เพิ่งมีกระทู้ถามเรื่องนี้ไปเมื่อวาน
เห็นว่ามีความสำคัญและหลายๆคนยังไม่ทราบ เลยขอตั้งกระทู้ใหม่ไปเลยนะคะ

แม้ว่าแมวจะเป็นสัตว์ที่สะอาดและดูไม่มีพิษภัย
แต่ก็สามารถก่อให้เกิดอันตรายกับเด็กที่อยู่ในท้องได้อย่างน่ากลัวเลยละค่ะ
มันเกิดได้ยังไง และจะป้องกันยังไง มาดูกันค่ะ

โรคทอกโซพลาสโมซิส (toxoplasmosis) ขอเรียกสั้นๆว่า toxo นะคะ
เกิดจากพยาธิชื่อ Toxoplasma gondii
เป็นพยาธิที่มีแมวเป็นพาหะค่ะ คือมันจะอาศัยอยู่ในตัวแมว
และปล่อยไข่ออกมากับอุจจาระแมว เจ้าไข่พยาธินี้ก็จะไปปนเปื้อนตามถาดอึแมว
ดินทราย และอาจปนเปื้อนมาในเนื้อสัตว์ ผักผลไม้ได้ค่ะ

เมื่อเรากินอาหารที่ปนเปื้อนเข้าไป
ถ้าเป็นคนปกติที่ภูมิต้านทานดี ก็มักไม่เกิดอันตรายอะไร
แต่ในคนท้อง เจ้าเชื้อนี่จะสามารถผ่านรกเข้าไปทำลายอวัยวะของเด็กในท้องได้ โดยเฉพาะที่สมอง
โดยพบการเกิดปัญหานี้ได้บ่อยขึ้น ในกลุ่มคนที่เลี้ยงแมว

ที่เคยเจอเคสเอง คนไข้ไม่ได้เลี้ยงแมวในบ้าน แต่มีแมวจรจัดที่คอยให้อาหาร
ปรากฏว่าเด็กในท้องมีปัญหาโพรงน้ำในสมองโต สุดท้ายถึงกับเสียชีวิตเลยค่ะ

จริงๆแล้วการป้องกันโรคนี้สามารถทำได้ด้วยการรักษาความสะอาดเป็นหลัก
เพราะเชื้อโรคจะเข้าไปก็ทางปากเรานี่แหละค่ะ
คำแนะนำในการป้องกันก็คือ
1. กินอาหารที่ปรุงด้วยความร้อนจนสุก สะอาด เสมอ ถ้าเป็นผลไม้ ควรล้างให้สะอาดและปอกเปลือก(ถ้าปอกได้)
2. แยกภาชนะและอุปกรณ์ครัวที่สัมผัสกับเนื้อดิบ ไม่ให้มาสัมผัสกับอาหารที่ปรุงแล้วโดยเด็ดขาด
3. คนท้องควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสดินหรือทราย โดยเฉพาะกระบะทรายของแมว
หากจำเป็นให้สวมถุงมือ และล้างมือให้สะอาดทุกครั้งหลังสัมผัส
4. หลีกเลี่ยงการสัมผัสหรือเล่นกับแมวจรจัด ถ้าเป็นแมวที่เลี้ยงเองควรให้กินอาหารที่สุกสะอาดหรืออาหารกระป๋อง (เพราะแมวก็ได้เชื้อมาจากอาหารไม่สะอาดค่ะ)
5. ล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนกินหยิบอาหารใดๆเข้าปาก

ซึ่งทั้งหมดนี้แนะนำให้ทำในคนท้องทุกคนนะคะ ไม่ใช่เฉพาะคนที่เลี้ยงแมวเท่านั้น

การตรวจว่ามีการติดเชื้อนี้หรือไม่ สามารถตรวจได้จากการมีภูมิต้านทาน (antibody) ต่อพยาธิชนิดนี้
ซึ่งถ้าตรวจพบว่ามีการติดเชื้อหรือมีภูมิตั้งแต่ก่อนท้อง จะถือว่าปลอดภัยค่ะ
เพราะโรคนี้จะเกิดปัญหาก็ต่อเมื่อมีการติดเชื้อเข้าไปขณะท้องเท่านั้น
แต่การตรวจเลือดแบบนี้ ไม่ได้ตรวจเป็นประจำในการฝากครรภ์ค่ะ
เพราะมันพบไม่บ่อย แลปหลายๆที่ก็ไม่สามารถตรวจได้

แนะนำว่า ถ้าคิดว่าตัวเองมีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อนี้ (เช่น เลี้ยงแมวในบ้าน)
อาจจะขอคุณหมอตรวจตั้งแต่ก่อนท้อง เพราะถ้ามีภูมิแล้วก็จะได้สบายใจ ว่าลูกปลอดภัย

การตรวจตอนท้องไปแล้วจะไม่ค่อยมีประโยชน์
เพราะถ้ามีภูมิ จะไม่รู้ว่าได้รับเชื้อตั้งแต่ก่อนท้อง(ซึ่งจะปลอดภัยกับลูก)
หรือเพิ่งมาได้ตอนท้อง(ซึ่งอาจจะมีปัญหา)
แต่ถ้า negative ก็จะได้สบายใจ แต่ก็ต้องระวังมากๆไม่ให้เกิดรับเชื้อเข้าไประหว่างนี้ค่ะ

ยังไงสุดท้ายก็จะกลับมาที่การรักษาความสะอาด
กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ ใช้ได้เสมอค่ะ ป้องกันได้ทั้งโรคนี้และโรคอื่นๆอีกเยอะเลย

หมอบาส@ใกล้มิตรชิดหมอ
https://www.facebook.com/pages/ใกล้มิตรชิดหมอ/138161163029343


Credit pic : umm.edu