คุณสมศักดิ์เล่าว่าตอนที่ให้สัมภาษณ์บรรดาผู้นำที่ยอดเยี่ยม “ทุกคนต่างเห็นตรงกันว่าผู้นำเป็นสิ่งที่ฝึกฝนกันได้ ไม่ใช่เก่งแต่เกิด ทั้งยังมาจากการฝึกฝนตัวเองมากกว่าปัจจัยภายนอก” คุณสมศักดิ์เห็นด้วยและบอกว่า “ผมเชื่อว่าไม่ว่าคนเราจะอายุเท่าไหร่หรืออยู่ในสภาพแวดล้อมแบบไหนเราย่อมสามารถเปลี่ยนแปลงตัวเองได้” อย่างไรก็ตามใช่ว่าทุกคนจะกลายเป็นผู้นำได้ เรื่องที่น่าเศร้าคือผู้บริหารส่วนใหญ่หรือแม้กระทั่ง CEO มักกลายเป็นเจ้านาย ไม่ใช่ผู้นำ พวกเขาดีแต่ใช้อำนาจ แทนที่จะปฏิรูปตัวเอง พนักงาน และองค์กร
ทำไมถึงเป็นแบบนี้ล่ะคุณสมพรและคุณสมหญิง ชี้ให้เห็นว่า ในช่วงแรกของการเป็นผู้บริหาร คนส่วนใหญ่จะเข้าสู่ช่วงเวลาแห่งการเรียนรู้ครั้งใหญ่ โดยจะได้รับการฝึกอบรมและชี้แนะมากมาย ทั้งยังต้องเปิดใจรับแนวคิดต่างๆ ใคร่ครวญอย่างหนักเป็นเวลานานว่าจะทำงานอย่างไร และหาทางพัฒนาตัวเอง แต่หลังจากเรียนเรื่องพื้นฐานเหล่านี้แล้ว พวกเขาก็เลิกพยายามที่จะพัฒนาตัวเอง นั่นอาจเป็นเพราะพวกเขาคิดว่าการพัฒนาดูยากลำบาก หรือไม่น่าจะช่วยให้พวกเขาเจริญก้าวหน้าได้ พวกเขาพอใจที่จะทำงานตรงหน้ามากกว่าที่จะเปลี่ยนตัวเองให้เป็นผู้นำ
หรือไม่ก็อาจเป็นอย่างที่สมเกียรติ บอก นั่นคือ องค์กรจำนวนมากเชื่อในการมีพรสวรรค์ตั้งแต่เกิด และไม่ได้มองหาคนที่มีศักยภาพในการเติบโต องค์กรเหล่านี้ไม่เพียงพลาดโอกาสครั้งใหญ่ในการคว้าตัวคนที่อาจกลายเป็นผู้นำ แต่ยังทำลายคนที่พวกเขามองว่าเก่งแต่เกิด โดยทำให้คนเหล่านั้นกลายเป็นคนจองหอง เอาแต่ปกป้องตัวเองและไม่ยอมเรียนรู้ บทเรียนที่ได้จากเรื่องนี้ก็คือ จงสร้างองค์กรที่ให้รางวัลกับการพัฒนาความสามารถ แล้วคนที่เป็นผู้นำจะปรากฏตัวขึ้นเอง.
ผู้นำเก่งมาตั้งแต่เกิดหรือฝึกฝนกันได้?
ทำไมถึงเป็นแบบนี้ล่ะคุณสมพรและคุณสมหญิง ชี้ให้เห็นว่า ในช่วงแรกของการเป็นผู้บริหาร คนส่วนใหญ่จะเข้าสู่ช่วงเวลาแห่งการเรียนรู้ครั้งใหญ่ โดยจะได้รับการฝึกอบรมและชี้แนะมากมาย ทั้งยังต้องเปิดใจรับแนวคิดต่างๆ ใคร่ครวญอย่างหนักเป็นเวลานานว่าจะทำงานอย่างไร และหาทางพัฒนาตัวเอง แต่หลังจากเรียนเรื่องพื้นฐานเหล่านี้แล้ว พวกเขาก็เลิกพยายามที่จะพัฒนาตัวเอง นั่นอาจเป็นเพราะพวกเขาคิดว่าการพัฒนาดูยากลำบาก หรือไม่น่าจะช่วยให้พวกเขาเจริญก้าวหน้าได้ พวกเขาพอใจที่จะทำงานตรงหน้ามากกว่าที่จะเปลี่ยนตัวเองให้เป็นผู้นำ
หรือไม่ก็อาจเป็นอย่างที่สมเกียรติ บอก นั่นคือ องค์กรจำนวนมากเชื่อในการมีพรสวรรค์ตั้งแต่เกิด และไม่ได้มองหาคนที่มีศักยภาพในการเติบโต องค์กรเหล่านี้ไม่เพียงพลาดโอกาสครั้งใหญ่ในการคว้าตัวคนที่อาจกลายเป็นผู้นำ แต่ยังทำลายคนที่พวกเขามองว่าเก่งแต่เกิด โดยทำให้คนเหล่านั้นกลายเป็นคนจองหอง เอาแต่ปกป้องตัวเองและไม่ยอมเรียนรู้ บทเรียนที่ได้จากเรื่องนี้ก็คือ จงสร้างองค์กรที่ให้รางวัลกับการพัฒนาความสามารถ แล้วคนที่เป็นผู้นำจะปรากฏตัวขึ้นเอง.