เคยเล่นหุ้นแล้วเข้ากลุ่มคุยกับเพื่อน ๆ ไหมครับ
บางทีเริ่มจากที่เราไม่รู้จักหุ้นตัวนี้เลย แล้วก็เริ่มได้ยินเพื่อน ๆ พูดกันว่า

"หุ้นตัวนี้ดีมากนะ อีกไม่นานจะมีข่าวดี (อะไรก็ไม่รู้)"
"เราได้ยินมาว่า เขากำลังจะได้รับ Order ใหญ่นะ บริษัทนี้ดีมาก ๆ "

เสร็จแล้วเราก็เห็นว่าหนังสือพิมพ์ก็ลงข่าวประมาณนี้
แถมอ่านใน Webboard ที่ไหนก็มีข่าวหุ้นนี้มาตลอด
ลงเอยด้วยการตัดสินใจซื้อหุ้นตัวนี้ไป
เสร็จแล้วก็ติดดอยตามระเบียบ !!! (คือซื้อเสร็จ ราคาก็ลงตลอดน่ะครับ 5555)

เราเรียกความผิดพลาดในการตัดสินใจประเภทนี้ว่า Bandwagon effect ครับ

ในปี 1935 Muzafer Sherif นักจิตวิทยาชาวอเมริกันได้ทำการทดลองอันหนึ่งโดยเขาให้ผู้ถูกทดลองแต่ละคนไปอยู่ในห้องมืดห้องหนึ่งและให้ดูจุดไฟจุดหนึ่งที่อยู่ห่างออกไปประมาณ 15 ฟุต
เสร็จแล้วก็ถามผู้ถูกทดลองว่าจุดนี้มันเคลื่อนที่ไปกี่ฟุต ทั้ง ๆ ที่ความเป็นจริงมันอยู่นิ่ง

แต่เนื่องจากมันเกิดภาพลวงตา หลาย ๆ คนจึงดูเหมือนจุดไฟนี้มันเคลื่อนไปผู้ถูกทดลองแต่ละคนก็ให้คำตอบมาว่ามันเคลื่อนไปประมาณกี่ฟุต การทดลองนี้แต่ละคนทดลองแยกจากกันนะครับ

คราวนี้ 2-3 วันต่อมา
เขาก็ให้ผู้เข้าร่วมทดลองกลุ่มเดิมมาทดลองอีก
แต่คราวนี้ เข้าไปทดลองพร้อม ๆ กันทีละ 3 คน
สิ่งที่เกิดขึ้นคือ ทั้งสามคนนี้ประมาณค่าของระยะทางของการเคลื่อนที่ออกมาไม่แตกต่างกัน
ทั้ง ๆ ที่การทดลองรอบแรก 3 คนนี้ให้ค่าที่แตกต่างกัน !!!

ถึงแม้ว่าต่อมาหลังจากนั้น
Sherif จะให้แต่ละคนแยกกันประมาณการ แต่ทั้งสามคนก็ยังยืนยันค่าเดิม ที่เป็นการประมาณการของกลุ่ม มากกว่าที่จะเชื่อตัวเอง!!!

จะเห็นว่ามนุษย์เป็นสัตว์สังคมและต้องการการยอมรับ ไม่ต้องการการแปลกแยกออกไป
เรามักถูกหลอกล่อแบบนี้อยู่เสมอ

ระวังให้ดีครับ ถ้ามีคนบอกเราว่า
"หุ้นนี้ดีนะ ใคร ๆ เขาก็ซื้อกัน" หรือ “หุ้นนี้เขาซื้อกัน ถ้าไม่ซื้อระวังตกรถนะ”

เราอาจจะตกหลุมพรางในลักษณะนี้ก็เป็นได้ครับ

ติดตามอ่านบทความเกี่ยวกับความลำเอียงในการตัดสินใจได้ที่ https://www.facebook.com/DataAnalysisforDecisionMaking/