ถาม  ต่อให้มีพระโพธิสัตว์หรือพระพุทธเจ้ามากเพียงใดก็ไม่สามารถจะพาสรรพสัตว์ทั้งหลายให้หลุดพ้นจากภพภูมิทั้ง31นั้นใช่หรือไม่


ตอบว่า  ใช่ ต้องเข้าใจก่อนว่า พระโพธิสัตว์หรือพระพุทธเจ้า ท่านไม่ได้พาสรรพสัตว์ทั้งหลายให้หลุดพ้นจากภพภูมิทั้ง31 เพียงแต่ว่าแนะนำ

หนทางและวิธีการ   คนที่จะพาให้หลุดพ้นจากภพภูมิทั้ง31 นั้นคือจิต มิใช่พระโพธิสัตว์หรือพระพุทธเจ้า เปรียบเสมือนพระโพธิสัตว์หรือพระพุทธเจ้า

เป็นคนบอกทางและจุดหมายที่จะไป แต่เราจะเดินไปหรือไม่นั้น มันเป็นการเลือกของเราเอง และทางที่เดินไปนั้นจะสะดวกหรือจะลำบาก

กรรมจะเป็นตัวกำหนดอีกที แต่ยังไงก็ต้องเดินทางไปที่จุดหมาย  เพราะจิตนั้นเมื่อมีความทุกข์ก็จะหาทางหรือวิธีการพ้นจากทุกข์อยู่แล้ว

ไม่มีจิตดวงไหนที่จมอยู่กับความทุกข์   อันนี้เป็นเรื่องธรรมชาติของจิต จึงเป็นเรื่องเพียงแต่ว่าจิตนั้นมีอวิชชา เลือกที่จะเดินไปทางไหน

ก็ความมากน้อยของสิ่งนี้



ถาม จะมีทางเป็นไปได้หรือไม่ที่จะหยุดดวงจิตใหม่ไม่ให้เขามาในสงสารวัฏนี้


ตอบ เรื่องการกำเนิดของดวงจิตนั้นเป็นเรื่องอจินไตย สิ่งนี้มันเป็นธรรมขาติของจิตที่มีการเกิดดับ พระโพธิสัตว์หรือพระพุทธเจ้าท่านเป็นผู้หาใคร

เสมอมิได้ ยังไม่ทำ เราก็ไม่ควรจะคิดให้เสียเวลา


ถาม และนำพาทุกๆดวงจิตที่อยู่ในสงสารวัฏนี้แล้วให้ถึงนิพพานในที่สุด

ตอบ ไม่มีใครพาใครไปได้ การจะไปนั้นมันขึ้นกับดวงจิตเอง แต่สุดท้ายทางออกมีทางเดียวคือนิพพาน ยังไงทุกคนต้องไปทางนั้น

แต่ช้าหรือเร็วเท่านั้น เปรียบเหมือนขวด มีทางเดียวคือปากขวด การนำสิ่งทุกอย่างที่อยู่ในขวดออกมาต้องผ่านทางนี้เท่านั้น