มีดด้ามไม้ไผ่

ไม้ไผ่ พืชสารพัดประโยชน์ เริ่มตั้งแต่ให้ร่มเงาเติมอากาศเพิ่มออกซิเจน ใบไผ่ร่วงลงมาช่วยคลุมหญ้าและปรับปรุงสารอาหารที่หน้าดิน กิ่งไผ่เป็นที่พักพิงหรือที่นอนของนกนานาชนิด หน่อไม้ใช้ทำอาหารได้หลากหลายเมนู ดินขุยไผ่หรือดินรากไผ่อุดมสมบูรณ์เหมาะกับการปลูกพืชหรือเพาะเลี้ยงต้นไม้ ลำไผ่ใช้ประโยชน์ได้เหลือคณานับ มีความจำเป็นต่อวิถีชีวิตแบบเก่าหรือครอบครัวเกษตร ท้ายที่สุดยังใช้ส่วนเหลือส่วนเกินทำเชื้อเพลิงหุงต้มอาหารกินได้อีก

มีดใช้งานหรือมีดเกษตรนิยมทำด้ามด้วยไม้ไผ่ เช่นมีดอีโต้ มีดอีเหรียน มีดขอ มีดพร้า ด้วยข้อดีของไม้ไผ่คือหาได้ง่าย ราคาถูก ซ่อมแซมง่าย แข็งแรงทนทาน ถ้าเลือกดีๆก็มีความสวยงามที่หาไม่ได้ในไม้ชนิดอื่น

ไม้ไผ่เกือบทุกชนิดทำด้ามมีดได้ทั้งนั้นครับผม ที่นิยมใช้กันก็มีไม้รวกหรือไผ่รวก ไผ่เลี้ยง ไผ่ด้ามขวาน ไผ่ตัน ไผ่เปร็ง ไผ่ซางหม่น ไผ่ลำมะลอก แม้แต่ไม้ไผ่กิมซุ่งก็ใช้ทำด้ามมีดได้เหมือนกันครับผม ไผ่รวกหาได้ง่าย มีหลายสายพันธุ์ แข็งแรงทนทาน การเลือกไม้ไผ่มาทำด้ามมีดนอกจากดูชนิดของไม้แล้วยังต้องให้ความสำคัญที่อายุของไม้ด้วย

ไม้รวกที่ดีเหมาะกับการทำด้ามมีดด้ามขวานต้องมีอายุ 5-6 ปีขึ้นไป สิบปีก็จะดีมาก เนื้อไม้จะแน่นแข็งแกร่ง เส้นใยละเอียดมอดไม่กิน เปลือกแข็งมากๆและสีสวย ไม้ไผ่ซึมซับแรงสะเทือนได้ดี ส่งแรงปฏิกิริยาเข้าหามือน้อยมาก เหมาะกับการใช้ทำด้ามมีดใช้งานหนัก

โดยปรกติผมจะตัดไม้ไผ่แค่ปีละครั้งครับ คือตัดในช่วงปลายฤดูหนาวราวๆเดือนกุมภาพันธ์ ตัดในช่วงนี้ไม้จะแห้งที่สุด แข็งแกร่งที่สุด หดตัวอยู่แล้ว และมอดไม่ค่อยกินครับ ผิวหรือเปลือกนอกแข็งแกร่ง ถ้าไปตัดในฤดูร้อนเลยไม้จะแตกร้าวง่ายครับผม

เวลาตัดแล้วก็ต้องแบ่งเป็นท่อนๆ คือถ้าจะใช้ยาวแค่ไหนก็ตัดเผื่อไว้ซักหน่อย ตัดให้เป็นท่อนๆ ถ้าเก็บไม้ไว้ยาวๆมันก็จะแตกครับผม เลือกลำที่แก่ๆ ถ้าเราไม่รู้อายุของไม้ ก็ดูจากสภาพภายนอกได้ครับ

ไม้รวกกับไม้เลี้ยงลำที่แก่ๆจะไม่มีเปลือกหรือกาบ มันจะเปื่อยร่อนออกจนหมดแล้วครับ สีจะเข้มๆคือสีเขียวเข้มๆแต่สีจะจางๆ คือเหมือนซีดๆจางๆ ไม่สดใส
ผิวจะสากๆไม่เรียบลื่น ถ้ามันๆวาวๆจะยังไม่แก่ครับ ถ้าลำไหนสีออกเขียวอมเหลืองแสดงว่าแก่จัดแล้วครับ

ลำที่แก่ๆใบก็จะไม่ค่อยมีครับ และลำแก่ๆอายุมากมักจะอยู่ด้านในของกอไผ่ คือลำที่เกิดทีหลังจะมีรัศมีออกมาข้างนอกเรื่อยๆครับผม
เลือกลำที่อยู่ด้านในก็แสดงว่ามีโอกาสที่มันจะเกิดก่อน

ด้ามไม้ไผ่เป็นด้ามที่จับได้ถนัดมากๆครับผม ถ้าเลือกจังหวะของข้อลำได้ถูกต้องแล้วเป็นด้ามมีดใช้งานหนักที่จับถือง่ายและฟันสบายที่สุด