เมื่อไม่กี่วันก่อนผมมีโอกาสได้เข้าไปฟังเสวนาเกี่ยวกับประจำเดือนของผู้หญิงเพราะความสงสัยอยากรู้ว่ามันเป็นยังไง คือจากประสบการณ์ส่วนตัวที่ผ่านมาก็พอได้พบเจอจากคนรู้จักหรือคนเคยรู้จักที่มักบ่นเสมอว่าปวดท้องบ้าง ปวดหัวบ้าง หรือบางคนถึงขนาดเป็นลมไปเลยก็มี จึงขอใช้โอกาสนี้ไปหาความรู้เพิ่มเติมเสียหน่อยจะได้เข้าใจพวกเธอมากขึ้น และที่สำคัญจะได้ปรับตัวให้เหมาะสมมากขึ้นด้วย โดยผู้บรรยายเป็นอาจารย์หมอสูประจำ รพ. จุฬา ท่านหนึ่งซึ่งผมไม่ทันได้จำชื่อไว้ก็ต้องขอกราบอภัยงามๆไว้ตรงนี้ด้วยครับ T^T คุณหมอใช้เวลาประมาณชั่วโมงนึงซึ่งผมก็มีจดบ้าง จำบ้าง และมันได้เปลี่ยนทัศนคติของผมไปเลย จากที่เคยสงสัยว่าอาการต่างๆของผู้หญิงมันเป็นแค่การโอเว่อร์แอคติ้งรึป่าว อ่อนแอขี้แยเองรึป่าว ทำไมต้องขนาดนี้ แต่ตอนนี้ผมได้รู้ละว่าพวกเธอก็ไม่ได้อยากเป็นหรอก น่าชื่นชมพวกเธอด้วยซ้ำที่สามารถแพลนเรื่องต่างๆในชีวิตให้ผ่านไปได้ด้วยดีพร้อมๆกับต้องมารับมือกับสภาพร่างกายที่ธรรมชาติสร้างมาให้เป็นแบบนี้ ซึ่งผมก็ขอแบ่งแต่ละเรื่องออกเป็นย่อหน้าสั้นๆตามนี้นะครับ

- ประจำเดือนจะเกิดขึ้นโดยเฉลี่ยทุก 28 วัน บวกลบ 7 วัน โดยจะมีเลือดออกประมาณ 30-80 มิลลิลิตร หรือยาคูลท์ขวดนึง โดยเลือดนี้เกิดจากเยื่อบุที่หมดสภาพหรืออะไรสักอย่างที่สร้างขึ้นมาภายในโพรงมดลูกเพื่อให้ข้างในมีความหนาขึ้นเอาไว้รองรับไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิแต่หากไม่มีไข่มาฝัง สิ่งที่สร้างขึ้นมาทั้งหมดนี้ก็จะถูกขับออก และในช่วงเวลานี้แหละคือความเสี่ยงในชีวิตของผู้หญิงเพราะเท่ากับมีแผลเปิดให้เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายได้ ดังนั้นการไปเล่นน้ำ ไปทะเลในช่วงนี้จึงอันตรายมาก และผู้หญิงที่ประจำเดือนมาไม่ปกติแบบนานๆมาทีอย่าคิดว่าโชคดี บางทีอาจเป็นความผิดปกติของมดลูกและกลายเป็นมะเร็งก็ได้ และการเลื่อนประจำเดือนบ่อยๆ เช่น การกินยาคุมชนิดต่างๆอาจทำให้ระบบภายในร่างกายรวน เนื่องจากนาฬิกาชีวิตที่ถูกเลื่อนไปเลื่อนมา

- การเริ่มมีประจำเดือนเร็วก่อนอายุ 11-12 ปี อาจทำให้หยุดสูง เพราะกระดูกส่วนยาวในแขนขาจะหยุดการเจริญเติบโตทำให้พ่อแม่หลายคนในปัจจุบันที่รู้จะไปหาหมอเพื่อกินยาปรับฮอร์โมนให้ช้าออกไปได้ แต่หากเริ่มมีประจำเดือนช้าเกินไปเช่น 16-17 อาจเป็นสัญญาณของโรคบางชนิดของต่อมใต้สมองหรือมดลูกก็ได้

- อาการบวม สิวขึ้น ปวดท้อง ปวดหัว อารมณ์แปรปรวนเด๋วดีเด๋วร้ายคล้ายจะเป็นบ้า หรือที่เรียกกันว่า PMS ซึ่งมักเกิดก่อนประจำเดือนจะมา 1 อาทิตแล้วไปหลังจากนั้น 3-4 วัน อาการนี้บางคนก็เป็นมากบางคนก็เป็นน้อยขึ้นอยู่กับการตอบสนองต่อฮอรโมนเพศ ซึ่งประเทศทางฝั่งตะวันตกจะให้ความสำคัญกับอาการนี้มากเพื่อพยามช่วยพวกเธอให้ใช้ชีวิตตามปกติได้เหมือนเดิม (ในอเมริกาหากผู้หญิงไปก่อความรุนแรงขึ้นแล้วตรวจพบว่าเกิดจาก PMS ศาลยินดีรับฟังเพื่อลดโทษให้) แต่ในประเทศไทยผู้หญิงส่วนใหญ่เมื่อมีอาการนี้มักจะถูกอบรมสั่งสอนมาให้อดทนหรือคิดว่าต้องอดทน ซึ่งไม่เป็นผลดีต่อตัวผู้หญิงเลยทั้งทางร่างกายและจิตใจ อาจป่วยเป็นโรคซึมเศร้าได้ แนะนำให้ปรึกษาบุคลากรทางการแพทย์

- อาหารเค็ม แอลกอฮอล และคาเฟอีน จะกระตุ้นอาการ PMS ให้รุนแรงขึ้นจนอาจกลายเป็น PMDD หรือ PMS ระดับรุนแรงจนไม่สามารถใช้ชีวิตตามปกติได้ ดังนั้นของเหล่านี้บางอย่างสามารถงดได้ เช่น เหล้า หรือ กาแฟ ก็ควรงดอย่างเด็ดขาด และคนอ้วนมีความเสี่ยงกับอาการ PMS สูงกว่า เพราะไขมันในผู้หญิงสามารถเปลี่ยนเป็นแอสโตรเจนหรือฮอรโมนเพศหญิงได้ ดังนั้นควรดูแลน้ำหนักให้อยู่ในระดับเหมาะสมแต่ก็ไม่ใช่ผอมจนเหลือแต่กระดูก

- การปวดประจำเดือนที่รุนแรงมากมักเกิดมาจากเยื่อบุโพรงมดลูกอยู่ผิดที่ คือปกติเยื่อนี้จะสร้างขึ้นมาในมดลูกแต่ก็มีโอกาสไปเกิดที่อื่นรอบอวัยวะมดลูกได้เช่นกันและเมื่อถึงเวลามันก็จะลอกออกมาเป็นเลือดที่กระจายอยู่ในช่องท้องซึ่งมีความไวต่อสิ่งแปลกปลอมมากจึงปวดมาก ปัจจุบันพบว่าผู้หญิงเป็นกันมากขึ้นสันนิฐานว่าเกิดจากการแต่งงานมีลูกกันช้าลง ต่างจากคนรุ่นก่อนหน้าที่อายุ 17-18 ก็แต่งงานกันแล้วและบางคนมีลูกหลายคนด้วยทำให้ไม่ค่อยเกิดอาการนี้ สำหรับในรายที่โชคร้ายไปเกิดที่รังไข่ก็จะพอกหนาขึ้นๆกลายเป็นช็อคโกแลตซีสได้หากไม่ได้รับการรักษาแต่เนิ่นๆ

- ยาแก้ปวดท้องอย่างพอนสแตนแรกเริ่มเดิมทีถูกใช้เพื่อลดอาการปวดตามข้อ แต่ก็ถูกนำมาใช้กันจนชินแล้วและต้องใช้ในปริมาณที่เหมาะสมตามอาการ เช่นเดียวกับยาชนิดอื่น

- น้ำมะพร้าวนั้นดื่มได้ ทั่วโลกไม่มีหลักฐานทางการแพทย์ชิ้นไหนที่บ่งชี้ว่ามันส่งผลกระทบอะไรต่อมดลูกผู้หญิง โดยเฉพาะคนท้อง และปัจจุบันนี้การกินไก่เยอะไม่ได้ทำให้เป็นสาวเร็วขึ้นเพราะฮอรโมนมีราคาแพงกว่าตัวไก่ด้วยซ้ำ และหลายประเทศประกาศห้ามใช้วิธีฉีดฮอร์โมนเร่งการเจริญเติบโตมาหลายสิบปีแล้ว เช่นเดียวกับการกินนมถั่วเหลืองก็ไม่ได้ทำให้ได้รับแอสโตรเจนอย่างมีนัยสำคัญ และต้องกินเป็นลิตรๆต่อวัน

- พวกผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดตรงจุดนั้นไม่จำเป็นต้องใช้ทุกวันเพราะมันจะไปฆ่าแบคทีเรียบางตัวที่จำเป็นตายไปด้วย หลายเคสมารักษาอาการตกขาว หรืออาการผิดปกติเนื่องมาจากล้างทุกวันด้วยผลิตภัณฑ์เหล่านั้น แต่วิธีใช้ที่ถูกต้องคือใช้ตอนมันไม่สะอาดอย่างมากก็พอ นอกนั้นทำความสะอาดตามปกติพยามไม่ให้มีอะไรเข้าไปข้างในโพรงบ่อยๆ ส่วนการตกขาวจะผิดปกติเมื่อมีกลิ่นเหม็น มีอาการคัน หรือสีเหมือนหนอง ซึ่งมักจะเกิดก่อนและหลังมีประจำเดือน

- การฉีดวัคซีนป้องกันไวรัส HPV ช่วยลดโอกาสการเป็นมะเร็งปากมดลูกจากไวรัสชนิดนี้แค่บางสายพันธ์เท่านั้น ดังนั้นถ้าผู้หญิงคนไหนได้ร่วมเพศกับผู้ชายที่ไปออนทัวร์มาซึ่งได้รับเชื้อโรคสารพัดชนิดมาสะสมไว้ในตัว เธอคนนั้นก็ไม่รอดนะครับมีโอกาสเสียชีวิตจากโรคนี้อยู่ดี แต่ถ้าเป็นคนแรกของกันและกันและเชื้อนั้นตรงกัน(ผู้ชายจะได้รับมาจากแม่)ก็ถือว่าโชคดีมาก

- ความเครียดมีผลต่อการมีประจำเดือนของผูหญิงได้ หากอยู่ในสภาวะจิตใจที่ตึงเครียดหรือต้องใช้แรงกายอย่างหนักร่างกายจะตอบสนองโดยสัญชาติญาณให้ประจำเดือนมาช้าลงและไม่ตกไข่ในช่วงเวลานั้น อย่างบางคนไปต่างประเทศแล้วปรับตัวไม่ได้ หรือนักกีฬาที่ต้องเตรียมตัวแข่งโอลิมปิก

- เมื่อถึงวัยทองอาการเหล่านี้จะหายไป เพราะรังไข่หยุดทำงานแล้ว