ปริยัติ

พุทธพจน์ พระไตรปิฎก , คือปฎิเวทแห่งองค์สมเด็จพระบรมครู ที่พระองค์ทรงแสดงธรรมแด่เวไนยสัตว์ ให้นำไปปฎิบัติเพื่อบรรลุถึง ปฎิเวท ดังเช่นพระองค์

ถูกรวบรวมขึ้นครั้งปฐมสังคยนา โดยอรหันตสาวกทั้ง 500 อันมีพระมหากัสสปะเป็นประธาน พระเจ้าอชาติศตรูเป็นผู้อุปถัม หลังสมเด็จพระบรมศาสดา

ทรงปรินิพพานไม่นาน เหตุเพราะมีภิกษุชรา กล่าวด้วยความดีใจในอันที่ สมเด็จพระบรมศาสดาทรงปรินิพพาน จะได้มิมีผู้มาคอยว่ากล่าว ตักเตือน

ภิกษุให้อยู่ในพระธรรมวินัย พระเถราจารย์รุ่นแล้วรุ่นเล่าได้ปฎิบัติตามปริยัตินั้นอันบรรลุถึงปฎิเวท ช่วยกันปกปักรักษา ให้ความสำคัญ เคารพ ยำเกรง

ดังรับสั่งแห่งองค์สมเด็จพระบรมศาสดา

                                               พระธรรมวินัยที่เราแสดงไว้ชอบแล้วนั่นแหละ ที่จะเป็นศาสดาแทนเรา

สืบทอดรักษา เพื่อให้เหล่าเวไนยสัตว์ รุ่นแล้วรุ่นเล่า เล่าเรียน ศึกษา เป็นดั่งพ่วงแพ เพื่อการก้าวล่วงแห่งทุกข์ อันมิขึ้นแก่กาล รู้ได้ด้วยตนเอง


ปฎิบัติ

การปฎิบัติเพื่อการก้าวล่วงแห่งทุกข์ เพื่อการก้าวล่วงเสียซึ่งการเกิด เพื่อมารับทุกข์ทั้งปวงในวัฎฎะสงสารอันยาวนานนี้

การปฎิบัตินั้น ต้องตรงตามที่พระองค์ทรงแสดงไว้ในปริยัตินั้น เพื่อมิให้ออกนอกลู่นอกทาง ออกนอกแนว จนหลงจากออกจากจุดหมายปลายทาง

แห่งพุทธ คือเป็นผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน ผู้แจ้งแล้วในสภาวะธรรมทั้งปวงตามที่เป็นจริง นับเป็นโชคอันมหาศาล ที่มีผู้ตรัสรู้โดยชอบแล้วด้วยพระองค์เอง

เป็นผู้ชี้ทางไว้ให้ มิต้องลองผิดลองถูกด้วยตนเอง


ปฎิเวท

ผลจากการปฎิบัตินั้น ต้องเป็นไปตามปริยัติ ตามที่พระองค์ทรงแสดงไว้ หากออกนอกลู่นอกทาง หรือเบี่ยงเบนออกนอกปริยัติ นั่นต้องทบทวน

ต้องพิจารณาว่าได้ปฎิบัติมาตามที่พระองค์ทรงแสดงไว้หรือไม่ ปฎิบัติมาตามแบบตามแผนปริยัตินั้นถูกต้องหรือไม่ ผลอันเป็นปฎิเวทนั้นย่อมประจักษ์แจ้ง

แก่ตนเอง รู้ได้ด้วยตนเอง ศึกษาเล่าเรียน สั่งสมสุตตะจากสัตตบุรุษ คือปริยัติแล้ว ปฎิบัติตามนั้นแล้ว ได้ผลอันเป็นปฎิเวทซึงประจักษ์แจ้งแก่ตนแล้ว

แทงตลอดแล้วได้ด้วยตนเองแล้ว จึงเชื่อศรัทธาในปริยัตินั้น ตามหลักแห่งกาลามสูตร ได้ผลอันเป็นปฎิเวทแล้ว ย่อมยำเกรงในพระรัตนไตร


ปริยัต ปฎิบัติ ปฎิเวท

ศึกษาเล่าเรียน ปฎิบัติตามที่เล่าเรียนมา ได้ผลตามที่ศึกษาเล่าเรียนมา

                                                                นี่คือหลักแห่งกาลามสูตร