อาการของโรคหัวใจที่เกิดกับผู้หญิงนั้นแตกต่างจากผู้ชาย ดังนั้นหลักเกณฑ์การตรวจวินิจฉัยที่ได้ผลสำหรับผู้ชายเมื่อนำมาใช้วินิจฉัยในผู้หญิงจึงมักผิดพลาด ไม่สมบรูณ์ ไม่มีประสิทธิผล หรือ ทำให้รักษาสายเกินไป:

1. อาการของผู้หญิงจะไม่ค่อยเด่นชัด หรือรุนแรงน้อยกว่า
ต่างจากผู้ชายที่อาการจะเริ่มด้วยอาการเด่นชัดมากเช่น ชา หรือปวดรุนแรงบริเวณกลางอกด้านซ้าย(หรือบางครั้ง)ด้านขวา อาการของผู้หญิงอาจจะมีหลากหลายเช่น วิตกกังวล เครียด อาหารไม่ย่อย แน่นหน้าอก ตื่นกลางดึกและหายใจไม่ค่อยออก อ่อนล้า ปวดบริเวณต่ำกว่าไหล่ซ้ายลงไป หรือปวดบริเวณ ขากรรไกร ข้อศอก แขน โดยเฉพาะปวดแขนซ้ายพร้อมๆกับเจ็บบริเวณหน้าอก จุกแน่นในลำคอ หายใจขัด รู้สึกท้องไส้ปั่นป่วนอยากอาเจียน มึนงง เหงื่อออกมากผิดปกติ เจ็บกลางอก

2. ผู้หญิงมักมีอาการโรคหัวใจช้ากว่าผู้ชาย (โดยสถิติผู้ชายมักมีโรคหัวใจด้วยอายุเฉลี่ยน้อยกว่าผู้หญิง10ปี) แต่หากเกิดอาการก็มักร้ายแรงกว่า ฟื้นตัวได้ยากกว่า เพราะเมื่ออายุมากขึ้นผู้หญิงมักมีปัญหาสุขภาพหลายๆด้านพร้อมๆกันเช่น ไขมันสูง ความดันสูง น้ำ้หนักเพิ่ม ฮอร์โมนเพศเสียสมดุลในวัยทอง นอกจากนี้แล้วยังวินิจฉัยได้ยากกว่าผู้ชายดูคล้ายกับโรคคนแก่ธรรมดาๆ หรือคล้ายๆอาการไขข้ออักเสบ

3. ผู้หญิงโชคดีเพราะมีตัวช่วย.....
ผู้ชายมักต้องเผชิญกับความเครียดในวัยทำงานมากกว่าผู้หญิงทำให้มีอุบัติการณ์โรคหัวใจมากกว่า เร็วกว่าผู้หญิง ต่างจากผู้หญิงที่โชคดีว่าในระหว่างวัยเลี้ยงดูลูก โดยธรรมชาติจะมีระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนสูง เป็นตัวช่วยลด LDL และช่วยเพิ่ม HDL แต่ในวัยทองเมื่อระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนลดลง จึงขาดตัวช่วย.....ทำให้ LDLเพิ่มสูงขึ้น และ HDLลดต่ำลง
แต่ตัวช่วยดังกล่าวจะสูญหายไปหากผู้หญิงทานยาคุมกำเนิด.....การทานยาคุมกำเนิดทำให้อัตราเสี่ยงต่อโรคหัวใจเพิ่มมากขึ้นโดยเฉพาะอย่างยิ่งหากสูบบุหรี่ร่วมด้วยอัตราเสี่ยงก็ยิ่งทวีคูณ
มีข้อสังเกตุว่าโดยธรรมชาติร่างกายของผู้หญิงถูกสร้างขึ้นมาให้ทนทานต่อความเจ็บปวดได้มากเช่น ปวดประจำเดือน ตั้งครรภ์ คลอดลูก จึงมักทำให้ผู้หญิงค่อนข้างชาชิน จนมองข้ามอาการปวดเล็กๆน้อยๆบริเวณหน้าอกและหัวใจ

4. โครงสร้างหัวใจของผู้หญิงแตกต่างกับผู้ชาย
หัวใจของผู้ชายจะมีขนาดใหญ่กว่า กล้ามเนื้อหัวใจแข็งแรงกว่า รองรับงานหนักฉุกเฉินได้มากกว่า
แต่หัวใจของผู้หญิงมีขนาดเล็กกว่า เส้นเลือดแดงมีขนาดท่อ(เส้นผ่าศูนย์กลาง)เล็กกว่า ดังนั้นหากเกิดตะกรันไขมันก็จะอุดตันได้ง่ายกว่า

5. อาการเจ็บหน้าอกในผู้ชายที่เกิดขึ้นหลังออกกำลัง จะทุเลาลงเมื่อได้พัก แต่อาการเจ็บหน้าอกของผู้หญิงจะเกิดขึ้นหรือจะหายไปอย่างไม่มีสาเหตุชัดเจน และถึงแม้ได้พักแล้วอาการอาจไม่ดีขึ้น ดังนั้นบ่อยมากที่อาการเจ็บหน้าอกในผู้หญิงมักถูกวินิจฉัยสับสนกับอาการปวดกระเพาะและลำไส้ ผู้หญิงจึงมักมีอาการเจ็บหน้าอกเล็กน้อยแต่เรื้อรัง( chronic lower-grade angina symptoms )ไม่เหมือนผู้ชายที่มักเกิดอาการแบบฉับพลัน

6.ผู้หญิงมักตีค่า....ให้ค่า.... ของอารมณ์ความเครียด ขาดความสุข ว่าเป็นปัญหา “หัวใจ” ดังนั้นการตระหนักถึงปัญหาและอาการจึงซับซ้อนมากกว่า (หรือเอา “โรคหัวใจ” ไปปนเปกับอารมณ์และความสุขใจ-ทุกข์ใจมากกว่า) ต่างจากผู้ชายที่พอเกิดอาการขึ้นมาก็ฟันธงได้ทันทีว่าเป็น “โรคหัวใจ”แล้ว
แต่ก็ยังนับว่าเป็นโชคดีของผู้หญิงที่มักสนใจดูแลตัวเองมากกว่าผู้ชาย พร้อมที่จะไปปรึกษา ตรวจร่างกายเมื่อรู้ว่าเกิดความผิดปกติขึ้นแล้ว

เขียนโดย อายุรแพทย์โรคหัวใจ Dr.Stephen Sinatra
แปลเรียบเรียงโดย Wellness 2012