เป็นพระธรรมเทศนากัณฑ์แรกของพระบรมศาสดาของเราเลย  การสวดมนต์บทนี้ นอกจากทำให้ใจอิ่มเอิบเบิกบานเพราะเป็นการระลึกถึงพระคุณของพระรัตนตรัยที่ไม่มีประมาณแล้ว ยังทำให้เราระลึกถึงพระพุทธคุณอันพระเสริฐที่ทรงประกาศพระศาสนาเป็นครั้งแรก ทำให้เกิดสมาธิในเบื้องต้น พร้อมจะเจริญสมถวิปัสสนาเป็นลำดับถัดไป ทำให้เข้าใจหลักการของการแสวงหาหนทางหลุดพ้นด้วยอริยมรรคมีองค์แปด

สาระสําคัญอันดับแรกของธัมมจักกัปปวัตนสูตรก็คือข้อ ปฏิบัติสายกลาง หรือมัชฌิมาปฏิปทา ข้อปฏิบัติสายกลาง

ตามความเข้าใจของผู้คนโดยทั่วไปก็คือ การกระทําสิ่งต่างๆ อย่างมีความพอดี ได้แก่ ไม่มากเกินไปหรือไม่น้อยเกินไป เช่น การรับประทานอาหาร ถ้ามากเกินไป อาหารก็จะไม่ย่อย ทําให้รู้สึกกระสับกระส่าย แตถ้ารับประทานน้อยเกินไปก็จะทําให้รู้สึกหิวโหย ไม่มีสมาธิในการทํางาน เป็นต้น การปฏิบัติอย่างถูกต้องในการรับประทานอาหาร ก็คือต้องรับประทานแต่เพียงพอดี พออิ่ม

แต่จริงๆ แล้วข้อปฏิบัติสายกลางในทางธรรมนั้นมีความหมายห่างไกลกับความเข้าใจของผู้คนดังกล่าวมากทีเดียว คือ หมายถึงข้อปฏิบัติ ซึ่งประกอบด้วย องค์ ๘ ได้แก่ สัมมาทิฏฐิ - ความเห็นถูก  สัมมาสังกัปปะ - คิดถูก สัมมาวาจา - พูดถูก สัมมากัมมันตะ - ทําถูก สัมมาอาชีวะ - ประกอบอาชีพถูก สัมมาวายามะ - เพียรถูก สัมมาสติ - ระลึกถูก สัมมาสมาธิ - ตั้งใจมั่นถูก

จากองค์มรรคท้ัง ๘ นี้ จะเห็นว่าสัมมาทิฏฐิคือต้นกําเนิดแห่งมรรคอีก ๗ องค์ที่เหลือทั้งหมด   ถ้าคนเรามีสัมมาทิฏฐิ คือ ความเห็นถูก ย่อมจะทําให้คิดถูก พูดถูก ทําถูก ประกอบอาชีพถูก และทําสิ่งต่าง ๆ ทุกอย่างทุกประการอย่างถูกต้อง แต่ในทางกลับกัน ถ้าขาดสัมมาทิฏฐิหรือความเห็นถูกเสียแล้ว ความคิด การพูด การกระทํา การประกอบอาชีพ ตลอดจนการกระทําต่าง ๆ ทุกเรื่องจะผิดไปหมด คือ เป็นมิจฉาทิฏฐินั่นเอง

ความสำคัญของมรรคข้ออื่น ๆ ยังมีอีกมากมาย โดยเฉพาะทำให้จิตเราน้อมเข้าสู่เส้นทางสายกลางภายใน เป็นลำดับ ๆ

อนุโมทนาบุญนะครับ