การทำสมาธิในพุทธศาสนาที่สอนกันอยู่ทั่วไปในเมืองไทยรวมถึงกลุ่มประเทศตะวันตกในปัจจุบันนี้  ส่วนใหญ่หรือทั้งหมดเลยก็ว่าได้  มีวิธีทำอยู่อย่างเดียว  คือ  วิปัสสนากรรมฐาน  และสำนักปฏิบัติทั้งหลายเหล่านั้นก็จะตั้งชื่อให้สอดคล้องกับวิธีปฏิบัติว่า  สำนักวิปัสสนากรรมฐาน  และเรียกพระผู้สอนวิปัสสนากรรมฐานนั้นว่า  พระวิปัสสนาจารย์  โดยในเมืองไทยทั้งหมดจะนิยมทำวิปัสสนากรรมฐานกันมากจนไม่เคยได้ยินวัดใดสอนสมถกรรมฐานเลย

เหตุผลที่เป็นเช่นนี้เพราะ(พระวิปัสสนาจารย์)เกือบทั้งหมดให้เหตุผลว่าวิปัสสนาเป็นการรู้แจ้งแทงตลอดสามารถตัดกิเลสได้เป็นการสิ้นภพสิ้นชาติได้  ส่วนสมถกรรมฐานนั้นไม่สามารถตัดกิเลสได้เป็นเพียงการใช้สมาธิกดทับกิเลสไว้เท่านั้นเหมือนเอาหินทับหญ้าไว้เวลานำเอาหินออกหญ้าก็กลับงอกงามเหมือนเดิม  ด้วยเหตุผลเหล่านี้พระวิปัสสนาจารย์ทั้งหลายจึงมุ่งสอนวิปัสสนากันมากเพื่อละกิเลสเพื่อนิพพานกันทั้งหมด

เวลาสอนกรรมฐานวิปัสสนาจารย์จะเน้นหนักเสมอว่า  อย่ากำหนดอย่างเดียวนะเดี๋ยวจะถูกสมถะไม่ใช่วิปัสสนา  ต้องกำหนดรู้ทันขณะจิตกำหนดรูปกำหนดนามอย่าให้สติขาด  ใช้สติเป็นเชือกดึงจิตใช้ปัญญาตัดกิเลสให้ขาดไป ๆ  เกิดมาเท่าไรตัดให้ขาดไปเท่านั้นๆ ดังนี้

สมถกรรมฐานซึ่งท่านจะเน้นเสมอว่า  อย่าไปเล่นนะสมถะไปไม่ถึงไหนหรอก  ตัดกิเลสไม่ขาด  ไม่ถึงนิพพาน  ไม่สิ้นภพสิ้นชาติ  ยังอยู่ในวัฏฏสงสารต่อไป  ไปได้สูงแค่พรหมโลกแล้วก็เวียนกลับมาอีก  ส่วนวิปัสสนาทำให้กิเลสขาดนิพพานได้เป็นเป้าหมายของพระพุทธศาสนา  ส่วนสมถะเป็นของพวกฤาษีเขาเล่นกัน  อย่าไปเล่นเลย  และทั่วไปจะปฏิเสธการทำสมาธิแบบสมถะนี้เป็นส่วนใหญ่

แต่มีพระธุดงค์ไปตามป่าตามชายทุ่ง  พักอาศัยตามป่าช้าบ้าง  ป่าทึบบ้าง  (มิใช่พระธุดงค์ที่มาปักกลดข้างตึกหรือหลังบ้านของโยมในเมืองกรุงนะ)  พระเหล่านี้จะฝึกสมาธิต่อๆ กันมาจากปากของอาจารย์จากรุ่นหนึ่งสู่อีกรุ่นหนึ่ง  มักจะไม่มีเขียนเป็นตำราไว้จะเรียนกันแบบรับมาจากครูอาจารย์ผู้สอนและที่สำคัญยิ่งก็คือ  พระเหล่านี้มักจะเป็นผู้มีบารมีเดิมอยู่แล้วปฏิบัติกรรมฐานไปด้วยความมุ่งหวังมรรคผลเป็นสำคัญด้วยพลังจิตอันมุ่งมั่นไม่หวังลาภสักการะเป็นเครื่องตอบแทน  ท่านมักจะไม่ตั้งสำนักกรรมฐานเป็นจริงเป็นจังมากนัก(ในขณะปฏิบัติ)  

ท่านเหล่านี้ส่วนมากจะฝึกกสิณสมาธิทำฌานได้สูงสุดถึงฌาน ๘ ดังนั้นท่านเหล่านั้นจึงไม่ปฏิเสธวิธีการของสมถกรรมฐาน  เพราะสมถกรรมฐานทั้งหมด  คือ  บ่อเกิดแห่งฌานและสมาบัติทั้งหมด  อำนาจที่เกินเลยประสาทสัมผัสของมนุษย์ธรรมดาเกิดจาก  สมถกรรมฐานทั้งนั้น  เริ่มตั้งแต่  ฌาน ๔  อรูปฌาน ๔  นิโรธสมาบัติ  วิชชา ๘  อภิญญา ๖  ล้วนเกิดต่อจากการฝึกสมาธิด้วยวิธีการของสมถะทั้งนั้น  อีกอย่างหนึ่ง  คือ  สมถกรรมฐานนี้พระพุทธองค์ยกขึ้นมาแสดงก่อนวิปัสสนากรรมฐาน  เวลาตรัสเรื่องการทำสมาธิจะตรัสว่า  สมถะและวิปัสสนา  

ในพระไตรปิฎกเล่มที่  ๒๐  ตรัสว่าผู้ที่ไม่เคยฝึกจิตให้นิ่งบริสุทธิ์ได้ที่เสียก่อนจะไปเจริญวิปัสสนาโดยตรงเป็นอฐานะ แปลว่า  เป็นไปไม่ได้ เหมือนคนตาดีนั่งมองน้ำขุ่นย่อมไม่เห็นวัตถุใต้น้ำ  หรือเหมือนคนคิดจะสร้างตึกสัก  ๑๐  ชั้น  แต่คิดว่า  ตัวเองจะอยู่ชั้นที่  ๑๐  ชั้นเดียว  ดังนั้นจะสร้างเฉพาะชั้นที่ ๑๐  อย่างเดียวโดยไม่สร้างอีก ๙ ชั้น  มาเป็นฐานให้เสียก่อนก็เป็นอฐานะเช่นกัน  อาจจะเป็นเพราะเหตุนี้ก็ได้ที่เมืองไทยมีสำนักวิปัสสนากรรมฐานเต็มไปหมด  พระวิปัสสนาจารย์ก็เดินกันเต็มเมือง  แต่ผู้ที่ประกาศว่าบรรลุรู้แจ้งความจริงแล้วด้วยวิปัสสนาญาณจึงหาแทบไม่มีเลย  ถ้าเป็นการลงทุนก็ขาดทั้งทุนขาดทั้งกำไร