กราบนมัสการหลวงตามหาบัวที่เคารพ
นับแต่ผมได้ฟังเทศน์ของหลวงตา ผมก็หันมาสนใจในพระพุทธศาสนา และได้ฟังหลวงตาเทศน์ผ่านทางอินเตอร์เน็ตอยู่เป็นประจำครับ อาทิ ปฏิบัติภาวนา ท่องพุทโธให้ติดอยู่แนบจิต ทำสมาธิ ตามคำแนะนำของหลวงตา และหาอ่านธรรมะที่มีอยู่ทางเว็บไซต์ครับ
จนกระทั่งผมได้สนทนากับเพื่อนที่สนใจในทางธรรมะ เพื่อนแนะนำให้ผมได้ไปอ่านพระอภิธรรม เพื่อความรู้อย่างสมบูรณ์ แต่เมื่อผมอ่านแล้วก็ไม่เข้าใจครับ ติดขัดในข้อบาลี ครั้นไปเรียนโรงเรียนพุทธศาสนาวันอาทิตย์ ก็ยิ่งไม่เข้าใจใหญ่ เมื่อพระผู้สอนก็เอ่ยถึงคำบาลี ผมเองก็ไม่เข้าใจความหมาย เพราะไม่เคยเรียนมาทางด้านนี้เลย
ดังนั้นผมขอถามว่า การปฎิบัติภาวนาจำเป็นหรือไม่ที่ต้องศึกษาพระอภิธรรมควบคู่ไปด้วยครับ ท้ายสุดนี้ ขอกราบขอบพระคุณหลวงตาที่ได้เทศนาสั่งสอนแก่ชาวโลกให้หันมาสนใจในธรรมะเพื่อความพ้นทุกข์ครับ
คำตอบ
หลวงตา : อภิธรรมก็คือพระพุทธเจ้าองค์เอก เข้าใจเหรอ นั่นแหละตู้อภิธรรมคือพระพุทธเจ้าองค์เอก อภิธรรมออกมา ออกมาจากพระพุทธเจ้า ครั้นออกมาแล้วก็มาเป็นความจดความจำของผู้ไม่เคยปฏิบัติ ไม่เคยรู้เคยเห็น มันจึงเหลวไหลไปทั้งเขาทั้งเรา เพราะฉะนั้นจึงเอาภายในจิตนี้ให้ดี อภิธรรมอยู่ในจิตนี้ เข้าใจหรือ บอกอะไรก็ไม่เหนือไปจากสติกับจิตให้ติดแนบกัน มันจะแยกขยายไปไหนอาการของจิต มันจะค่อยรู้ค่อยแตกแขนงออกไป แล้วปัญญาจะค่อยพิจารณาไปตามสิ่งที่รู้ที่เห็นนั่นแหละโดยไม่ต้องสงสัย กิเลสมันไม่เห็นมีบาลีวะ ตรงนี้ไม่เห็นใครพูดกัน เอะอะก็บาลี ๆ บาลีเป็นเรื่องธรรมของพระพุทธเจ้า กิเลสมันไม่เห็นเป็นบาลีอะไร
เดี๋ยวนี้มีตั้งแต่เอากิเลสมาใช้กัน ครั้นเวลาจะพูดธรรมะก็ขึ้นเป็นบาลีแล้วก็แปลสุ่มสี่สุ่มห้า เจ้าของก็ไม่เคยปฏิบัติ บาลีว่างั้นบาลีว่างี้ไปเลย แล้วเต็มตั้งแต่บาลีแหละพวกปริยัติ หลวงตาบัวนี้ก็เป็นมหาบัว มันก็เป็นหนอนแทะกระดาษเข้าใจไหม ถ้าไม่ปฏิบัตินะ ถ้าปฏิบัติจะเป็นความจริงขึ้นมาทันที เพราะฉะนั้นจึงขอให้มีภาคปฏิบัติ จิตตภาวนาเป็นรากใหญ่สำคัญมากของการปฏิบัติ และผลทั้งหลายจะรู้ขึ้นจากภาคปฏิบัติ เพียงแต่เรียนจำมาเฉย ๆ ยกคัมภีร์มาแบกจนหลังหักมันก็ไม่เกิดประโยชน์ เพราะเป็นความจำ เด็กเรียนก็ได้ผู้ใหญ่เรียนก็ได้ ผู้หญิงผู้ชายเรียนก็ได้จำได้ด้วยกัน แต่ไม่มีกิเลสถลอกปอกเปิก ถ้าไม่นำออกปฏิบัติ ถ้านำออกปฏิบัติไม่ว่าหญิงว่าชาย นักบวชหรือฆราวาส ปฏิบัติได้ด้วยกัน เพราะจิตนี้ไม่มีเพศ กิเลสก็ไม่มีเพศ มันอยู่ในจิต ธรรมไม่มีเพศ อยู่ในจิต แก้เข้าไปถูกจุดแล้วกิเลสก็กระจายออก บาลีไม่บาลีไม่สำคัญ เข้าใจหรือ เอาแค่นี้ก่อน
http://www.luangta.com/thamma_forum/forum_detail.php?cgiForumID=439 
จำเป็นหรือไม่การภาวนาต้องควบคู่ไปกับการเรียนอภิธรรม
นับแต่ผมได้ฟังเทศน์ของหลวงตา ผมก็หันมาสนใจในพระพุทธศาสนา และได้ฟังหลวงตาเทศน์ผ่านทางอินเตอร์เน็ตอยู่เป็นประจำครับ อาทิ ปฏิบัติภาวนา ท่องพุทโธให้ติดอยู่แนบจิต ทำสมาธิ ตามคำแนะนำของหลวงตา และหาอ่านธรรมะที่มีอยู่ทางเว็บไซต์ครับ
จนกระทั่งผมได้สนทนากับเพื่อนที่สนใจในทางธรรมะ เพื่อนแนะนำให้ผมได้ไปอ่านพระอภิธรรม เพื่อความรู้อย่างสมบูรณ์ แต่เมื่อผมอ่านแล้วก็ไม่เข้าใจครับ ติดขัดในข้อบาลี ครั้นไปเรียนโรงเรียนพุทธศาสนาวันอาทิตย์ ก็ยิ่งไม่เข้าใจใหญ่ เมื่อพระผู้สอนก็เอ่ยถึงคำบาลี ผมเองก็ไม่เข้าใจความหมาย เพราะไม่เคยเรียนมาทางด้านนี้เลย
ดังนั้นผมขอถามว่า การปฎิบัติภาวนาจำเป็นหรือไม่ที่ต้องศึกษาพระอภิธรรมควบคู่ไปด้วยครับ ท้ายสุดนี้ ขอกราบขอบพระคุณหลวงตาที่ได้เทศนาสั่งสอนแก่ชาวโลกให้หันมาสนใจในธรรมะเพื่อความพ้นทุกข์ครับ
คำตอบ
หลวงตา : อภิธรรมก็คือพระพุทธเจ้าองค์เอก เข้าใจเหรอ นั่นแหละตู้อภิธรรมคือพระพุทธเจ้าองค์เอก อภิธรรมออกมา ออกมาจากพระพุทธเจ้า ครั้นออกมาแล้วก็มาเป็นความจดความจำของผู้ไม่เคยปฏิบัติ ไม่เคยรู้เคยเห็น มันจึงเหลวไหลไปทั้งเขาทั้งเรา เพราะฉะนั้นจึงเอาภายในจิตนี้ให้ดี อภิธรรมอยู่ในจิตนี้ เข้าใจหรือ บอกอะไรก็ไม่เหนือไปจากสติกับจิตให้ติดแนบกัน มันจะแยกขยายไปไหนอาการของจิต มันจะค่อยรู้ค่อยแตกแขนงออกไป แล้วปัญญาจะค่อยพิจารณาไปตามสิ่งที่รู้ที่เห็นนั่นแหละโดยไม่ต้องสงสัย กิเลสมันไม่เห็นมีบาลีวะ ตรงนี้ไม่เห็นใครพูดกัน เอะอะก็บาลี ๆ บาลีเป็นเรื่องธรรมของพระพุทธเจ้า กิเลสมันไม่เห็นเป็นบาลีอะไร
เดี๋ยวนี้มีตั้งแต่เอากิเลสมาใช้กัน ครั้นเวลาจะพูดธรรมะก็ขึ้นเป็นบาลีแล้วก็แปลสุ่มสี่สุ่มห้า เจ้าของก็ไม่เคยปฏิบัติ บาลีว่างั้นบาลีว่างี้ไปเลย แล้วเต็มตั้งแต่บาลีแหละพวกปริยัติ หลวงตาบัวนี้ก็เป็นมหาบัว มันก็เป็นหนอนแทะกระดาษเข้าใจไหม ถ้าไม่ปฏิบัตินะ ถ้าปฏิบัติจะเป็นความจริงขึ้นมาทันที เพราะฉะนั้นจึงขอให้มีภาคปฏิบัติ จิตตภาวนาเป็นรากใหญ่สำคัญมากของการปฏิบัติ และผลทั้งหลายจะรู้ขึ้นจากภาคปฏิบัติ เพียงแต่เรียนจำมาเฉย ๆ ยกคัมภีร์มาแบกจนหลังหักมันก็ไม่เกิดประโยชน์ เพราะเป็นความจำ เด็กเรียนก็ได้ผู้ใหญ่เรียนก็ได้ ผู้หญิงผู้ชายเรียนก็ได้จำได้ด้วยกัน แต่ไม่มีกิเลสถลอกปอกเปิก ถ้าไม่นำออกปฏิบัติ ถ้านำออกปฏิบัติไม่ว่าหญิงว่าชาย นักบวชหรือฆราวาส ปฏิบัติได้ด้วยกัน เพราะจิตนี้ไม่มีเพศ กิเลสก็ไม่มีเพศ มันอยู่ในจิต ธรรมไม่มีเพศ อยู่ในจิต แก้เข้าไปถูกจุดแล้วกิเลสก็กระจายออก บาลีไม่บาลีไม่สำคัญ เข้าใจหรือ เอาแค่นี้ก่อน
http://www.luangta.com/thamma_forum/forum_detail.php?cgiForumID=439