มหาสงครามจงหยวน (中原大戰 จงหยวนต้าจ้าน) หรือที่นักวิชาการตะวันตกเรียกว่า สงครามที่ราบภาคกลาง (Central plain wars) เป็นสงครามกลางเมืองที่เกิดขึ้นระหว่างปี 1929-1930 โดยกองทัพภาคภายในรัฐบาลก๊กมินตั๋งเองได้รวมพลังกันต่อต้านความพยายามจะรวบอำนาจเป็นผู้นำเผด็จการของเจียงไคเช็ค จนเกิดเป็นสงครามกลางเมืองที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในยุคขุนศึก ซึ่งได้สร้างความเสียหายให้กับประเทศจีนมากกว่าสงครามการยาตราขึ้นเหนือ (Northern Expedition) ถึงสามเท่า และมีผลทำให้รัฐบาลจีนเกือบถึงขั้นล้มละลาย ทั้งยังเป็นสาเหตุโดยตรงที่ทำให้กองทัพจีนอ่อนแอลงอย่างมากจนถึงขั้นที่ไม่สามารถจะปราบปรามคอมมิวนิสต์ หรือต้านทานการบุกแมนจูเรียของญี่ปุ่น 

สงครามนี้มีความสำคัญต่อการศึกษาทำความเข้าใจประวัติศาสตร์ชาติจีนในช่วงก่อนสงครามโลกครั้งที่สองเป็นอย่างมาก แต่คนส่วนใหญ่กลับไม่ค่อยจะรู้จัก นั่นเป็นเพราะเจียงไคเช็คไม่ต้องการให้คนรุ่นหลังรู้ว่าการขึ้นครองอำนาจของเขาถูกต่อต้านอย่างหนักจนประเทศชาติเกือบล่มสลาย ตำราประวัติศาสตร์ที่เป็นทางการของไต้หวันจะเขียนถึงช่วงเวลาสองปีแรกของทศวรรษแห่งหนานจิงแบบรวบรัดที่สุด และพยายามจะแยกเหตุการณ์ออกเป็นส่วนๆ เพื่อทำให้ดูเหมือนไม่มีความเกี่ยวข้องกัน ทั้งๆที่จริงๆแล้วเหตุการณ์เหล่านี้มีความสัมพันธ์ต่อเนื่องเป็นเรื่องเดียวกัน คือการร่วมมือกันต่อต้านเจียงไคเช็ก

ในอดีตนักวิชาการนอกรีตเคยเรียกสงครามกลางเมืองที่ถูกปกปิดนี้ว่า สงครามต่อต้านเจียงไคเช็ค (Anti Chiang Kai-Shek Wars) แต่ชื่อนี้ถูกคัดค้านจากผู้ที่นิยมเจียงไคเช็ค ทำให้ต้องเปลี่ยนชื่อเป็น ‘มหาสงครามจงหยวน’ ตามชื่อของสถานที่ที่เป็นสนามรบหลัก เรื่องราวที่ผมนำมาเขียนนี้ส่วนใหญ่ผมเอามาจากการผลงานของนักวิชาการตะวันตก โดยส่วนใหญ่มาจาก A Tale of Two Fronts ของ Peter Worthing จากมหาวิทยาลัย Texas Christian University รวมทั้งข้อมูลจากหนังสืออื่นๆ เช่น Chinese Civil Wars, Bitter Peace, Zhang Xu Liang General Who Never Fight, Contemporary China’s Wars Against Japanese Invasion, etc.