ขอกราบไหว้พระรัตนตรัยด้วยความเคารพอย่างสูงยิ่ง
------------------
อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท อรหันตวรรคที่ ๗
อสฺสทฺโธ อกตญฺญู จ สนฺธิจฺเฉโท จ โย นโร
หตาวกาโส วนฺตาโส ส เว อุตฺตมโปริโส.
(อัสสัทโธ อะกะตัญญู จะ สันธิจเฉโท จะ โย นะโร
หะตาวะกาโส วันตาโส สะ เว อุตตะมะโปริโส.)
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25.0&i=17&p=8
----------------------------
คาถานี้เป็นกลบท มีความ 2 นัย กล่าวคือ :
ความใน : ลักษณะพระอรหันต์
โย นโร =
นรชนใด
อสฺสทฺโธ =
ไม่ต้องเชื่อคนอื่น เพราะรู้ชัดด้วยตนเองแล้ว
อกตญฺญู =
รู้แจ้งพระนฤพานอันปลอดจากการปรุงแต่ง
สนฺธิจฺเฉโท =
ตัดวงจรการเวียนตายเวียนเกิดได้แล้ว
หตาวกาโส =
กำจัดโอกาสที่จะเกิดมารับสุขทุกข์ซ้ำซากได้หมดแล้ว
วนฺตาโส =
จบกิจแล้วจึงไม่ต้องวาดหวังอะไรอีก
ส เว อุตฺตมโปริโส =
นรชนนั้นแลเป็นยอดมนุษย์.
-----------------------
คำแปลศัพท์ :
(ภาษาอังกฤษจากพจนานุกรมบาลี-อังกฤษ)
(๑) อสฺสทฺธ = ไม่เชื่อ, ไม่มีศรัทธา (not believing, without faith)
(๒) อกตญฺญู =
(1) ไม่รู้จักคุณที่คนอื่นทำไว้ (ungrateful)
(2) รู้สึกสภาวะที่ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง, คือ รู้แจ้งซึ่งพระนิพพาน (knowing the Uncreated, i. e. knowing Nibbāna)
(๓) สนฺธิจฺเฉท =
(1) การงัดแงะเข้าไปในบ้านผู้อื่น (housebreaking)
(2) ผู้ไม่ถือกำเนิด (one who has brought rebirths to an end)
(๔) หตาวกาส = ผู้ขจัดโอกาสทุกอย่าง (ทั้งดีและชั่ว) (who has cut off every occasion [for good and evil])
(๕) วนฺตาส = ผู้เลิกความปรารถนาทั้งหมด, พระอรหันต์ (one who has given up all wishes, an Arahant)
ที่มา
บาลีวันละคำ โดยนาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย
แก้ไข : พิมพ์ตกหล่น
☆ บาลีวันละคำ ... คำสองความ ☆
------------------
อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท อรหันตวรรคที่ ๗
อสฺสทฺโธ อกตญฺญู จ สนฺธิจฺเฉโท จ โย นโร
หตาวกาโส วนฺตาโส ส เว อุตฺตมโปริโส.
(อัสสัทโธ อะกะตัญญู จะ สันธิจเฉโท จะ โย นะโร
หะตาวะกาโส วันตาโส สะ เว อุตตะมะโปริโส.)
http://84000.org/tipitaka/attha/attha.php?b=25.0&i=17&p=8
----------------------------
คาถานี้เป็นกลบท มีความ 2 นัย กล่าวคือ :
โย นโร = นรชนใด
อสฺสทฺโธ = ไร้ศรัทธา
อกตญฺญู = ไม่รู้คุณท่าน
สนฺธิจฺเฉโท = เป็นนักตัดช่องย่องเบา
หตาวกาโส = ทำตัวให้เสียโอกาส
วนฺตาโส = สิ้นหวัง
ส เว อุตฺตมโปริโส = นรชนนั้นแลเป็นยอดเลว.
ความใน : ลักษณะพระอรหันต์
โย นโร = นรชนใด
อสฺสทฺโธ = ไม่ต้องเชื่อคนอื่น เพราะรู้ชัดด้วยตนเองแล้ว
อกตญฺญู = รู้แจ้งพระนฤพานอันปลอดจากการปรุงแต่ง
สนฺธิจฺเฉโท = ตัดวงจรการเวียนตายเวียนเกิดได้แล้ว
หตาวกาโส = กำจัดโอกาสที่จะเกิดมารับสุขทุกข์ซ้ำซากได้หมดแล้ว
วนฺตาโส = จบกิจแล้วจึงไม่ต้องวาดหวังอะไรอีก
ส เว อุตฺตมโปริโส = นรชนนั้นแลเป็นยอดมนุษย์.
คำแปลศัพท์ :
(ภาษาอังกฤษจากพจนานุกรมบาลี-อังกฤษ)
(๑) อสฺสทฺธ = ไม่เชื่อ, ไม่มีศรัทธา (not believing, without faith)
(๒) อกตญฺญู =
(1) ไม่รู้จักคุณที่คนอื่นทำไว้ (ungrateful)
(2) รู้สึกสภาวะที่ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง, คือ รู้แจ้งซึ่งพระนิพพาน (knowing the Uncreated, i. e. knowing Nibbāna)
(๓) สนฺธิจฺเฉท =
(1) การงัดแงะเข้าไปในบ้านผู้อื่น (housebreaking)
(2) ผู้ไม่ถือกำเนิด (one who has brought rebirths to an end)
(๔) หตาวกาส = ผู้ขจัดโอกาสทุกอย่าง (ทั้งดีและชั่ว) (who has cut off every occasion [for good and evil])
(๕) วนฺตาส = ผู้เลิกความปรารถนาทั้งหมด, พระอรหันต์ (one who has given up all wishes, an Arahant)
ที่มา
บาลีวันละคำ โดยนาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย
แก้ไข : พิมพ์ตกหล่น