะนับเป็นหญิงงามได้คนหนึ่ง แม้การแต่งกายและท่าทางของเธอจะแฝงความเป็นนักธุรกิจอยู่บ้าง แต่ก็ไม่ได้ทำให้ความน่าดูนั้นลดลง กลับเป็นเสริมบุคลิกของเธอให้สง่างามยิ่งขึ้น
ขณะกำลังเพลิดเพลินกับภาพเบื้องหน้า แสนภูก็ต้องถูกขัดจังหวะ เมื่อเก้าอี้ตัวด้านข้างถูกกระชากออก จากนั้นก็มีร่างหนึ่งกระแทกก้นลงนั่งโดยแรง
“แกไปบอกให้ไอ้แสงมันหยุดเลยนะ ก่อนที่จะถูกตามล่าจนไม่มีแม้กระทั่งแผ่นดินจะอยู่ ..”
ผู้ที่กำลังคำรามออกมานั้นเป็นชายหนุ่มรูปร่างสันทัด แต่งกายในชุดเจ้าหน้าที่ของรัฐ พูดพลางก็ยื่นส่งโทรศัพท์มือถือซึ่งกำลังเปิดคลิปในยูทูปค้างไว้อยู่ แสนภูต้องเบี่ยงศีรษะหลบเมื่อโทรศัพท์นั้นแทบจะทิ่มเข้ากับใบหน้า
“ใจเย็น ๆ เพื่อน ... “ แสนภูหัวเราะอย่างอารมณ์ดี รับโทรศัพท์เครื่องนั้นมากดคลิปค้างไว้แล้ววางบนโต๊ะ จากนั้นคว้าแก้วเปล่าอีกใบรินเบียร์ส่งให้ผู้มาใหม่
“เอ้า !! ดื่มเบียร์ลาวของเราดับโมโหไปก่อนสักแก้ว แล้วค่อยพูดค่อยจากัน ..”
เจ้าหน้าที่ของรัฐหรือที่เรียกกันว่ารัฐกรคนนั้นรับเบียร์มาดื่มรวดเดียวหมดแก้ว เหมือนกับจะอาศัยเป็นเครื่องดับอารมณ์ร้อนอันคุกรุ่นอยู่ภายใน จากนั้นถือวิสาสะคว้าขวดเบียร์มารินต่อให้ตนเอง คราวนี้ค่อย ๆ จิบ พลางพยักหน้าไปทางโทรศัพท์คล้ายบอกแสนภูให้เปิดดูคลิป
แสนภูกดดูคลิปที่ตนหยุดค้างไว้ ภายในเป็นภาพของพื้นที่ชนบทยากไร้ ทุ่งนาแห้งกรอบ ชาวนาในชุดยากไร้ รูปน้ำท่วมมิดหลังคา ถนนที่เต็มไปด้วยโคลนตมและมีรถโดยสารติดอยู่ อาคารที่มีเด็กกำลังเรียนหนังสือ แต่อยู่ในสภาพหลังคาโหว่ ขาดฝาผนังและเป็นพื้นดิน
ภาพเหล่านั้นเลื่อนผ่านไป สักครู่ก็ตัดภาพมาที่ชายหนุ่มคนหนึ่งซึ่งพรางใบหน้าด้วยแว่นสีดำขนาดใหญ่และกำลังบริภาษรัฐบาลอย่างดุเดือด
“เห็นไหม .. “ รัฐกรหนุ่มบอกด้วยอาการหงุดหงิด หลังนิ่งฟังด้วยกันไปได้สักครู่
“... ไอ้แสงมันหนักข้อขึ้นทุกวัน ถึงกับร่วมจัดตั้งองค์กรต่อต้านรัฐบาล หาเรื่องภายในขุดคุ้ยแล้วทำตัวเป็นโฆษกออกคลิปด่าเป็นรายวัน ตอนนี้ก็ถึงขั้นถูกผู้ใหญ่หมายหัว ถึงแม้มันจะพรางหน้าพรางตัว แต่มีหรือที่ฉันจะจำไม่ได้.. “
แสนภูกดหยุดคลิป ยื่นโทรศัพท์ส่งคืนให้เพื่อน เค้าหน้าส่อแววหนักใจ กล่าวต่อมาด้วยน้ำเสียงเคร่งขรึมลง
“ คลิปนี้ฉันเห็นแล้วและก็ดูตั้งหลายรอบ ฉันเคยคุยกับแสงตะวันแล้วนะรังสี แต่แกก็รู้ว่าเพื่อนเรามันหัวแข็งและดื้อขนาดไหน ลองแบบนี้แสดงว่ามันตั้งใจชนเต็มที่ เห็นทีจะเตือนได้ยาก เป็น เพราะเรื่องนี้ทะเลาะกันมาไม่รู้เท่าไหร่ ..”
“.. ถึงอย่างไรก็ต้องทะเลาะกับมันอีก จะปล่อยให้เจ้าแสงทำปานนั้นไม่ได้ ต้องเป็นแกแหละที่ไปพูด เพราะมันไม่ยอมพบกับฉัน. .. “
รัฐกรหนุ่มหรือรังสีโต้กลับ น้ำเสียงยังแฝงความขุ่นมัวอยู่เช่นนั้น
“... แรก ๆ ยังแค่เอารูปภาพของบ้านเมืองไปประจานให้ชาวโลกดูก็ยังพอทน ก็ทำใจอยู่ว่าประเทศเรามันกำลังพัฒนา จะโมโหก็มีพวกคนไทยออกมาหัวเราะดูถูก ซ้ำเติม ถ้าเป็นคลิปประเทศลาวออกมาเมื่อไหร่ ทำโผล่มาสอดรู้อวดรู้สลอน ทีของมันล่ะใครแตะไม่ได้ คนอื่นเขาว่าหน่อย ก็ ดิ้นกันเป็นฟืนเป็นไฟ ... “
แสนภูทำหน้าพิกล ทำท่าจะกล่าวอะไร แต่รังสียกมื้อห้าม
“แกอย่าเพิ่งขัด ขอฉันระบายหน่อย เห็นไหมคลิปนี้มันด่ารัฐบาลเสียไม่มีดี ทั้งว่าคอรับชั่นทั้งไม่มีความสามารถ แล้วเรียกร้องให้ชาติลาวเปลี่ยนเป็นประชาธิปไตยทันที .. พวกคนไทยก็แห่มาคอมเมนต์ ทำเป็นสอนโน่นนี่ ไอ้ที่น่าโมโหคือมาด่าว่าคนลาวโง่ คนลาวขี้ขลาด คนลาวเป็นขี้ข้าเวียดนาม ไอ้พวกนี้ก็เข้ามาด่าแล้วก็หายหัว มันน่าเจ็บใจ .. “
“ .. หยุดก่อน ฉันว่า ... “ แสนภูพูดขึ้นอีกครั้ง แต่รังสีสวนกลับด้วยอารมณ์ยังเดือด
“.. เดี๋ยว !! อย่าเพิ่ง.. ยังไม่หยุด อย่างกับว่าประชาธิปไตยมันวิเศษนัก ไทยเองก็ลองผิดลองถูกมาตั้งเท่าไหร่ ฉีกรัฐธรรมนูญทิ้งมาไม่รู้กี่ฉบับ ตอนนี้ถือเป็นประชาธิปไตยอยู่หรือเปล่าก็ไม่รู้ ถามชาวบ้านคนไทยเหอะ จะมีใครรู้จักประชาธิปไตยอยู่จริง ๆ สักกี่คน แม้แต่ตัวไอ้คนคอมเมนต์เคยไปเลือกตั้งหรือเปล่าเหอะ เห็นมีแต่พวกเกรียนหยาบคาย.. ”
รังสีตบโต๊ะพูดระบายต่ออย่างอัดอั้น
“คิดหรือว่าถ้าลาวเปลี่ยนมาใช้ทันทีแล้วมันจะดี ชาวบ้านยังไม่รู้เลยว่าประชาธิปไตยมันเป็นตัวอะไร เดี๋ยวก็ถูกนักการเมืองหลอกซื้อเสียงแบบไทย แล้วก็เปลี่ยนหน้ากันมารุมกินประเทศ ไอ้แสงมันก็คิดไปได้โง่ ๆ อยู่ใกล้ ๆ จะเตะให้สลบคาเท้า .. “
รังสีคว้าแก้วเบียร์มาดื่มรวดเดียวหมดอีกครั้ง คราวนี้เหมือนจะอารมณ์เย็นลงบ้าง พยักหน้าให้แสนภู
“ .. เอ้า !! .. เมื่อกี้แกจะว่าอะไร ..”
แสนภูยิ้มแห้ง ๆ ชำเลืองไปทางหญิงสาวฝั่งตรงกันข้ามที่นั่งยิ้มฟังอยู่ พลางพูดอ้อมแอ้ม
“.. ไม่ทันแล้วเพื่อน ฉันกำลังจะบอกแกว่าในโต๊ะมีคนไทยนั่งอยู่ด้วย .. เท่านั้นแหละ”
.... ต่อด้านล่าง ...