กระแส Anti - Americanism ในชนชั้นกลางของไทยเริ่มอย่างจริงจังในช่วงใด // คำถามอีกหนึ่งข้อ

อยากทราบความเห็นของหลายๆคนว่า "กระแส Anti - Americanism" ในหมู่ชนชั้นกลางไทย (ซึ่งครั้งหนึ่งอาจเคยเทิดทูน, สมาทานหรือสวาปามแนวคิดอเมริกันหรือตะวันตกมาจนจุกแล้ว) เริ่มขึ้นอย่างจริงจังในช่วงใด" ซึ่งอาจมีหลายช่วง ทั้งวิกฤติเศรษฐกิจปี 2540 สงครามอิรัก รวมทั้งวิกฤติการณ์ในช่วงหลัง

ในส่วนของ จขกท. เดาว่า น่าจะเป็นช่วงวิกฤติเศรษฐกิจ ปี 2540

ก่อนอื่นมากล่าวถึงความสัมพันธ์สหรัฐฯ - ไทยกันพอสังเขป
ความสัมพันธ์สหรัฐฯ - ไทยในรูปแบบที่ค่อนข้างใกล้ชิดกันทางการทหารนั้น เริ่มในช่วงปลายทศวรรษที่ 1940 หลังสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุดลง เนื่องจากสหรัฐฯต้องการให้ไทยเป็นอีกหนึ่งประเทศ ที่เข้าร่วมฝ่ายโลกเสรีและร่วมมือกับสหรัฐฯในการต่อต้านการแพร่กระจายของลัทธิคอมมิวนิสต์ ในบริบทของสงครามเย็นที่เริ่มขึ้นในขณะนั้น

ในช่วงของการดำเนินความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับสหรัฐฯนั้น กระแส Anti - Americanism นั้นมีอยู่บ้าง โดยจะกระจุกอยู่ในกลุ่มนักศึกษา ปัญญาชน และกลุ่มการเมืองฝ่ายซ้าย ที่เคลื่อนไหวต่อต้านรัฐบาลไทย

ต่อมาชนชั้นนำไทยบางส่วนอาจจะเริ่มมองสหรัฐฯเปลี่ยนไป จากการที่สหรัฐฯเปลี่ยนนโยบายในสงครามเวียดนาม และถอนทหารกลับ ปล่อยให้ไทยนั้นแทบจะเป็นผู้รับมือภัยคอมมิวนิสต์เพียงลำพัง ประกอบกับกรณีมายาเกซ ทำให้ทางการไทยไม่พอใจสหรัฐฯพอสมควรในตอนนั้น
(กรณีมายาเกซ คือการที่กองทัพสหรัฐฯใช้กำลังจากฐานในประเทศไทยเพื่อชิงเรือที่ชื่อมายาเกซคืนจากเขมรแดง โดยไม่ได้ขออนุญาตทางการไทยก่อน)

อันนี้เป็นคลิปในปี 1975 ที่คุณอานันท์ ปันยารชุน เอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ดี.ซี. ในขณะนั้นแสดงความผิดหวังต่อกรณีดังกล่าว

คลิกเพื่อดูคลิปวิดีโอ


กรณีดังกล่าว ประกอบกับสถานการณ์โลกที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้ไทยเริ่มปรับความสัมพันธ์กับโซเวียตและจีน โดยเฉพาะจีนที่ค่อนข้างใกล้ชิดมาก ในช่วงที่ไทยต้องรับมือกับกรณีเวียดนามบุกยึดกัมพูชา

ทว่ามุมมองของชนชั้นกลางต่อสหรัฐฯอาจจะไม่เปลี่ยนแปลงไปมากนัก โดยเฉพาะในช่วงทศวรรษที่ 1980 - 90 ที่เศรษฐกิจไทยมีความเจริญเติบโตค่อนข้างมาก ไทยมีความนิยมอะไรที่เป็นตะวันตกค่อนข้างมาก แม้แต่นักแสดงละครโทรทัศน์ก็ต้องเป็นลูกครึ่ง หรืออย่างน้อยคนที่เกิด, เติบโตในต่างประเทศ โดยเฉพาะในสหรัฐฯ

จุดเปลี่ยนมาอยู่ที่วิกฤติเศรษฐกิจปี 2540 ที่ทำให้ชนชั้นกลางของไทยเริ่มมีภาพลักษณ์ที่เป็นลบต่อทางสหรัฐฯ หรือแม้แต่ชาติตะวันตกอื่นๆ จากการที่ไทยนั้นประสบความพ่ายแพ้ในเรื่องค่าเงินบาท กับจอร์จ โซรอส พ่อมดการเงินชาวอเมริกัน อีกทั้งจำเป็นต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขต่างๆของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ หรือ IMF ในการรับความช่วยเหลือต่างๆ ซึ่งส่งผลต่อเศรษฐกิจและสังคมไทยมากพอสมควร ดังที่เห็นได้จาก ละครโทรทัศน์ หรือภาพยนตร์น้นจะส่งเสริมความรักชาติที่มากขึ้น และนักแสดงนั้น ต้องมีลักษณะที่ "ไทยแท้" ไม่ใช่ลูกครึ่งแบบในทศวรรษก่อน (ปัจจุบันเทรนด์ลูกครึ่งเริ่มกลับมาในช่วงทศวรรษที่ 2010)
ประกอบกับต่อมาเกิดสงครามต่อต้านการก่อการร้าย กระแส Anti - American ในไทยก็เริ่มมีมากขึ้น ประกอบกับการที่ชาติใหญ่อื่นๆ ทั้งจีน และรัสเซียทวีบทบาทมากขึ้น ในขณะที่สหรัฐฯเริ่ม Decline ในแง่เศรษฐกิจ ก็ทำให้กระแส Anti - American มีมากขึ้นตามไปด้วย

แต่ไม่ว่า Anti - Americanism จะมีมากอย่างไรก็ตาม สหรัฐฯและชาติตะวันตกก็ยังเป็นที่ prefer มากกว่าในหมู่ชนชั้นกลางจำนวนมาก ที่ยังต้องการไปศึกษาต่อ, ทำงาน, ท่องเที่ยว หรือย้ายถิ่นฐานก็ตาม (ในกลุ่มคนที่เป็นสายอ่อน ก็จะเป็นดังนี้ รับวัฒนธรรมแต่ต่อต้านนโยบายต่างประเทศของสหรัฐฯ กลุ่มที่เป็นสายแข็งมักเป็นกลุ่มต้านอย่างสุดขั้ว ต้านแทบทุกอย่างของอเมริกัน ซึ่งมักไม่ใช่ชนชั้นกลางเต็มรูปแบบมากกว่า)

โดยส่วนตัว จขกท. ว่า ไม่ว่าคนกลุ่มไหนจะมีความนิยม หรืออะไรอย่างไร แต่ว่านโยบายต่างประเทศของไทยนั้น ควรที่จะมีความสัมพัน์ที่เป็นไปอย่างเท่าเทียมรอบด้าน ไม่เน้นไปที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง (Lean on One Side) มากจนเกินไปนัก และความเท่าเทียมรอบด้านนั้น ไม่ใช่เพื่อ serve ทุกฝ่ายอย่างเท่าเทียม เหมือนข้ากับนาย แต่ต้องเป็นไปอย่างมีศักดิ์ศรี ต่อรอง เพื่อให้เกิดผลประโยชน์ต่อประเทศไทยมากที่สุด
และพึงระลึกไว้เสมอว่า ในการเมืองทุกระดับ ไม่มีเทวาหรือซาตานที่แท้จริง ไม่มีมิตรแท้หรือศัตรูที่ถาวร ทุกอย่างขับเคลื่อนด้วยผลประโยชน์ทั้งสิ้น

อีกคำถามหนึ่งคือ จริงหรือเปล่าที่เทรนด์ของคนรุ่นใหม่ชาวเน็ตยุคไอทีในปัจจุบันนี้ต้องเป็น "ต้านมะกัน ยกย่องจีน อวยรัสเซีย"
ถ้าเป็นอย่างนี้จริงก็ไม่เป็นไร เพียงแต่ต้องรับสื่อหรืออะไรอย่างรอบด้าน อ่านให้หมด ไม่ใช่อ่านเพียงแต่สิ่งที่คนดังชาวโซเชียลที่อาจอคติมาโพสต์เอง อันนั้นไม่ดีเท่าไหร่ (ไม่ดีทั้งคนที่อวยมะกันจ๋า จีนจ๋า รัสเซียจ๋า)

อีกอย่างคือลักษณะที่บอกไปอาจเป็นกลุ่มที่ตามกระแสมากกว่าร้อยละ 90 เลยทีเดียว เพราะจากการที่ จขกท. ตั้งกระทู้ถามเกี่ยวกับรัสเซียเรื่อง Putin's successor ไปนั้น ก็ไม่เห็นมีใครมาตอบให้เลย (ไหนๆก็มาช่วยตอบหน่อย https://ppantip.com/topic/35900238)

ใครคิดเห็นอย่างไรลองมาแสดงกันดู
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่