เวลาเล่นเกมติดพัน..วางของกินใกล้มืออะไรกันไว้ - เล่าประวัติศาสตร์เกมกับวันวิดีโอเกมย้อนยุค



วันวิดีโอเกมย้อนยุค – 8 มีนาคม National Retro Video Game Day


ย้อนกลับไปในปีคริสต์ศักราช 1981 ร้านเกมอาร์เคดในพอร์ตแลนด์ รัฐโอเรกอนนั้นจะเต็มไปด้วยเสียงเหรียญกระทบตู้เกม เสียงจอยสติ๊กที่ถูกขยับอย่างบ้าคลั่ง และเหล่าเด็กวัยรุ่นที่จ้องมองหน้าจออย่างตื่นเต้น

แต่ในบรรดาตู้เกมเหล่านั้น.. มีอยู่หนึ่งเครื่องที่แตกต่างออกไป

ตำนานเมืองเล่าว่า "Polybius"ร้องไห้โพลีเบียส) ตู้เกมที่ไม่มีแม้แต่โลโก้ของบริษัท ไม่มีฉลากกำกับ มีเพียงตัวอักษรสีเรืองแสงที่เขียนไว้ว่า "Polybius" และปุ่มควบคุมที่ดูเรียบง่าย เกมนี้เป็นแนวปริศนา แนวยิงปืน คล้ายกับ Tempest ด้วยกราฟิกลายเส้นรอบตัวเครื่อง และผู้เล่นจะต้องบังคับยานอวกาศไล่ยิงศัตรู

แต่สิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากนั้น… มันไม่ปกติ

มีรายงานว่า เด็กหลายคนออกจากร้านเกมด้วยท่าทางมึนงง บางคนปวดหัว คลื่นไส้ อาเจียน และที่น่ากลัวที่สุด บางคนเห็นภาพหลอน ฝันร้าย หรือแม้แต่สูญเสียความทรงจำไปชั่วขณะ

และที่แปลกยิ่งกว่านั้น เจ้าของร้านเกมเล่าว่า มีชายลึกลับในชุดดำมาที่ร้าน พวกเขาไม่ได้มาเล่นเกม แต่กลับมาตรวจสอบข้อมูลที่ถูกบันทึกไว้ในเครื่อง เปลี่ยนค่าบางอย่าง แล้วจากไปโดยไม่พูดอะไร

จากนั้น… เพียงแค่หนึ่งเดือน หลังเกมนี้เปิดให้เล่น ตู้เกม Polybius ก็หายไปจากร้านอาร์เคดทุกแห่ง… ไม่มีใครรู้ว่าเกิดอะไรขึ้น ไม่มีหลักฐาน ไม่มีคำอธิบาย

ข่าวลือมากมายเกิดขึ้นหลังจากนั้น บ้างก็ว่าเป็นเกมลึกลับที่เชื่อว่าเล่นแล้วจะต้องตาย บ้างก็สร้างทฤษฎีขึ้นมาว่าเป็นตู้เกมที่ออกแบบโดยรัฐบาล CIA หรือกลุ่มชายชุดดำที่รู้จักกันในนาม "Men in Black" โดยสร้างมาเพื่อใช้ทดสอบสมองของมนุษย์

Polybius นั้นเป็นเพียงข่าวลือ หรือมันเคยมีอยู่จริงกันแน่..

ในปีคริสต์ศักราช  1998 มีคนอ้างว่าเห็นตู้เกมนี้อีกครั้ง ก่อนที่มันจะหายไปอย่างไร้ร่อย เกมเมอร์ต่างสืบค้นหาเกมนี้ ตั้งแต่ชื่อเกมที่อิงมาจากประวัติศาษสตร์กรีกโบราณ และชื่อของบริษัทผู้อยู่เบื้องหลังเกมอย่าง "Sinneslöschen" ซึ่งเป็นภาษาเยอรมัน แปลว่า "การลบความรู้สึก"


.
มีนักวิจารณ์และนักวิจัยเสนอแนวคิดที่แตกต่างกันออกไป

ไบรอัน ดันนิ่ง โปรดิวเซอร์และนักเขียนชาวอเมริกัน เชื่อว่าโพลิบิอุสเป็นเพียงตำนานเมืองที่เกิดจากข่าวลือในช่วงปี 1980 โดยอ้างอิงเหตุการณ์ในปี 1981 ที่มีรายงานว่าผู้เล่นสองคนล้มป่วยหลังจากเล่นเกมในร้านอาร์เคดที่พอร์ตแลนด์ ซึ่งบังเอิญเกิดขึ้นในช่วงเวลาเดียวกับที่ FBI บุกค้นร้านเกมในพื้นที่เพราะสงสัยว่ามีการใช้เครื่องเกมในการพนัน ทำให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างเกมอาร์เคดและการควบคุมของรัฐบาล

แพทริก เคลล็อกก์ เชื่อว่าผู้ที่อ้างว่าเคยเห็นหรือเล่นโพลิบิอุสอาจจะจำผิด และกำลังนึกถึงเกม Cube Quest ซึ่งเปิดตัวในปี 1983 โดยเป็นเกมที่ใช้เลเซอร์ดิสก์และมีปัญหาทางเทคนิค ทำให้เกมนี้ถูกลบออกจากอาร์เคดอย่างรวดเร็ว

.
แต่ไม่ว่าจะสืบค้นข้อมูลมากขนาดไหนจนทุกวันนี้ ในปีคริสต์ศักราช 2025 แล้วก็ยังไม่มีคำตอบ

คำถามคือ ถ้า Polybius เป็นแค่ตำนาน แล้วทำไมมันถึงยังคงอยู่ในความทรงจำของหลายคน หรือบางที..มันอาจเคยมีอยู่จริง

แม้เรื่องนี้เหล่าเกมเมอร์ส่วนใหญ่อาจจะบอกว่าเป็นเรื่องปลอม แต่ถึงอย่างนั้นมันก็ยังคงเป็นเรื่องเล่าที่น่าลึกลับที่สุดสำหรับวงการเกม

...

ไม่ว่ายุคไหน เวลาไหน ก็มีการเล่นเกมกันมาโดยตลอด หากแต่รูปแบบการเล่นนั้นแตกต่างกันออกไปตามช่วงเวลา

หากย้อนกลับไปในอดีต มนุษย์เราเล่นเกมกันมาตั้งแต่ยุคก่อนประวัติศาสตร์ แม้ในยุคนั้นจะไม่มีไฟฟ้าหรือหน้าจอสีสันสดใส แต่ความบันเทิงและการแข่งขันได้ถูกบันทึกผ่านก้อนหิน ไม้ และแผ่นกระดานที่เรียบง่าย เกมเป็นมากกว่าความสนุก มันคือวิถีชีวิต คือเครื่องมือฝึกฝนสติปัญญา และเป็นสิ่งที่สะท้อนวัฒนธรรมของแต่ละยุคสมัย

.
เกมกระดานน่าจะมีต้นกำเนิดจากตะวันออกใกล้โบราณ หลักฐานทางโบราณคดีพบชิ้นส่วนแกะสลักขนาดเล็ก 49 ชิ้นที่เนินฝังศพ Başur Höyük (บาชูร์ ฮอยุค) ในตุรกี อายุราว 5,000 ปี ซึ่งอาจเป็นชิ้นส่วนเกมที่เก่าแก่ที่สุด  นอกจากนี้ยังพบชิ้นส่วนที่คล้ายกันใน Tell Brak (เทลบรัก) และ Jemdet Nasr (เจมเดต นาสร์) นักวิจัยเรียกการค้นพบนี้ว่า Dogs and Pigs และคาดว่าเกมกระดานในยุคแรกเป็นกิจกรรมยามว่างของชนชั้นสูง บางครั้งถูกมอบเป็นของขวัญทางการทูต ในขณะที่ชนชั้นล่างอาจเล่นบนกระดานที่ขูดลงในหินหรือพื้นดิน

ยังมีการค้นพบหลักฐานที่อาจเกี่ยวข้องกับเกม Mancala (มังคาลา) ในหินแกะสลักอายุระหว่าง 7,000–9,000 ปีก่อนคริสตกาล ซึ่งชี้ให้เห็นว่าการละเล่นลักษณะนี้อาจมีมานานกว่าที่เคยคาดการณ์ไว้

.
ย้อนกลับไปในช่วงเวลาของอียิปต์โบราณเมื่อกว่า 5,000 ปีก่อน หนึ่งในเกมกระดานที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดอย่าง เซเนท (Senet) ซึ่งถูกพบในสุสานก่อนราชวงศ์และราชวงศ์ที่ 1 และเกมนี้นอกจากจะใช้ลูกเต๋าเล่นแล้ว ยังมีการใช้กระดานที่มี 30 ช่อง จัดเรียงเป็น 3 แถวๆ ละ 10 ช่อง ผู้เล่นเคลื่อนหมากด้วยการขว้างไม้หรือกระดูก เป้าหมายคือไปถึงขอบกระดานก่อน


ต่อมาเกมเซเนท เชื่อกันว่ามีความเกี่ยวของกับการเดินทางของวิญญาณผ่านชีวิตหลังความตาย และยังใช้เป็นเครื่องมือสื่อสารกับเทพเจ้าไม่เพียงแต่เซเนทเท่านั้น แต่ยังมี ราชาแห่งกระดานหมากรุก เกมโชงิของญี่ปุ่น และ โกะของจีน ที่เป็นตัวแทนของยุทธศาสตร์และการวางแผนที่ซับซ้อนในยุคโบราณ

.
อีกหนึ่งเกมสำคัญคือ เกมราชวงศ์อูร์ หรือ เกมยี่สิบช่อง (ในช่วงเวลาราว 2600–2400 ปีก่อนคริสตกาล) ซึ่งใช้เบี้ยและลูกเต๋าที่ทำจากกระดูกข้อ เกมนี้แพร่หลายในอียิปต์ และมีความเชื่อมโยงกับดาราศาสตร์และการทำนายดวงชะตาตามหลักฐานจารึกบนแผ่นดินเหนียวของบาบิโลน

เกมนี้นั้นเป็นที่นิยมในหมู่ชนชั้นล่าง โดยมีหลักฐานจากกระดานเวอร์ชันกราฟิตีที่พบในพระราชวังคอร์ซาบาด นอกจากนี้ยังพบเกมลักษณะเดียวกันในอิหร่าน ครีต ไซปรัส ศรีลังกา และซีเรีย

.
ในยุคกรีกและโรมันนั้นมีเกมกระดานที่ชื่อว่า petteia (เพ็ตเทีย) ซึ่งมีการกล่าวถึงเกมนี้โดยเพลโตและโฮเมอร์ เป็นเกมที่คล้ายหมากรุก ส่วนอีกเวอร์ชันหนึ่งคือ poleis (โปลิส) เป็นเกมต่อสู้ที่เล่นบนกระดาน

ส่วนจักรวรรดิโรมัน เกมกระดานที่ได้รับความนิยม ได้แก่ Ludus latrunculorum (ลูดุส ลาทรันคูโลรัม) (เกมของทหาร) ซึ่งพัฒนาจาก petteia (เพ็ตเทีย) เป็นเกมสงครามที่ผู้เล่นพยายามจับหมากของฝ่ายตรงข้ามโดยการล้อม

.
หลังจากการพิชิตเปอร์เซียโดยชาวมุสลิม (ราวคริสต์ศักราช 638–651) Shatranj (ชาติทรัจ) หรือหมากรุกในโลกอาหรับก็ถือกำเนิดขึ้น เดิมหมากรุกมีชิ้นส่วนรูปช้าง ม้า กษัตริย์ และทหาร แต่เนื่องจากข้อห้ามของศาสนาอิสลามเกี่ยวกับรูปเคารพ ทำให้หมากรุกอิสลามพัฒนาเป็นชิ้นหมากที่มีรูปทรงนามธรรมมากขึ้น เช่น ทรงกระบอกและทรงเหลี่ยม

.
กระโดดข้ามมายังยุคกลาง เกมไพ่ เริ่มแพร่หลายจากจีนสู่ยุโรป และในช่วงศตวรรษที่ 19 เกมกระดานได้รับความนิยมในครอบครัวตะวันตก เช่น Monopoly (โมโนโพลี) ที่ถือกำเนิดขึ้นในช่วงภาวะเศรษฐกิจตกต่ำ เพื่อจำลองโลกของการลงทุนและการแข่งขันทางธุรกิจ

.
เข้าสู่ยุควิดีโอเกม เมื่อโลกทั้งใบย้ายเข้าสู่จอพิกเซล เป็นยุคทองของนวัตกรรม เทคโนโลยีเกมก็คืออัญมณีที่เปล่งประกายในยุคนั้น เกมอาร์เคดถือกำเนิดขึ้นในปีคริสต์ศักราช 1970 และเกมตู้ยอดนิยมอย่าง Pong ของ Atari ได้เปิดศักราชใหม่ของความบันเทิงอิเล็กทรอนิกส์ ก่อนที่ Pac-Man จะกลายเป็นไอคอนระดับโลก

การมาถึงของ Nintendo Entertainment System (NES) ในปีคริสต์ศักราช 1985 เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญ เกมอย่าง Super Mario Bros. และ The Legend of Zelda ได้สร้างมาตรฐานใหม่ให้กับวงการเกม นับแต่นั้นมา เทคโนโลยีก็พัฒนาไปอย่างไม่หยุดยั้ง จากกราฟิกพิกเซลสู่โลก 3 มิติ และในวันนี้ วิดีโอเกมได้กลายเป็นศิลปะแห่งการเล่าเรื่องที่ทรงพลัง

.
แม้เกมสมัยใหม่จะมาพร้อมกับกราฟิกที่สวยงามและเนื้อเรื่องที่ลึกซึ้ง แต่เกมย้อนยุคยังคงเป็นที่รักของนักเล่นเกมทั่วโลก การพัฒนาเทคโนโลยีทำให้เกิดการ รีมาสเตอร์ (Remaster) และรีเมก (Remake) ของเกมคลาสสิกมากมาย เช่น Final Fantasy VII Remake หรือ Resident Evil 2 Remake นอกจากนี้ การเติบโตของเครื่องเล่นเกมพกพาและระบบออนไลน์ ยังทำให้เกมเก่ากลับมาโลดแล่นบนแพลตฟอร์มใหม่ ไม่ว่าจะเป็น Nintendo Switch, PlayStation และ Xbox

อีกหนึ่งปรากฏการณ์สำคัญคือ เกมแนวอินดี้ (Indie Games) ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากเกมยุค 8-bit และ 16-bit เช่น Shovel Knight, Celeste และ Hollow Knight ที่ผสมผสานความคลาสสิกกับนวัตกรรมใหม่ๆ ทำให้ผู้เล่นรุ่นใหม่สามารถสัมผัสเสน่ห์ของเกมย้อนยุคได้

และนี่คือเหตุผลที่วันที่ 8 มีนาคม ของทุกปี ถูกกำหนดให้เป็น "วันแห่งเกมย้อนยุค" (National Retro Video Game Day) วันสำคัญที่ให้เหล่าเกมเมอร์ได้รำลึกถึงเกมในอดีต ไม่ว่าคุณจะเติบโตมากับ Sonic หรือ Street Fighter วันนี้คือโอกาสที่คุณจะได้หยิบจอยขึ้นมาอีกครั้ง และย้อนกลับไปสู่ยุคที่เกม "8-bit" ยังคงก้องกังวานในความทรงจำ


สำหรับผู้ที่ชอบเล่นเกม การเล่นเกมยาวต่อเนื่องหลายชั่วโมงนั้นเป็นเรื่องปกติ แต่ถ้าในเวลาเล่นเกมอยู่ แล้วหิวขึ้นมา ของกินที่อยู่ใกล้มือที่สุด ถือเป็นสิ่งที่จำเป็น

ของว่างทั่วไปอาจจะกินกันในแบบปกติอยู่แล้ว มาลองดูของว่างแบบน่ากินน่าอร่อย ที่เผื่อว่าจะเปลี่ยนมาวางไว้ใกล้มือแทน ขณะกำลังเล่นเกมติดพันอยู่

.
1. Ajitsuke tamago (อาจิตสึเกะ ทามาโกะ จากญี่ปุ่น)
ไข่ลวกแช่ในมิรินและซอสถั่วเหลืองสไตล์ญี่ปุ่น อะจิสึเกะ
* ทำง่าย อร่อยมากมายครับผม

.
2. Sfenj (สเฟนจ์ จากโมร็อกโก)
ทำจากแป้งเหนียว ปั้นเป็นวงแหวนแล้วทอดจนด้านนอกเป็นสีเหลืองทองกรอบ ด้านในนุ่มฟูเคี้ยวหนึบ

.
3.Quesadilla (เคซาดิญ่า จากเม็กซิโก)
เคซาดิญ่าอาหารว่างสไตล์เม็กซิกัน ทำจากแป้งสอดไส้ด้วยชีส ผสมกับเนื้อ ถั่ว หรือมันฝรั่ง

.
4. Coxinha (โคซินญา จากบราซิล)
เป็นโครเก็ตกรอบยัดไส้เนื้อไก่และครีมชีสชุบเกล็ดขนมปังแล้วทอด

.
5. Croquetas de jamón (คร็อกเก็ทตัส เดอ จามอน จากสเปน)
กรอบนอกนุ่มใน ส่วนประกอบหลักซอสเบชาเมลเนยข้น เคลือบเกล็ดขนมปังและไข่ แบบจามอน "jamón" จะใส่แอมหั่นเต๋าไว้ด้านใน แล้วทอดจนเป็นสีเหลืองทองและกรุบกรอบ





...
ว่าแต่เพื่อนๆ มีเกมย้อนยุคเกมไหนยังคงกลับไปเล่นอยู่เสมอกันไหม คอมเมนต์แนะนำเกมเก่าๆ กัน

อมยิ้ม07
...
เพื่อนๆ รู้กันหรือยัง! ที่ Youtube: @lookatevent มีลงคลิปสั้นทุกวันบอกว่าในแต่ละวันเป็นวันอะไรบ้างนะ
กดที่ลิงค์นี้ได้ครับผม
https://www.youtube.com/@lookatevent
...

.
ขอขอบคุณข้อมูล
: wikidates
: wikipedia
: mankindandgaming
: localhistories
: penn .museum
: tasteatlas
.
LookAt - ปฏิทินแห่งเรื่องราว
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่