ได้ไอเดียนี้หลังจากที่ไปอ่านเกี่ยวกับ ดินแดนนูนาวุต ของประเทศแคนาดาแยกออกจากดินแดน Northwest Territories ในปี 2542 กลายเป็น เขตปกครองแรกของแคนาดาที่ใช้ภาษา inuktitut เป็นภาษาประจำดินแดน คู่กับภาษาอังกฤษและภาษาฝรั่งเศส เหตุผลที่เขาแยกก็เพราะว่า คนในนูนาวุตส่วนใหญ่เป็นชาว inuit (หรือที่คนไทยเรียกว่าเอสกีโม) แล้วเข้าอยากได้เขตการปกครองเป็นของต้นเองก็เลยแยกออกจาก Northwest Territories ในปี 2542 มันเลยทำให้ผมมีความคิดว่า 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้เราควรมีภาษามลายูสำเนียงปัตตานี (หรือเราเรียกกันว่า ภาษายาวี) เป็นภาษาประจำจังหวัดและภาษาราชการของ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ (เป็นภาษาราชการและภาษาประจำจังหวัดแค่ใน ปัตตานี, ยะลา และ นราธิวาส) เหตุผลก็คือคนในพื้นที่พวกนี้ส่วนใหญ่เป็นชาวมลายู (88% ของจังหวัดปัตตานีจะเป็นชาวมลายูครับ แล้วส่วนใหญ่ใช้ภาษายาวี แต่ก็สามารถพูดภาษาไทยได้นะครับ ไม่มีปัญหาอะไร) แต่ที่เสนอมานอกจากนี้ก็คือเรื่องความไม่สงบใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ หรือที่เราเรียกว่าไฟใต้ เอาจริงๆปัจจุบันไม่มีเหตุการณ์ความไม่สงบแล้วนะครับ แต่คือว่ายังไม่สิ้นสุด 100% เพราะว่ายังอยู่ในระหว่างการคุยเจรจาโดย พล.อ.วัลลภ รักเสนาะ กับกลุ่ม BRN ที่เป็นแกนหลักในไฟใต้ เดิมแล้ว BRN ต้องการให้ 3 จังหวัดชายภาคใต้ประกาศเอกราชจากประเทศไทยให้กลายเป็นประเทศปัตตานี หลังจากการเจรจาคุยครั้งแรกในปี 2563 ที่ KL การประกาศเอกราชจากประเทศไทยก็ไม่ใช่เป้าหมายหลักของ BRN แล้วครับ แต่ไฟใต้ยังไม่สิ้นสุด 100% แค่อยู่ในช่วงคุยเจรจาโดย พล.อ.วัลลภ รักเสนาะ เฉยๆ แต่ผมว่าถ้าเกิดเราทำให้ 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้มีภาษาประจำจังหวัดและภาษาราชการ 2 ภาษา คือ ภาษาไทยกับภาษายาวี แล้วส่งเสริมวัฒนธรรมมลายูใน 3 จังหวัด ชายแดนภาคใต้ให้เป็นเอกลักษณ์ประจำจังหวัดมันอาจจะช่วยแก้ปัญหานี้ให้สิ้นสุดลงไปเลยในประการณ์หนึงนะครับ แล้วก็จะส่งผลดีต่อการท่องเที่ยวด้วยโดยเฉพาะชาวต่างชาติ เพราะชาวต่างชาติหลายคนอาจจะไม่รู้เลยว่ามีส่วนของประเทศไทยที่คนอยู่อาศัยส่วนใหญ่ไม่ใช่คนไทยแล้วส่วนใหญ่พูดภาษาที่ไม่ใช่ภาษาไทย แล้วก็จะส่งผลต่อการท่องเที่ยวในประเทศจากจังหวัดอื่นด้วยเพราะวัฒนธรรมอะไรพวกนี้ไม่เหมือนที่อื่นเลย คนกรุงเทพบางคนก็อาจจะไม่รู้เลยว่าปัตตานีไม่ได้พูดภาษาใต้ 100% นอกจากนี้มันจะส่งผลดีในด้านความหลากหลายทางเชื่อชาติ (diversity) ของประเทศไทยด้วย ทำให้มันดูมีสีสันงดงาม นอกจากนี้มันก็จะทำให้เป็นหนึ่งในจังหวัดแรกที่มีภาษาประจำจังหวัดและราชการมากกว่า 1 ภาษา ในประวัติศาสตร์ไทย (2475 เป็นต้นไป) (ปัจจุบันทุกจังหวัดในไทยมีภาษาประจำจังหวัดและราชการ แค่ 1 ภาษา) ก็คือแปลว่า ป้ายทางหลวง,ถนน,รถไฟ และ สถานที่ราชการ ทุกป้ายใน ปัตตานี, ยะลา และ นราธิวาส จะมี 3 ภาษาก็คือภาษาไทย ภาษายาวี และ ภาษาอังกฤษ (เอาจริงๆถ้าเป็นป้ายซอย, รถไฟ และ สถานที่ราชการใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ ส่วนใหญ่มีแล้วนะ แต่บางที่ไม่มี แล้วทางหลวงไม่มีเลย) แล้วก็สามารถออกเอกสารราชการหรือทำเอกสารประกาศในภาษายาวีได้ด้วย (แค่ภายใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้) แล้วมันก็จะมีเรื่องการศึกษามาเพราะบางคนจะกังวลว่าการศึกษาจะใช้ภาษาอะไรในการเรียนการสอน แล้วถ้าใช้ภาษายาวีคือลูกจะพูดไทยไม่ได้เลยไหมหรืออย่างไร อันนี้เราก็ต้องไปศึกษาจากประเทศที่มีเขตปกครองที่มีภาษาประจำเขตปกครองมากกว่า 1 ภาษาเช่น รัฐ Alaska ของสหรัฐอเมริกามีภาษาประจำรัฐ 21 ภาษา แล้วก็สอนในโรงเรียนด้วยแต่ภาษาที่ใช้ในการเรียนการสอนจะเป็นภาษาอังกฤษ, หมู่เกาะโอลันด์ ของประเทศฟินแลนด์ คือส่วนเดียวของประเทศฟินแลนด์ที่ใช้ภาษาสวีเดนเป็นภาษาประจำภูมิภาคและภาษาราชการแต่การเรียนการสอนเป็นภาษาสวีเดนหมดเลย, สมัยก่อนเขตปกครองตนเอง (ทิเบต, ซินเจียง, มองโกเลียใน) เคยใช้ภาษาประจำเขตปกครองที่ไม่ใช้ภาษาจีนเป็นภาษาใช้ในการเรียนการสอนแต่ปัจจุบันเป็นภาษาจีนกลางหมดแล้วครับ รวมถึงห้ามสอนภาษาประจำเขตปกครองที่ไม่ใช้ภาษาจีนในโรงเรียนเนื่องจากรัฐบาลของสี่ จิ้นผิง อยากส่งเสริมภาษาจีนกลางในประเทศ (ยกเว้นฮ่องกงซึ่งใช้ภาษากวางตุ้งในการเรียนการสอน) แต่ในไทยก็มีนะ จังหวัดน่านใช้ภาษาเหนือในการเรียนการสอน แต่ที่สำคัญก็คือจะต้องสอนภาษายาวีกับภาษาไทยในโรงเรียน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ แล้วให้ภาษายาวีเป็นวิชาบังคับ ก็คือกระทรวงจะต้องทำหนังสือเรียนและหลักสูตรภาษายาวีด้วย เอาจริงๆ เราก็สามารถใช้ idea นี้กับจังหวัดสุรินทร์ด้วยนะแต่ผมว่ามันน่าจะทำความคัดแย่งกับคนไทยบางกลุ่ม คือว่าครึ่งนึงของจังหวัดสุรินทร์จะเป็นคนเชื่อชาติเขมรสุรินทร์กับชาวกูย แต่ภาษาเขมรที่พูดในสุรินทร์จะแตกต่างจากภาษาเขมรในประเทศกัมพูชา ผมไม่มั้นใจว่าภาษาเขมรสุรินทร์ใช้อักษรไทยหรืออักษรเขมรกันแน่แต่เห็นในเพลงสุรินทร์ใช้อักษรไทยแต่บางที่บอกเขมร คือความขัดแย่งก็คือว่าคนไทยบางกลุ่มมันต่อต้านเขมร จากที่เห็นคนไทยกับคนเขมรด่ากันใน facebook ผมว่าทำให้จังหวัดสุรินทร์มีภาษาประจำจังหวัดเป็นภาษาเขมรด้วยนี้มันจะทำให้หลายคนไม่พอใจมากเลยแล้วอาจจะมีความเป็นไปได้ที่จะเกิดการประทวงหรืออะไรประมาณนี้ ผมว่าถ้าเป็นมลายูคนไทยยอมนะ 100% แต่ถ้าเป็นเขมรผมว่าน่าจะมีความขัดแย่งนิดหนอย แต่ถ้าไม่มีปัญหาอะไรเลย จังหวัดสุรินทร์ ก็จะมีภาษาประจำจังหวัดและราชการ 3 ภาษาคือ ภาษาไทย, ภาษาเขมรสุรินทร์ และ ภาษากูย แล้วก็แปลว่าป้ายถนน, ทางหลวง, รถไฟ และ สถานที่ราชการ จะมี 4 ภาษาควบคู่กันไปก็คือ ภาษาไทย, ภาษาเขมร, ภาษากูย และ ภาษาอังกฤษ แล้ว สามารถทำเอกสารราชการหรือเอกสารประกาศในภาษานี้ได้ แต่ปัญหาคือมันจะดูแปลกมากเลยนะโดยเฉพาะป้ายทางหลวงป้ายถนน แล้วก็ไม่รู้ว่ามันจะขัดสายตาคนขับเกินไปจนสามารถเกิดอุบัติเหตุได้หรือเปล่า (ก็ขึ้นอยู่กับคน design ป้ายด้วย) คือผมไม่รู้ว่าตกลงแล้วคือภาษาเขมรสุรินทร์ใช้อักษรอะไรกันแน่ อักษรไทย หรือ อักษรเขมร เพราะหลายที่บอกมาแล้วผมงงหมดเลย แต่ ภาษากูยเนี่ยมันอักษรไทยหมดเลย แต่ถ้าเกิดภาษาเขมรสุรินทร์ใช้อักษรเขมรมันก็จะดีหนอยทำให้ป้ายหลายๆอย่างไม่แปลก แปลกแค่ 2 ภาษาเอง แล้วถ้าเกิดได้หมด สุรินทร์ก็จะเป็นจังหวัดเดียวในไทยที่มีภาษาประจำจังหวัดและราชการ 3 ภาษา แล้ว ปัตตานี, ยะลา และ นราธิวาสจะมี 2 ภาษา คิดไงกับเรื่องนี้ครับ
ตัวอย่างป้ายภาษายาวี: 
ป้ายที่มีภาษายาวีใน 3 จังหวัดชายแดนภาคใต้ มี 4 ภาษา ไทย จีน (พูดโดยชนชาติจีนมาเลย์ในภาคใต้) ยาวี และ อังกฤษ
 
ป้ายในรัฐเกดะห์ของมาเลเซียที่มีทั้งมลายูในที่ใช้อักษร Rumi (อักษร Latin) กับ อักษรยาวี เกดะห์น่าจะเป็นรัฐเดียวในมาเลเซียที่ใช้ทั้งยาวีกับ Rumi
มาเลเซียทั่วไปแล้วจะใช้ Rumi, บรูไนจะเป็นประเทศเดียวที่ใช้ทั้ง Rumi กับ ยาวีเป็นอักษรมาเลย์ แบบทางการ แต่ถ้า 3 จังหวัดภาคใต้มี 2 ภาษาประจำจังหวัดกับราชการ ไทยก็จะเป็นประเทศเดียวบนโลกที่ภาษามลายูจะเป็นยาวีหมดเลย ไม่มี Rumi เลยเพราะชนชาติมลายูในไทยจะใช้ยาวี