1. อาชีพ “ครู”
เงินเดือนของครูนั้น ขึ้นกับอายุงานราชการ และความรู้ความสามารถ หากเป็นเด็กใหม่ก็อาจจะยังได้เงินไม่เยอะนัก เช่น “…นายปั้นถวายตัวเป็นมหาดเล็ก เมื่อ พ.ศ. 2426 อายุ 22 ปี เป็นครูในโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ ได้เงินเดือน 16 บาท…”
แต่พอมีประสบการณ์ และได้งานตำแหน่งใหม่ก็อาจได้เงินเดือนเพิ่มขึ้น ดังนี้ “...ต่อมานายปั้นได้ถวายการสอนหนังสือแด่พระเจ้าลูกเธอในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว 4 พระองค์ ได้เลื่อนขั้นเงินเดือนเป็น 48 บาท...”
นายปั้นที่ว่านี้ก็คือ เจ้าพระยายมราช(ปั้น สุขุม) นั่นเองครับ
เจ้าพระยายมราช(ปั้น สุขุม)
แต่หากเป็นผู้ที่เคยมีประสบการณ์การสอนก็อาจได้เงินเดือนที่สูงตามความรู้ความสามารถ เช่น "...พ.ศ. 2416 พระสารประเสริฐได้รับโปรดเกล้าฯ ให้เป็นอาจารย์สอนพระราชวงศ์ที่ยังพระเยาว์ และบุตรหลานข้าราชการได้รับพระราชทานเงินเดือนเดือนละ 60 บาท..."
ทั้งนี้ พระสารประเสริฐเคยรับราชการมาอย่างยาวนาน เคยเป็นครูในโรงเรียนมหาดเล็ก และยังเคยแต่งหนังสือเรียน เช่น มูลบทบรรพกิจ และต่อมาพระสารประเสริฐได้รับเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น"พระยาศรีสุนทรโวหาร ญานปรีชามาตย์บรมนาคนิตยภักดีพิริยะ พาหะ"
มูลบทบรรพกิจ เป็นหนังสือแบบเรียนภาษาไทยสมัยโบราณ
อุ้บส์
รู้สึกกระทรวงวัฒนธรรมจะลืมสั่งเซนเซอร์นะครับ
นอกจากนี้ยังมีตำแหน่ง "ผู้ช่วยแต่งตำราเรียน" สำหรับผู้ที่สนใจอีกด้วย เช่น "...วันที่ 12 มิถุนายน ร.ศ. 121 เป็นวันแรกเข้ารับราชการในตำแหน่งผู้ช่วยแต่งตำราเรียน นายคำได้รับพระราชทานเงินเดือน เดือนละ 40 บาท..."
และหากรับราชการมานานเป็นสิบปี เงินเดือนก็อาจจะพุ่งขึ้นเป็นหลายร้อยบาท เช่น
"...พระยาบริหารราชมานพ แรกได้เป็นครูโรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร์ ๔ ปี ต่อมาได้ย้ายไปเป็นครูโรงเรียนมัธยมพิเศษวัดประทุมคงคา ๒ ปี ครั้นเมื่อวันที่ ๒๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๕๓ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เข้ามารับราชการเป็นอาจารย์โรงเรียนมหาดเล็กหลวง ตั้งแต่ยังตั้งอยู่ในพระบรมมหาราชวัง จนได้เลื่อนออกมาตั้งอยู่ที่พระราชวังดุสิต ริมถนนราชวิถี ตลอดจนได้เป็นอาจารย์ปกครองแลผู้บังคับการโรงเรียนนั้น ภายหลังได้เป็นเจ้ากรมโรงเรียนในพระบรมราชูปถัมภ์เป็นที่สุด รวมเวลาได้รับราชการอยู่ในสำนักกระทรวงศึกษาธิการ ๖ ปี ได้รับพระราชทานเงินเดือนตั้งแต่เดือนละ ๖๕ บาท จนถึงเดือนละ ๑๐๐ บาท และได้รับราชการอยู่ในพระราชสำนัก ๘ ปี ได้รับพระราชทานเงินเดือนเพิ่มขึ้นอีก จนถึงเดือนละ ๖๐๐ บาท ..."
สรุปคือเป็นครูในโรงเรียนมัธยมอยู่ 6 ปี ได้เงินเดือนเพิ่มขึ้นแค่ 35 บาทเอง
แต่หลังจากไปเป็นครูในโรงเรียนมหาดเล็ก 8 ปี เงินเดือนก็พุ่งพรวดถึง 600 บาท
นอกจากนี้ ยังมีชาวต่างชาติที่มารับราชการเป็นครูในสยามเช่นกัน เช่น "...มิสเตอร์โรเบิตร์ มอรันต์ หรือที่เรียกว่า ครูโรฟ ได้รับเงินพระราชทานค่าจ้างสอนปีละ ๖๐๐ ปอนด์ พร้อมบ้านพักอาศัย (ตกเดือนละ ๕๐ ปอนด์) อย่างไรฏ็ตาม ชะตาชีวิตของครูโรฟ หันเหไปเมื่อเกิดวิกฤตการณ ร.ศ. ๑๑๒ ครูโรฟถูกเลิกจ้างและเดินทางกลับบ้านที่อังกฤษ ไปรับราชการที่ประเทศอังกฤษจนได้รับตำแหน่ง "เซอร์"..."
Sir Robert Laurie Morant
แหล่งอ้างอิง
th.wikipedia.org/wiki/เจ้าพระยายมราช_(ปั้น_สุขุม)
http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=rattanakosin225&month=26-06-2007&group=1&gblog=30
http://www.reurnthai.com/index.php?topic=4915.85;wap2
http://topicstock.ppantip.com/library/topicstock/2009/05/K7901430/K7901430.html
http://board.postjung.com/625993.html
http://mulinet3.li.mahidol.ac.th/elib/cgi-bin/opacexe.exe?op=dig&db=MUSIC&pat=code&cat=aut&skin=u&lpp=16&catop=&scid=zzz&ref=A:@710&nx=1&lang=1
th.wikipedia.org/wiki/พระยาอธิกรณ์ประกาศ_(หลุย_จาติกวณิช)
th.wikipedia.org/wiki/เจ้าพระยารามราฆพ_(หม่อมหลวงเฟื้อ_พึ่งบุญ)
http://topicstock.ppantip.com/library/topicstock/K3664087/K3664087.html
th.wikipedia.org/wiki/พระยานรรัตนราชมานิต_(ตรึก_จินตยานนท์)
http://www.vcharkarn.com/vcafe/49906
http://www.prcdd.cdd.go.th/varasan_150prayadumrong/150_prayadumrong.pdf
th.wikipedia.org/wiki/เจ้าพระยาวรพงศ์พิพัฒน์_(หม่อมราชวงศ์เย็น_อิศรเสนา)
เงินเดือนของผู้คนในอาชีพต่างๆเมื่อเกือบ 100 ปีที่แล้ว
เงินเดือนของครูนั้น ขึ้นกับอายุงานราชการ และความรู้ความสามารถ หากเป็นเด็กใหม่ก็อาจจะยังได้เงินไม่เยอะนัก เช่น “…นายปั้นถวายตัวเป็นมหาดเล็ก เมื่อ พ.ศ. 2426 อายุ 22 ปี เป็นครูในโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ ได้เงินเดือน 16 บาท…”
แต่พอมีประสบการณ์ และได้งานตำแหน่งใหม่ก็อาจได้เงินเดือนเพิ่มขึ้น ดังนี้ “...ต่อมานายปั้นได้ถวายการสอนหนังสือแด่พระเจ้าลูกเธอในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว 4 พระองค์ ได้เลื่อนขั้นเงินเดือนเป็น 48 บาท...”
นายปั้นที่ว่านี้ก็คือ เจ้าพระยายมราช(ปั้น สุขุม) นั่นเองครับ
แต่หากเป็นผู้ที่เคยมีประสบการณ์การสอนก็อาจได้เงินเดือนที่สูงตามความรู้ความสามารถ เช่น "...พ.ศ. 2416 พระสารประเสริฐได้รับโปรดเกล้าฯ ให้เป็นอาจารย์สอนพระราชวงศ์ที่ยังพระเยาว์ และบุตรหลานข้าราชการได้รับพระราชทานเงินเดือนเดือนละ 60 บาท..."
ทั้งนี้ พระสารประเสริฐเคยรับราชการมาอย่างยาวนาน เคยเป็นครูในโรงเรียนมหาดเล็ก และยังเคยแต่งหนังสือเรียน เช่น มูลบทบรรพกิจ และต่อมาพระสารประเสริฐได้รับเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น"พระยาศรีสุนทรโวหาร ญานปรีชามาตย์บรมนาคนิตยภักดีพิริยะ พาหะ"
นอกจากนี้ยังมีตำแหน่ง "ผู้ช่วยแต่งตำราเรียน" สำหรับผู้ที่สนใจอีกด้วย เช่น "...วันที่ 12 มิถุนายน ร.ศ. 121 เป็นวันแรกเข้ารับราชการในตำแหน่งผู้ช่วยแต่งตำราเรียน นายคำได้รับพระราชทานเงินเดือน เดือนละ 40 บาท..."
และหากรับราชการมานานเป็นสิบปี เงินเดือนก็อาจจะพุ่งขึ้นเป็นหลายร้อยบาท เช่น
"...พระยาบริหารราชมานพ แรกได้เป็นครูโรงเรียนมัธยมวัดเบญจมบพิตร์ ๔ ปี ต่อมาได้ย้ายไปเป็นครูโรงเรียนมัธยมพิเศษวัดประทุมคงคา ๒ ปี ครั้นเมื่อวันที่ ๒๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๕๓ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เข้ามารับราชการเป็นอาจารย์โรงเรียนมหาดเล็กหลวง ตั้งแต่ยังตั้งอยู่ในพระบรมมหาราชวัง จนได้เลื่อนออกมาตั้งอยู่ที่พระราชวังดุสิต ริมถนนราชวิถี ตลอดจนได้เป็นอาจารย์ปกครองแลผู้บังคับการโรงเรียนนั้น ภายหลังได้เป็นเจ้ากรมโรงเรียนในพระบรมราชูปถัมภ์เป็นที่สุด รวมเวลาได้รับราชการอยู่ในสำนักกระทรวงศึกษาธิการ ๖ ปี ได้รับพระราชทานเงินเดือนตั้งแต่เดือนละ ๖๕ บาท จนถึงเดือนละ ๑๐๐ บาท และได้รับราชการอยู่ในพระราชสำนัก ๘ ปี ได้รับพระราชทานเงินเดือนเพิ่มขึ้นอีก จนถึงเดือนละ ๖๐๐ บาท ..."
สรุปคือเป็นครูในโรงเรียนมัธยมอยู่ 6 ปี ได้เงินเดือนเพิ่มขึ้นแค่ 35 บาทเอง แต่หลังจากไปเป็นครูในโรงเรียนมหาดเล็ก 8 ปี เงินเดือนก็พุ่งพรวดถึง 600 บาท
นอกจากนี้ ยังมีชาวต่างชาติที่มารับราชการเป็นครูในสยามเช่นกัน เช่น "...มิสเตอร์โรเบิตร์ มอรันต์ หรือที่เรียกว่า ครูโรฟ ได้รับเงินพระราชทานค่าจ้างสอนปีละ ๖๐๐ ปอนด์ พร้อมบ้านพักอาศัย (ตกเดือนละ ๕๐ ปอนด์) อย่างไรฏ็ตาม ชะตาชีวิตของครูโรฟ หันเหไปเมื่อเกิดวิกฤตการณ ร.ศ. ๑๑๒ ครูโรฟถูกเลิกจ้างและเดินทางกลับบ้านที่อังกฤษ ไปรับราชการที่ประเทศอังกฤษจนได้รับตำแหน่ง "เซอร์"..."
แหล่งอ้างอิง
th.wikipedia.org/wiki/เจ้าพระยายมราช_(ปั้น_สุขุม)
http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=rattanakosin225&month=26-06-2007&group=1&gblog=30
http://www.reurnthai.com/index.php?topic=4915.85;wap2
http://topicstock.ppantip.com/library/topicstock/2009/05/K7901430/K7901430.html
http://board.postjung.com/625993.html
http://mulinet3.li.mahidol.ac.th/elib/cgi-bin/opacexe.exe?op=dig&db=MUSIC&pat=code&cat=aut&skin=u&lpp=16&catop=&scid=zzz&ref=A:@710&nx=1&lang=1
th.wikipedia.org/wiki/พระยาอธิกรณ์ประกาศ_(หลุย_จาติกวณิช)
th.wikipedia.org/wiki/เจ้าพระยารามราฆพ_(หม่อมหลวงเฟื้อ_พึ่งบุญ)
http://topicstock.ppantip.com/library/topicstock/K3664087/K3664087.html
th.wikipedia.org/wiki/พระยานรรัตนราชมานิต_(ตรึก_จินตยานนท์)
http://www.vcharkarn.com/vcafe/49906
http://www.prcdd.cdd.go.th/varasan_150prayadumrong/150_prayadumrong.pdf
th.wikipedia.org/wiki/เจ้าพระยาวรพงศ์พิพัฒน์_(หม่อมราชวงศ์เย็น_อิศรเสนา)