อย่างที่ทราบว่าการศึกษาของไทยสอนให้ท่องจำขาวกับดำ ดีกับชั่ว ถูกกับผิด แบบคำตอบเดียว ซึ่งทำให้ผลการทดสอบต่างๆ รวมทั้งระดับสติปัญญาดูเหมือนจะตกต่ำกว่าชาติอื่น

ยกตัวอย่าง ลองให้คนไทยแสดงความเห็นเรื่อง "คนชั่วแม้ว่าถูกเลือกมาโดยเสียงส่วนใหญ่ ก็ยอมรับไม่ได้ ปล่อยไว้ไม่ได้ ต้องกำจัดทิ้ง" หรือ "เราจะไม่ให้คนโกงมีที่ยืนในสังคม"  คุณเห็นว่าอย่างไร

อย่าลืมว่ากฏระเบียบของสังคมในแต่ละยุคเปลี่ยนแปลงได้ ดีชั่วในสมัยหนึ่ง ก็กลับขั้วไปได้ในสมัยต่อมา เราจะเห็นในประเทศที่เจริญแล้ว เริ่มมีการยอมรับการใช้ยาเสพติดบางชนิด ยอมรับเพศที่สามในทางกฏหมาย ฯลฯ
และการฆ่า การค้ามนุษย์ที่เคยถูกต้องในสมัยหนึ่ง กลับกลายเป็นอาชญากรรมในสมัยต่อมา

สมัยโบราณ เมื่อนักวิทยาศาสตร์ถูกฆ่าและเผาทั้งเป็นในข้อหาเป็นแม่มด การจัดการกับข้อเท็จจริงนี้เองที่แยกระหว่างประเทศพัฒนากับด้อยพัฒนา

การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นได้อย่างไร ก็โดยคนในสังคมนั้นๆเอง แม้แต่การแก้กฏหมายโดยสภา โดยเสียงส่วนใหญ่ของคนในสังคม ก็เปลี่ยนดีชั่วถูกผิดได้

ทำไมเรื่องเหล่านี้คนไทยคิดเองเปลี่ยนเองไม่ได้ จำเป็นต้องล้าหลังโบราณ ต้องรอให้ประเทศที่เจริญแล้วคิดมาก่อนทำมาก่อน เราจึงทำตามบ้าง ทำไมเราไม่คิดเลิกการหมอบกราบ ตะกร้อช้างเตะ ตอกเล็บ บีบขมับ การค้าทาส ได้ก่อนฝรั่งบ้างฯลฯ

เมื่อไหร่หนังสือสำหรับเด็กของไทยจะมีตัวละครอย่าง cookie monster อยู่ในนั้นบ้าง แทนที่จะเน้นเนื้อหาแต่เรื่องการทำดีต้องทำอย่างไร

cookie monster เป็นสัญญลักษณ์ของความสกปรก น่าชัง แต่ก็มีความน่ารัก ตลกขบขัน สอนใจในบางแง่มุม และเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ที่ไม่มีใครคิดว่าต้องกำจัดทิ้งไป

ทำไมเด็กที่ออกนอกแถวต้องถูกดัดนิสัยให้เรียบร้อยเหมือนกันหมด ทำไมต้องกำจัดออก ไม่ให้มีที่ยืนในสังคม ทั้งที่การมีเด็กเกเรในสังคม สอนให้เด็กคนอื่นเข้มแข็ง รู้จักการรับมือและการจัดการกับปัญหาต่างๆ

และเด็กเกเรไม่ได้มีแต่ความเกเรเพียงมิติเดียว ยังมีมุมอื่นที่ดีๆ ในตัวบุคคลคนนี้อีกไหม
คนโกงในสังคมก็เหมือนกัน ทำไมต้องมองมนุษย์คนหนึ่งในด้านเดียว ทำไมต้องทำทุกวิถีทางเพื่อกำจัดทิ้ง

ความแตกต่าง ความหลากหลาย จึงจะทำให้เกิดการพัฒนาได้
และการใช้สมองคิดโดยไม่ท่องจำหรือพูดตามเขามา  ก็ทำให้สติปัญญาพัฒนาขึ้นเช่นกัน