สวัสดีครับ   วันนี้ขอเสนอเนื้อหาด้านอุตุนิยมวิทยา  เรื่อง ฤดูฝน ครับ

  ตามที่กรมอุตุนิยมวิทยาได้ประกาศว่า  ประเทศไทยได้เข้าสู่หน้าฝนอย่างเป็นทางการแล้ว
และหลายวันมานี้  ก็ได้มีฝนตกลงมาอย่างชุ่มฉ่ำ (เกินไป) ในหลายพื้นที่ของประเทศไทย
ในกระทู้นี้  ผมจะขอเสนอเนื้อหาของฤดูฝน ว่า  ฤดูฝนมีที่มาอย่างไร  เกิดจากอะไร  เชิญติดตามครับ


สาเหตุของฤดูฝน .... ลมมรสุมเปลี่ยนทิศ
   การอธิบายเรื่องนี้  ขอเริ่มด้วยสภาวะของ zone ประเทศไทยในช่วงฤดูร้อนก่อนครับ
ในช่วงฤดูร้อน  โลกจะหันซีกโลกเหนือในบริเวณประเทศไทยเข้าหาดวงอาทิตย์แบบเต็ม ๆ
ทำให้ แผ่นดิน ในซีกโลกเหนือร้อน  อากาศเหนือพื้นดินส่วนนี้จะยกตัวขึ้น ... และเมื่อสภาวะนี้
ดำเนินผ่านไปจากเดือนเมษายน  จนถึงประมาณเดือนพฤษภาคม (Lack ไป 1 เดือน)  ก็จะเริ่มเกิดปรากฏการณ์
ลมมรสุมเปลี่ยนทิศ  โดยมวลอากาศจากทะเลที่มีความชื้นสูงพัดเข้ามาแทนที่มวลอากาศที่ยกตัวขึ้น
ลมที่พัดเข้ามาแทนที่ นี้  เรียกว่า ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ครับ  และจากการที่มันหอบเอาความชื้น
จากทะเลสู่แผ่นดินนี้เอง  ทำให้เกิดการก่อตัวของเมฆได้ง่าย และ ได้มาก  ทำให้ฝนตกได้มาก และบ่อย  
นี่เองที่เป็นจุดเริ่มต้นของฤดูฝน  โดยทางกรมอุตุนิยมวิทยาได้ยึดถือตามการเปลี่ยนทิศของลมมรสุม นี้
เป็นการประกาศเข้าสู่ฤดูฝนครับ

ภาพแสดงกลไกการเปลี่ยนทิศของลมมรสุม



ร่องความกดอากาศต่ำ (Intertropical Convergence Zone : ITCZ)  
ร่องความกดอากาศต่ำ คือ บริเวณของโลกที่ได้รับความร้อนสูงจากดวงอาทิตย์  
ทำให้ แถบ ของพื้นที่บนโลกที่ดวงอาทิตย์ส่งพลังงานมาให้นี้  เกิดความร้อนสูง  
ทำให้อากาศบริเวณนี้ ยกตัว ขึ้นไปเนื่องจากความร้อน  ส่งผลให้ แถบ หรือ ร่อง นี้  
มีความกดอากาศต่ำเนื่องจากอากาศขยายตัว

และเมื่อเกิดร่องความกดอากาศต่ำนี้ขึ้น  ทำให้อากาศด้านข้างแถบนี้ทั้งสองข้างเกิดการวิ่งเข้ามาแทนที่
กลายเป็นความแปรปรวนของมวลอากาศ  ส่งผลให้เกิดการก่อตัวของเมฆที่มีความชื้นสูงอย่างหนาแน่นมาก
ในบริเวณร่องนี้ครับ  นี่เอง  ที่เป็นสาเหตุที่ทำให้ให้ฝนตกหนักบริเวณที่ร่องความกดอากาศพาดผ่านครับ

ร่องความกดอากาศต่ำ นี้  ปกติแล้วจะมีความกว้างประมาณ 350 - 420 กิโลเมตร ครับ

จากภาพล่างนี้  ที่เขียนใว้ว่า July ITCZ  และ  January ITCZ  .... แถบสีแดง คือ July ITCZ นี้  
คือร่องความกดอากาศต่ำ  ที่เกิดจากการส่งพลังงานจากดวงอาทิตย์ลงมาสู่พื้นที่นี้ของโลก  
โดยการเกิดร่อง ITCZ สีแดงในช่วงเดือนกรกฏาคม  จากกลไกที่อธิบายในวรรคบนนี้ครับ  
โดยร่องจะเกิด ล้าหลัง (Lack) ประมาณ 1 - 2 เดือน  นับจากตำแหน่งที่ดวงอาทิตย์ถ่ายพลังงานสูงสุดมาให้ครับ

ภาพแสดงร่องมรสุมที่พาดผ่านโลก  ในเดือนต่าง ๆ ของปี



ปกติร่องความกดอากาศต่ำจะพาดผ่านประเทศไทย ตั้งแต่เดือนเมษายน ถึง เดือนธันวาคม
แต่จะส่งผลให้เกิดฝนตกชุกตั้งแต่ช่วงพฤษภาคมเป็นต้นไป  ซึ่งเป็นช่วงที่ร่องนี้เคลื่อนมาถึงตอนกลางของประเทศ
และเมื่อถึงเดือนมิถุนายนก็ไปพาดแถวตอนเหนือของประเทศไทย  .... และประมาณเดือนกรกฎาคมร่องนี้จะเคลื่อนไป
อยู่ทางตอนเหนือสุดของเวียดนามและทางใต้ของจีนพักหนึ่ง  ก่อนจะเริ่มเคลื่อนกลับเข้าสู่ประเทศไทยอีกครั้งในระหว่าง
เดือน สิงหาคม ถึง เดือนธันวาคม

ปรากฏการณ์เช่นนี้เอง  ที่ทำให้ประเทศไทยมีฝนตกชุกในช่วงเดือน พฤษภาคม ถึง มิถุนายน
โดย ฝนจะทิ้งช่วง ไปพักหนึ่งในช่วงเดือนกรกฎาคม  และกลับมาตกชุกจนถึงตกหนักอีกครั้งตั้งแต่
เดือนสิงหาคมเป็นต้นไป .... จนสุดท้ายเมื่อจะสิ้นสุดฤดูฝน  ร่องความกดอากาศต่ำ นี้  ก็จะ
เลื่อนลงไปอยู่แถว ๆ ทวีปออสเตรเลียตอนเหนือ  และจุดนี้ก็จะเริ่มต้นฤดูหนาวของไทยครับ

การที่ร่องความกดอากาศต่ำ  เลื่อนไปมาแบบนี้ตามแนว Latitude ของโลก
เพราะเป็นแนวที่ดวงอาทิตย์ส่งพลังงานมาให้ตามการโคจรของโลก
ในแบบที่เอียงแกนโลก 23.5 องศา  ทำให้เกิดกลไกที่อธิบายไปแล้วครับ


Link แนะนำการดูฝน  แนวฝน  ว่าจะตกที่ใหน  เมื่อไหร่
ผมมี Link แนะนำของกรมอุตุนิยมวิทยา  เป็นภาพ RADAR ตรวจฝนตามสถานีต่าง ๆ
ของกรมอุตุนิยมวิทยา ครับ  ช่วงที่ฝนตกหนักที่ผ่านมานี้  ผมดูอยู่ประจำพบว่ามีความ
แม่นยำพอสมควรครับ

1. ภาพ RADAR Loop  จากสถานีตรวจฝนหนองจอก  http://weather.tmd.go.th/bma_ncLoop.php
2. ภาพ RADAR Loop  จากสถานีตรวจฝนสุวรรณภูมิ  http://weather.tmd.go.th/svp120Loop.php
3. ภาพถ่ายดาวเทียมของกลุ่มฝนทั่วประเทศ  รายงานตั้งแต่เวลา 07:00 - 22:00  ของทุกวัน
    เมื่อเข้าไปแล้ว  ให้ดูภาพขวาที่เขียนว่า  วิเคราะห์ภาพดาวเทียม วันที่ xx/xx/2017   http://www.satda.tmd.go.th/

ภาพจาก RADAR ในข้อ 1 , 2  จะเป็นภาพเคลื่อนไหวของกลุ่มเมฆฝนใน 40 นาที  ที่ผ่านมา
จะมีประโยชน์ในการดูกลุ่มเมฆ  ว่าจะเคลื่อนที่ไปทางใหน  มีความเข้มของเมฆลดลง หรือ เพิ่มขึ้น
จะได้คาดการณ์ฝนตกเองได้ครับ

สวัสดีครับ