Batman and Bill 2017 - Review

ช่วงนี้ผมไม่รู้จะดูอะไรดีเลย Gotham ก็จบซีซั่น 3 ไปแล้ว Batman Beyond ที่ดูดองค้างไว้ก็ดูจบไปแล้ว เปิด surf เน็ตไปเรื่อยๆ ก็มาเจอ Batman and Bill หนังสารคดีเกี่ยวกับ Batman พอดีเลยเออ เอาวะ ดูซะหน่อย

หนังเรื่องนี้กำกับโดย Don Argott และ Sheena M. Joyce เป็นหนังสารคดีแนวๆผสมๆ (ด้นสดบ้าง มีการวางบทบ้างในบางฉาก) ดำเนินเรื่องโดยให้ Marc T. Nobleman นักเขียนชื่อดังที่ทำการศึกษาค้นคว้าวิจัยเกี่ยวกับ Batman และผู้สร้าง Batman มาเป็นตัวละครหลักในการเดินเรื่อง

เนื้อเรื่องหลักๆก็เป็นการพูดถึงประเด็นขัดแย้งกันเรื่องของคนที่สร้างตัวละคร Batman ขึ้นมาในช่วงต้นๆของศตวรรษที่ 20 ที่หลักๆแล้วมี 2 คน คือ Bob Kane (คนวาด และคนแต่งเรื่อง) กับ Bill Finger (คิดทั้ง concept ทั้ง design ตัวละคร ทั้ง costume ของ Batman ฯลฯ)t

แต่บังเอิญว่า Bob นั้นได้ตกลงกับ Bill ไว้ตอนแรกก่อนจะนำ Batman ออกสู่ตลาดว่า เขา (Bob) จะเป็นคนรับหน้าเองทั้งหมด แล้วให้ Bill เป็นคนอยู่เบื้องหลัง (ghostwriter) โดยที่ในตอนแรกพวกเขาเองก็ไม่คาดคิดเหมือนกันว่า Batman จะดังเป็นพลุแตกระดับชาติ และลามไปถึงระดับโลกได้ขนาดนั้น Bill จึงไม่ได้คิดอะไรมากและตกลงอยู่เบื้องหลังเสมอมา

แต่เมื่อ Batman มันดังขึ้นในเวลาอันรวดเร็ว Bob กลับยิ่งรู้สึกเห็นถึงผลประโยชน์อันมหาศาล ทั้งเงินทอง ชื่อเสียง จึงตัดสินใจเก็บชื่อเสียง และรับหน้า ออกสื่อแต่เพียงผู้เดียว และปล่อยให้สังคมเชื่อว่าเบื้องหลังความสำเร็จของ Batman นี้มีเพียงเขาเพียงคนเดียวที่เป็นคนคิดค้น และสร้าง character นี้ขึ้นมา

นั่นส่งผลทำให้ในทางตรงข้าม Bill Finger ต้องติดอยู่ในใต้เงามืดของ Bob Kane ที่ชูป้ายความเป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ Batman แต่เพียงคนเดียว จน Bill เสียชีวิตลงไปอย่างไร้คนรู้จัก ไร้ผู้คนสรรเสริญ ไร้ชื่อบนหลุมฝังศพ ไม่มีแม้แต่ส่วนแบ่งรายได้อันมหาศาลจากผลงาน Batman อันเลื่องชื่อ

สิ่งเหล่านี้กลายเป็นความเจ็บปวดที่ส่งให้แก่ครอบครัว Finger มาถึงกว่า 3 รุ่น นั่นคือ รุ่นลูกชายของ Bob ที่ชื่อ Fred, หลานสาวของ Bob ่ชื่อ Athena และพ่วงตามมาด้วยเหลนของ Bob ซึ่งเป็นลูกสาวของ Athena

ทั้งหมดได้พยายามจะต่อสู้เพื่อให้ได้มาซึ่งสิทธิในชื่อเสียง(ที่พึงจะมี)ของ Bill Finger อันถูกแย่งไปโดย Bob Kane ตลอดเกือบศตวรรษ

สารคดีเรื่องนี้ได้นำคนดูอย่างเราๆไปพบกับ "ตัวจริง" ของคนที่สร้าง Batman ที่ประสบความสำเร็จในปัจจุบันนี้ ซึ่งก็คือ Bill Finger ซึ่งผลงานที่เขาฝากไว้ให้กับจักรวาลของ Batman ก็มีตั้งมากมาย อาทิ การเป็นผู้สร้างตัวละคร Batman, Robin, Joker, Catwoman, Penguin, Riddler, Scarecrow หรือแม้แต่ James Gordon, ฯลฯ แถมยังเป็นผู้ให้กำเนิดเมือง Gotham City อีก

คุณูปการ และความน่าสงสารที่ไม่ได้รับการกล่าวถึงนี้ของ Bill Finger ได้ถูกเผยออกมาทีละนิดๆ ผ่านบทสัมภาษณ์ของผู้คนในแวดวงหนังสือการ์ตูนค่าย DC และผู้เชี่ยวชาญหลายๆคนที่อยู่ในแวดวงการ์ตูนของสหรัฐอเมริกา ถึงมิติ แง่มุม และความเลวร้ายที่ Bill Finger ต้องประสบจากการอยู่ภายในเงาของ Bob Kane ในฐานะ มือผีลึกลับ(ผู้ปิดทองหลังพระ จนไม่มีใครล่วงรู้ถึงคุณงามความดีของเขา)

หนังได้นำหลักฐาน และข้อมูลต่างๆที่เหลืออยู่เกี่ยวกับ Bill Finger ที่มีทั้งเทปสัมภาษณ์ จดหมาย รวมถึงเอกสารชุดต่างๆที่ยังคงเหลืออยู่มาปะติดปะต่อเชื่อมกัน แล้วแทรกด้วยการให้ทีมงานไปสัมภาษณ์ พูดคุย กับผู้ที่เกี่ยวข้องหลายๆคน ทั้งคนในครอบครัว และเพื่อนร่วมงานของ Bill

ทำให้โดยรวมแล้วหนังเรื่องนี้เหมือนเป็นการเปิดโอกาสให้เราได้เข้ามานั่งอ่าน และศึกษาแฟ้มคดีขนาดย่อมๆเกี่ยวกับ Bill Finger ได้ในเวลา 1 ชั่วโมงครึ่งเลยทีเดียว แถมยังแทรกและนำเสนอเรื่องราวของทุกคนในสารคดีเรื่องนี้ออกมาเป็นภาพการ์ตูนติดมาช่วยเล่าเรื่องด้วยตลอด เลยทำให้ดูสบายตา และย่อยง่ายขึ้นเยอะ

ผมมองว่าเรื่องนี้มัน balance กันดีนะ ในแง่ที่มันไม่ได้ใส่เนื้อหาสาระมาเยอะจนเกินไปจนอาจจะทำให้ง่วง แต่ก็ไม่ได้ปล่อยให้รายละเอียดมันน้อยเกินไปจนเลอะเทอะจนหลุดกรอบของความเป็น "สารคดี" ไป

ต้องขอบคุณ ความดีความชอบของผู้กำกับ Argott และ Joyce ที่สามารถจัดแจง บริหารหนังและเรื่องราวที่ Marc Nobleman ที่ได้ทำการบ้านมาอย่างละเอียดมาก (ละเอียดจนลูกๆในบ้านของ Nobleman เข้าใจว่าทุกอย่างบนโลกนี้มีแต่ Bill Finger เลยอะ) ในข้อมูลเกี่ยวกับ Bill Finger ทั้งรวบรวมข้อมูลการงาน ครอบครัว เพื่อนร่วมงาน เอกสาร และที่สำคัญคือบทสัมภาษณ์ที่ถ่ายเก็บเอาไว้ ได้ออกมามีความพอดี (แม้ว่าจะต้องตัด footage ของช่วงสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้องออกไปเยอะก็ตาม)

หนังเดินเรื่องด้วยวิธีง่ายๆ ไปเรื่อยๆ มีขึ้น มีลง มีจุดที่ยากลำบาก มีจุดที่บทจะง่ายก็ง่าย แล้วก็มีจุดหักเหแทรกมาบ้างประปราย เล็กน้อย แต่ก็ยังมีความชัดเจนในตัว storyline หลักของเรื่อง ว่า กำลังทำอะไร นำเสนออะไร แล้วเรืองจะเดินไปทางไหน

แต่มันก็มีข้อเสียอยู่บ้าง คือ มันไม่ค่อยถึงใจในปมที่หนังจะพาให้คนดู Drama อะ พวกฉากที่ควรจะเรียกน้ำตาได้จริงๆมันก็มีนะ แต่มันไปไม่ได้เท่าที่ควรจะเป็นอะ

ดนตรีประกอบสอบตกเลยเรื่องนี้ เพราะมันไม่สามารถ build อารมณ์คนดู ให้มีอินไปกับอารมณ์ ณ จุดๆนั้นของฉากนั้นในหนังได้น่ะ มันมีจุดที่ดูหดหู่ น่าสังเวชใจหลายจุดอยู่นะ แต่พอไปถึงจุดนั้นจริงๆ ฉากมันก็กลับเงียบ เพลงมันก็เบาๆไป (ผลที่ออกมาคือมันเลยไม่ค่อย Drama เท่าที่ควร)

และอีกข้อหนึ่งคือมันมีความไม่เสถียร และไม่ balance กันอยู่ในส่วนของการด้นสด และ การวางบทบางตอนก็ดูเป็นธรรมชาติมากๆ ใหลไปได้ถึงอารมณ์ดี แต่บางตอนบางฉากก็กลับไม่ค่อยธรรมชาติแบบชัดเจนมากกว่าไอ้ฉากนี้มันเตี๊ยมละ

อันนี้เนี่ย ผมว่ามันเป้นข้อเสียข้อหนึ่งของหนังสารคดีที่วางโครงให้เล่นปนๆกันระหว่างวางบทที่เตี๊ยมกันไว้ และการถ่ายแบบด้นสดนะ มันก็จะทำให้ไม่ balance กันแบบนี้

แต่โดยรวมผมว่าก็สนุกดีนะ ได้ความรู้ ได้รู้ในอีกมุมหนึ่งที่แฝงไปด้วยความเจ็บปวดของผู้สร้าง Batman เรียกได้ว่ามีความ Dark ทั้งตัว Batman และชีวิตของผู้สร้าง Batman เลย ดูหดหู่น่าสงสารทั้งคู่

ฝากเพจด้วยนะครับ อิอิ https://www.facebook.com/critiquesofeverything/

#Batman
#DC
#Robin
#Joker
#Catwoman
#Gotham
#Penguin