ผมกำลังหาข้อมูลทำงานวิจัยอยู่ เจอเจื้อหาที่ต้องการแล้ว แต่อยากทราบคนคิดทฤษฎี ขั้นตอนการเรียนรู้ทักษะ 3 ขั้น นี้คือใคร
ขั้นตอนการเรียนรู้ทักษะ
ผู้ฝึกสอนต้องพึงระลึกไว้ว่า การที่จะพัฒนานักกีฬาจากผู้เล่นใหม่ให้กลายเป็นนักกีฬาที่ชำนาญ มีทักษะและความสามารถสูง ต้องมีการเรียนรู้และฝึกหักเพื่อเปลี่ยนแปลงตามลำดับขั้นตอน ไม่สามารถที่จะลัดขั้นตอนได้ ขั้นตอนของกระบวนการเรียนรู้ทักษะประกอบด้วย 3 ขั้นตอนด้วยกันคือ
1. ขั้นหาความรู้ (Cognitive State)
เมื่อผู้เรียนเริ่มเรียนรู้ทักษะใหม่ มักจะมีความกังวลว่าตัวเองจะสามารถเรียนรู้ได้อย่างไร หลักการที่เป็นพื้นฐานทางทักษะที่สำคัญของการเรียนรู้นั้นคืออะไร ตนเองจะสามารถจำได้หรือไม่ จะสามารถปฏิบัติได้หรือไม่ กฎและกติกาของกีฬาที่ตนกำลังฝึกคืออะไร ผู้เริ่มเรียนจะมีคำถามมากมายเกิดขึ้นในหัว และจำต้องค้นหาคำตอบ ซึ่งคำตอบอาจได้จากครูผู้สอน หรือการค้นคว้าจากตำรา ดูตัวอย่างทางคลิปวิดีโอ แต่สิ่งสำคัญคือการได้คำตอบจากการที่ผู้เรียนฝึกฝนทดลองทำด้วยตนเอง ขั้นตอนนี้ถือเป็น “ขั้นตอนการหาความรู้”
ในขั้นตอนการหาความรู้ ผู้เรียนจะมีการแสดงทักษะที่ผิดพลาดอยู่เสมอๆ สลับกันไประหว่างกับถูกและผิด และเมื่อผู้เรียนรับทราบถึงความผิดพลาดที่เกิดขึ้น ก็จะพยายามทดลองและหาวิธีการที่จะไม่ผิดพลาดตลอดเวลา ซึ่งการแสดงทักษะแต่ละครั้งของผู้ฝึกหน้าใหม่จึงดูเชื่องช้า การเคลื่อนไหวไม่ต่อเนื่องลื่นไหล เพราะต้องมีการคิดอยู่ตลอดเวลาว่าตนเองเคลื่อนไหวถูกต้องหรือไม่ การสอนผู้เรียนหน้าใหม่จึงต้องอาศัยความใจเย็นและเข้าใจถึงสภาพความแตกต่างในด้านการเรียนรู้ของแต่ละบุคคล
2. ขั้นการเชื่อมโยง (Associative Stage)
เป็นขั้นตอนการเชื่อมโยงระหว่างความรู้และการฝึกหัด ในขั้นนี้ผู้เรียนจะได้ฝึกหัดทักษะพื้นฐานมาระยะหนึ่ง ซึ่งการแสดงออกทางทักษะจะค่อนไปทางที่ดีมากกว่าการแสดงความผิดพลาด แต่ก็ยังสามารถเกิดความผิดพลาดได้ง่าย แต่ผู้เรียนจะรับทราบได้ทันทีถึงความผิดพลาดดังกล่าวและพยายามที่จะแก้ไขด้วยตนเองเป็นลำดับแรกบางคนอาจมีการแสดงทางสีหน้าท่าทางหรืออารมณ์ที่ผู้ฝึกสอนสังเกตได้ง่าย และเมื่อผู้ฝึกสอนให้คำแนะนำที่เหมาะสม ผู้เรียนก็จะรับเอาคำแนะนำไปฝึกปฏิบัติทันที การทดลองเชิงลองผิดลองถูกจะลดลง เป็นการปฏิบัติที่นำทักษะที่ได้เรียนรู้สะสมมาในขั้นตอนแรกมาเชื่อมโยงกับการปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้ฝึกสอน ทำให้นักกีฬามีการแสดงออกที่ถูกต้องและคงเส้นคงวามากขึ้น
3. ขั้นอัตโนมัติ(Autonomous Stage)
ภายหลังจากการฝึกหัดและมีประสบการณ์มากขึ้น ผู้เรียนจะมีการเปลี่ยนแปลงไปสู่ขั้นสุดท้ายของการเรียนรู้ คือขั้นอัตโนมัติ ในขั้นนี้ผู้เรียนจะแสดงทักษะเป็นไปอย่างรวดเร็วและอัตโนมัติ เพราะไม่ต้องมีการคิดก่อนที่จะแสดงท่าทางการเคลื่อนไหว แต่จะไปคิดถึงส่วนที่จะแสดงทักษะที่สำคัญในระดับที่ยากขึ้นเรื่อยๆ เช่น เร็วขึ้น แรงขึ้น สูงขึ้น ทั้งนี้เพื่อที่ตนจะได้แสดงถึงระดับความสามารถสูงสุดที่พึงจะกระทำได้
ขั้นตอนการเรียนรู้ทักษะ 3 ขั้น ใครเป็นคนคิด??
ขั้นตอนการเรียนรู้ทักษะ
ผู้ฝึกสอนต้องพึงระลึกไว้ว่า การที่จะพัฒนานักกีฬาจากผู้เล่นใหม่ให้กลายเป็นนักกีฬาที่ชำนาญ มีทักษะและความสามารถสูง ต้องมีการเรียนรู้และฝึกหักเพื่อเปลี่ยนแปลงตามลำดับขั้นตอน ไม่สามารถที่จะลัดขั้นตอนได้ ขั้นตอนของกระบวนการเรียนรู้ทักษะประกอบด้วย 3 ขั้นตอนด้วยกันคือ
1. ขั้นหาความรู้ (Cognitive State)
เมื่อผู้เรียนเริ่มเรียนรู้ทักษะใหม่ มักจะมีความกังวลว่าตัวเองจะสามารถเรียนรู้ได้อย่างไร หลักการที่เป็นพื้นฐานทางทักษะที่สำคัญของการเรียนรู้นั้นคืออะไร ตนเองจะสามารถจำได้หรือไม่ จะสามารถปฏิบัติได้หรือไม่ กฎและกติกาของกีฬาที่ตนกำลังฝึกคืออะไร ผู้เริ่มเรียนจะมีคำถามมากมายเกิดขึ้นในหัว และจำต้องค้นหาคำตอบ ซึ่งคำตอบอาจได้จากครูผู้สอน หรือการค้นคว้าจากตำรา ดูตัวอย่างทางคลิปวิดีโอ แต่สิ่งสำคัญคือการได้คำตอบจากการที่ผู้เรียนฝึกฝนทดลองทำด้วยตนเอง ขั้นตอนนี้ถือเป็น “ขั้นตอนการหาความรู้”
ในขั้นตอนการหาความรู้ ผู้เรียนจะมีการแสดงทักษะที่ผิดพลาดอยู่เสมอๆ สลับกันไประหว่างกับถูกและผิด และเมื่อผู้เรียนรับทราบถึงความผิดพลาดที่เกิดขึ้น ก็จะพยายามทดลองและหาวิธีการที่จะไม่ผิดพลาดตลอดเวลา ซึ่งการแสดงทักษะแต่ละครั้งของผู้ฝึกหน้าใหม่จึงดูเชื่องช้า การเคลื่อนไหวไม่ต่อเนื่องลื่นไหล เพราะต้องมีการคิดอยู่ตลอดเวลาว่าตนเองเคลื่อนไหวถูกต้องหรือไม่ การสอนผู้เรียนหน้าใหม่จึงต้องอาศัยความใจเย็นและเข้าใจถึงสภาพความแตกต่างในด้านการเรียนรู้ของแต่ละบุคคล
2. ขั้นการเชื่อมโยง (Associative Stage)
เป็นขั้นตอนการเชื่อมโยงระหว่างความรู้และการฝึกหัด ในขั้นนี้ผู้เรียนจะได้ฝึกหัดทักษะพื้นฐานมาระยะหนึ่ง ซึ่งการแสดงออกทางทักษะจะค่อนไปทางที่ดีมากกว่าการแสดงความผิดพลาด แต่ก็ยังสามารถเกิดความผิดพลาดได้ง่าย แต่ผู้เรียนจะรับทราบได้ทันทีถึงความผิดพลาดดังกล่าวและพยายามที่จะแก้ไขด้วยตนเองเป็นลำดับแรกบางคนอาจมีการแสดงทางสีหน้าท่าทางหรืออารมณ์ที่ผู้ฝึกสอนสังเกตได้ง่าย และเมื่อผู้ฝึกสอนให้คำแนะนำที่เหมาะสม ผู้เรียนก็จะรับเอาคำแนะนำไปฝึกปฏิบัติทันที การทดลองเชิงลองผิดลองถูกจะลดลง เป็นการปฏิบัติที่นำทักษะที่ได้เรียนรู้สะสมมาในขั้นตอนแรกมาเชื่อมโยงกับการปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้ฝึกสอน ทำให้นักกีฬามีการแสดงออกที่ถูกต้องและคงเส้นคงวามากขึ้น
3. ขั้นอัตโนมัติ(Autonomous Stage)
ภายหลังจากการฝึกหัดและมีประสบการณ์มากขึ้น ผู้เรียนจะมีการเปลี่ยนแปลงไปสู่ขั้นสุดท้ายของการเรียนรู้ คือขั้นอัตโนมัติ ในขั้นนี้ผู้เรียนจะแสดงทักษะเป็นไปอย่างรวดเร็วและอัตโนมัติ เพราะไม่ต้องมีการคิดก่อนที่จะแสดงท่าทางการเคลื่อนไหว แต่จะไปคิดถึงส่วนที่จะแสดงทักษะที่สำคัญในระดับที่ยากขึ้นเรื่อยๆ เช่น เร็วขึ้น แรงขึ้น สูงขึ้น ทั้งนี้เพื่อที่ตนจะได้แสดงถึงระดับความสามารถสูงสุดที่พึงจะกระทำได้