ทำไมคนอเมริกันบางคน เวลาเราถามเขาว่า "คุณมาจากไหน" (สมมติว่าถามเป็นภาษาอังกฤษ 😅) เขาจะตอบว่า "ฉันมาจาก... อังกฤษใหม่" (I'm from New England.)
อังกฤษใหม่ หรือ "New England" มันคือที่ไหนกันครับ? ขอเท้าความสักนิด...
👉🏻 ปีคศ. 1620 เหล่าผู้แสวงบุญ (เราเรียกพวกเขาว่า "Pilgrims") จากอังกฤษ (England) ต้องการตามหาดินแดนใหม่ที่จะทำให้พวกเขาสามารถ "ปฏิบัติธรรม" ได้อย่างมีอิสระ
👉🏻 ผู้แสวงบุญกลุ่มนี้แท้จริงคือกลุ่มคนที่สนับสนุนเรื่อง "การแบ่งแยกดินแดน" ในอังกฤษ (เรามีอีกชื่อให้พวกเขาคือ "Separatists" และแม้ผมจะใช้คำว่า ...แบ่งแยกดินแดน แต่จริง ๆ คือสิ่งที่พวกเขาต้องการแบ่งแยกคือ "ความเชื่อทางศาสนา" ที่คนกลุ่มนี้เห็นไม่ตรงกับคนอังกฤษส่วนมากในตอนนั้น)
👉🏻 สาเหตุที่อยากแยกออกไปก็เป็นเรื่องง่าย ๆ คือ... ความเชื่อทางศาสนาไม่ตรงกัน
ตรงนี้มีคีย์เวิร์ดที่ต้องรู้จักนิดหน่อยครับ
📌 Church of England (คริสตจักรแห่งอังกฤษ) นั้นเป็นศาสนาคริสต์นิกายแองกลิคัน (Anglican) ที่แยกออกมาจากคริสตจักรโรมันคาทอลิก (Roman Catholic Church) อีกที (โบสถ์โรมันคาทอลิกคือนิกายที่มีคนนับถือมากที่สุดในปัจจุบันครับ มีสมาชิกประมาณ 1.3 พันล้านคน)
📌 คริสตจักรแห่งอังกฤษที่ผมบอกว่าเป็นนิกายแองกลิคันนี้ ที่จริงก็คือหนึ่งสาขาของคริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ (Protestant) ที่เกิดขึ้นหลังจากการปฏิรูปทางศานาคริสต์ในศตวรรษที่ 16
📌 พูดง่าย ๆ ก็คือศาสนาคริสต์มีอยู่สองนิกายหลัก ๆ ที่ขัดแย้งกันในสมัยนั้น... คือนิกายคาทอลิก (นครรัฐวาติกัน / หรือคิดง่าย ๆ ก็ The Holy See + Italy) และนิกายโปรเตสแตนต์ (ประเทศอังกฤษ) โดยมีจุดเริ่มต้นมาจากกรณีที่ "สมเด็จพระสันตะปาปาเคลเมนต์ที่ 7" ไม่ยอมอนุมัติการแต่งงานของ "พระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ" กับ "กาตาลินาแห่งอารากอน" (Catherine of Aragon) สมัยก่อนแม้แต่กษัตริย์ถ้าจะแต่งงานก็ต้องให้โป๊ป (Pope) อนุมัติด้วยครับ
📌 สาเหตุก็เพราะกาตาลินา (หรือแคทเธอรีน 😂) ก่อนหน้านั้นได้แต่งงานกับ "เจ้าชายอาเธอร์" (Arthur, Prince of Wales) มาก่อนแล้ว (อาเธอร์นี่คือพี่ชายของพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 นั่นเอง) และศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิกนั้นไม่ยอมรับการหย่าร้างหรือการแต่งงานใหม่ แถมเจ้าสาวยังเป็นภรรยาเก่าของพี่ชายอีก มันไม่เหมาะสมเลย (แต่ภายหลังก็อนุมัติให้นะครับ แต่ที่นี้เฮนรี่ดันไม่อยากได้คนนี้เป็นภรรยาแล้วเพราะมีลูกชายให้ไม่ได้)
📌 จริง ๆ มีประเด็นการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องเยอะเลย (ไว้คราวหน้า) แต่สรุปง่าย ๆ คือจากเหตุการณ์ต่าง ๆ ตรงนี้ พระเจ้าเฮนรี่ได้ตัดสินใจทำการแยกศาสนาคริสต์ของอังกฤษออกมาจากโรมันคาทอลิก ไปเป็นนิกายโปรเตสแตนต์ (แต่ก็ยังเป็นโปรเตสแตนต์แบบแองกลิคัน คือเป็นโปรเตสแตนต์ที่ยังมีความเป็นคาทอลิกอยู่มากพอสมควร)
โอเคครับ ผมบอกจะให้คีย์เวิร์ดนิดหน่อย ยาวไป 6 พารากราฟ (😭😭 Please continue reading. I'm about to get to the point. 🙏🏻🙏🏻)
👉🏻 ประเด็นมันอยู่ในพารากราฟสุดท้ายนี่แหละครับ ที่บอกว่า "แองกลิคันคือโปรเตสแตนต์ที่ยังมีความเป็นคาทอลิกอยู่มากพอสมควร" ซึ่งเหล่าผู้แสวงบุญ (Pilgrims หรือ Separatists ที่ผมพูดถึงไปในตอนแรก) ไม่ชอบแบบนี้ครับ เขาต้องการโปรเตสแตนต์ที่ไม่มีอิทธิผลของคาทอลิกแฝงมา (เป็นที่มาของชื่อเรียก Separatist หรือผู้ต้องการแบ่งแยก)
👉🏻 เหล่าผู้แสวงบุญเหล่านี้ (เราไม่เรียกเขาว่า "นักบวช" นะครับ คริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ไม่มีนักบวช) ก็เลยตัดสินใจออกเดินทางไปอยู่ทวีปอื่น พวกเขาระหกระเหินมาก่อตั้ง "Plymouth Colony" (อาณานิคมพลิมัธ หนึ่งในอาณานิคมแรก ๆ ที่คนอังกฤษมาก่อตั้งที่อเมริกาครับ) บนพื้นที่ที่ปัจจุบันคือบริเวณรัฐแมสซาชูเซตส์ (เดินทางข้ามทวีปกันมาเลยทีเดียว 🙌)
จากนี้คือฉากหนึ่งที่ผมจินตนาการไว้ในหัวครับ (ความจริงเป็นไงไม่รู้ แต่มันได้ผลลัพธ์เดียวกัน)
👴🏻 ผู้แสวงบุญ A: "เราเดินทางมาไกลกันทีเดียว ข้าว่าเราตั้งถิ่นฐานใหม่ที่นี่แหละ มันห่างไกลจากพวกป่าเถื่อนที่อังกฤษบ้านเกิด (หมายถึงคนที่นับถือนิกายแองกลิคันของ Church of England) พอสมควรแล้ว"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ B: "ข้าเห็นด้วย ว่าแต่ที่นี่มันที่ไหนหรือ? ข้าได้ยินว่ามีพวกคนอังกฤษกลุ่มอื่นที่มาตั้งอาณานิคมอยู่ที่นี่และตั้งชื่อว่า "Jamestown" ด้วย (เจมส์ทาวน์คืออาณานิคมแรกสุดเลยที่คนอังกฤษมาตั้งที่ทวีปอเมริกาเหนือครับ)"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ C: "พวกนั้นมันถึงกับตั้งชื่ออาณานิคมตามกษัตริย์เชียวหรือ (Jamestown มาจากชื่อของพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ / เป็นคนเดียวกับพระเจ้าเจมส์ที่ 6 แห่งสก็อตแลนด์ / เป็นหลานของพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 ที่ผมพูดถึงไปก่อนหน้านี้ที่ว่าเป็นต้นเหตุที่อังกฤษแยกนิกายคริสต์ (โปรเตสแตนต์) ออกมาจากโรมันคาทอลิก)"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ D: "ไอ้พวกภักดีไม่ลืมหูลืมตา! อุตส่าห์ข้ามทวีปมาแล้ว ยังจงรักต่ออังกฤษไม่เลิก เรามาตั้งชื่ออาณานิคมเพื่อแสดงถึง Separatism (ความเชื่อเรื่องการแยกตัวออกมา ว่ามันดีกว่าอยู่รวมกับกลุ่มเดิม) ของพวกเขากันเถอะ"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ E: "งั้นเราใช้ชื่อ.... "New England" กันดีไหม?"
👴🏻👴🏻👴🏻👴🏻 ผู้แสวงบุญทุกคน: "YOU'RE A GENIUS!"
ขำ ๆ นะครับ จริง ๆ คนที่ตั้งชื่อโซนนี้ว่า New England ไม่ใช่เหล่าผู้แสวงบุญกลุ่มนี้หรอก แต่คือชายที่ชื่อว่า John Smith กับกลุ่มคริสเตียนนิกายโปรเตสแตนต์ที่เรียกตัวเองว่า "Puritans" (มากจากคำว่า Purify ที่แปลว่า ทำให้บริสุทธิ์ คือคริสเตียนกลุ่มนี้ต้องการกำจัดความเป็นคาทอลิกออกไปให้หมดจาก Church of England เลย (เช่นพวกพิธีกรรม หลักคำสอนบางอย่าง)
แต่พวกเขาก็รู้ว่าคงทำไม่ได้ที่อังกฤษ ภายหลังก็เลยออกเดินต่างมาร่วมกับกลุ่มผู้แสวงบุญหรือ Separatists ที่อาณานิคม Plymouth (สองกลุ่มนี้ก็อยู่ด้วยกันได้ครับ คือความเห็นส่วนมากตรงกัน หลัก ๆ คือไม่ชอบนิกายคาทอลิกทั้งคู่) และตั้งชื่อเป็น "New England" (อังกฤษใหม่ หมายความว่าเป็นอังกฤษที่ดีกว่าเดิม บริสุทธิ์กว่าเดิม)
ได้เข้าเรื่องสักทีครับ 😭😂
ปัจจุบัน "New England" ประกอบไปด้วย 6 รัฐคือ
- Connecticut (คอนเนตทิคัต)
- Maine (เมน)
- Massachusetts (แมสซาชูเซตส์)
- New Hampshire (นิวแฮมป์เชียร์)
- Rhode Island (โรดไอแลนด์)
- Vermont (เวอร์มอนต์)
ตั้งอยู่ในโซนตะวันออกเฉียงเหนือของสหรัฐอเมริกา (USA) ครับ
และถ้าเราอ่านมาจนถึงตรงนี้ ผมก็คงไม่ต้องอธิบายแล้วว่าทำไมปัจจุบันคนที่อาศัยอยู่ในโซนนี้จะมีความจริงจังเรื่องศาสนาอยู่พอตัว เพราะเป็นกลุ่มคนที่เลื่อมใสในศาสนามาตั้งแต่รุ่นทวดแล้วครับ ตัวผมเองก็นับถือคริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ (แต่ตระกูลผมอยู่ลิเวอร์พูลนะ ไม่ใชทั้ง Puritan และ Separatist แต่แปลกคือลิเวอร์พูลจัดเป็นเมืองที่นับถือคาทอลิกมากที่สุดในอังกฤษครับ ก็ยังงงอยู่ว่าครอบครัวเรามาเป็นโปรเตสแตนต์กันได้ไง)
Disclaimer: ผมเล่าเรื่องเล่านี้แบบ simplified สุด ๆ เลย ตัดรายละเอียดที่สำคัญออกไปมากพอสมควร ให้เข้าใจแบบเห็นภาพรวมง่าย ๆ ครับ (ใครต้องการเสริมตรงไหน be my guest wfh)
"ไม่จำเป็นต้องรู้หมดทุกอย่างในวันนี้ แค่รู้มากขึ้นกว่าเมื่อวานก็พอ"
Stay tuned!
JGC.
"New England" คือที่ไหน? (แล้วเกี่ยวอะไรกับคนอเมริกัน)
อังกฤษใหม่ หรือ "New England" มันคือที่ไหนกันครับ? ขอเท้าความสักนิด...
👉🏻 ปีคศ. 1620 เหล่าผู้แสวงบุญ (เราเรียกพวกเขาว่า "Pilgrims") จากอังกฤษ (England) ต้องการตามหาดินแดนใหม่ที่จะทำให้พวกเขาสามารถ "ปฏิบัติธรรม" ได้อย่างมีอิสระ
👉🏻 ผู้แสวงบุญกลุ่มนี้แท้จริงคือกลุ่มคนที่สนับสนุนเรื่อง "การแบ่งแยกดินแดน" ในอังกฤษ (เรามีอีกชื่อให้พวกเขาคือ "Separatists" และแม้ผมจะใช้คำว่า ...แบ่งแยกดินแดน แต่จริง ๆ คือสิ่งที่พวกเขาต้องการแบ่งแยกคือ "ความเชื่อทางศาสนา" ที่คนกลุ่มนี้เห็นไม่ตรงกับคนอังกฤษส่วนมากในตอนนั้น)
👉🏻 สาเหตุที่อยากแยกออกไปก็เป็นเรื่องง่าย ๆ คือ... ความเชื่อทางศาสนาไม่ตรงกัน
ตรงนี้มีคีย์เวิร์ดที่ต้องรู้จักนิดหน่อยครับ
📌 Church of England (คริสตจักรแห่งอังกฤษ) นั้นเป็นศาสนาคริสต์นิกายแองกลิคัน (Anglican) ที่แยกออกมาจากคริสตจักรโรมันคาทอลิก (Roman Catholic Church) อีกที (โบสถ์โรมันคาทอลิกคือนิกายที่มีคนนับถือมากที่สุดในปัจจุบันครับ มีสมาชิกประมาณ 1.3 พันล้านคน)
📌 คริสตจักรแห่งอังกฤษที่ผมบอกว่าเป็นนิกายแองกลิคันนี้ ที่จริงก็คือหนึ่งสาขาของคริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ (Protestant) ที่เกิดขึ้นหลังจากการปฏิรูปทางศานาคริสต์ในศตวรรษที่ 16
📌 พูดง่าย ๆ ก็คือศาสนาคริสต์มีอยู่สองนิกายหลัก ๆ ที่ขัดแย้งกันในสมัยนั้น... คือนิกายคาทอลิก (นครรัฐวาติกัน / หรือคิดง่าย ๆ ก็ The Holy See + Italy) และนิกายโปรเตสแตนต์ (ประเทศอังกฤษ) โดยมีจุดเริ่มต้นมาจากกรณีที่ "สมเด็จพระสันตะปาปาเคลเมนต์ที่ 7" ไม่ยอมอนุมัติการแต่งงานของ "พระเจ้าเฮนรีที่ 8 แห่งอังกฤษ" กับ "กาตาลินาแห่งอารากอน" (Catherine of Aragon) สมัยก่อนแม้แต่กษัตริย์ถ้าจะแต่งงานก็ต้องให้โป๊ป (Pope) อนุมัติด้วยครับ
📌 สาเหตุก็เพราะกาตาลินา (หรือแคทเธอรีน 😂) ก่อนหน้านั้นได้แต่งงานกับ "เจ้าชายอาเธอร์" (Arthur, Prince of Wales) มาก่อนแล้ว (อาเธอร์นี่คือพี่ชายของพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 นั่นเอง) และศาสนาคริสต์นิกายคาทอลิกนั้นไม่ยอมรับการหย่าร้างหรือการแต่งงานใหม่ แถมเจ้าสาวยังเป็นภรรยาเก่าของพี่ชายอีก มันไม่เหมาะสมเลย (แต่ภายหลังก็อนุมัติให้นะครับ แต่ที่นี้เฮนรี่ดันไม่อยากได้คนนี้เป็นภรรยาแล้วเพราะมีลูกชายให้ไม่ได้)
📌 จริง ๆ มีประเด็นการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้องเยอะเลย (ไว้คราวหน้า) แต่สรุปง่าย ๆ คือจากเหตุการณ์ต่าง ๆ ตรงนี้ พระเจ้าเฮนรี่ได้ตัดสินใจทำการแยกศาสนาคริสต์ของอังกฤษออกมาจากโรมันคาทอลิก ไปเป็นนิกายโปรเตสแตนต์ (แต่ก็ยังเป็นโปรเตสแตนต์แบบแองกลิคัน คือเป็นโปรเตสแตนต์ที่ยังมีความเป็นคาทอลิกอยู่มากพอสมควร)
โอเคครับ ผมบอกจะให้คีย์เวิร์ดนิดหน่อย ยาวไป 6 พารากราฟ (😭😭 Please continue reading. I'm about to get to the point. 🙏🏻🙏🏻)
👉🏻 ประเด็นมันอยู่ในพารากราฟสุดท้ายนี่แหละครับ ที่บอกว่า "แองกลิคันคือโปรเตสแตนต์ที่ยังมีความเป็นคาทอลิกอยู่มากพอสมควร" ซึ่งเหล่าผู้แสวงบุญ (Pilgrims หรือ Separatists ที่ผมพูดถึงไปในตอนแรก) ไม่ชอบแบบนี้ครับ เขาต้องการโปรเตสแตนต์ที่ไม่มีอิทธิผลของคาทอลิกแฝงมา (เป็นที่มาของชื่อเรียก Separatist หรือผู้ต้องการแบ่งแยก)
👉🏻 เหล่าผู้แสวงบุญเหล่านี้ (เราไม่เรียกเขาว่า "นักบวช" นะครับ คริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ไม่มีนักบวช) ก็เลยตัดสินใจออกเดินทางไปอยู่ทวีปอื่น พวกเขาระหกระเหินมาก่อตั้ง "Plymouth Colony" (อาณานิคมพลิมัธ หนึ่งในอาณานิคมแรก ๆ ที่คนอังกฤษมาก่อตั้งที่อเมริกาครับ) บนพื้นที่ที่ปัจจุบันคือบริเวณรัฐแมสซาชูเซตส์ (เดินทางข้ามทวีปกันมาเลยทีเดียว 🙌)
จากนี้คือฉากหนึ่งที่ผมจินตนาการไว้ในหัวครับ (ความจริงเป็นไงไม่รู้ แต่มันได้ผลลัพธ์เดียวกัน)
👴🏻 ผู้แสวงบุญ A: "เราเดินทางมาไกลกันทีเดียว ข้าว่าเราตั้งถิ่นฐานใหม่ที่นี่แหละ มันห่างไกลจากพวกป่าเถื่อนที่อังกฤษบ้านเกิด (หมายถึงคนที่นับถือนิกายแองกลิคันของ Church of England) พอสมควรแล้ว"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ B: "ข้าเห็นด้วย ว่าแต่ที่นี่มันที่ไหนหรือ? ข้าได้ยินว่ามีพวกคนอังกฤษกลุ่มอื่นที่มาตั้งอาณานิคมอยู่ที่นี่และตั้งชื่อว่า "Jamestown" ด้วย (เจมส์ทาวน์คืออาณานิคมแรกสุดเลยที่คนอังกฤษมาตั้งที่ทวีปอเมริกาเหนือครับ)"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ C: "พวกนั้นมันถึงกับตั้งชื่ออาณานิคมตามกษัตริย์เชียวหรือ (Jamestown มาจากชื่อของพระเจ้าเจมส์ที่ 1 แห่งอังกฤษ / เป็นคนเดียวกับพระเจ้าเจมส์ที่ 6 แห่งสก็อตแลนด์ / เป็นหลานของพระเจ้าเฮนรี่ที่ 8 ที่ผมพูดถึงไปก่อนหน้านี้ที่ว่าเป็นต้นเหตุที่อังกฤษแยกนิกายคริสต์ (โปรเตสแตนต์) ออกมาจากโรมันคาทอลิก)"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ D: "ไอ้พวกภักดีไม่ลืมหูลืมตา! อุตส่าห์ข้ามทวีปมาแล้ว ยังจงรักต่ออังกฤษไม่เลิก เรามาตั้งชื่ออาณานิคมเพื่อแสดงถึง Separatism (ความเชื่อเรื่องการแยกตัวออกมา ว่ามันดีกว่าอยู่รวมกับกลุ่มเดิม) ของพวกเขากันเถอะ"
👴🏻 ผู้แสวงบุญ E: "งั้นเราใช้ชื่อ.... "New England" กันดีไหม?"
👴🏻👴🏻👴🏻👴🏻 ผู้แสวงบุญทุกคน: "YOU'RE A GENIUS!"
ขำ ๆ นะครับ จริง ๆ คนที่ตั้งชื่อโซนนี้ว่า New England ไม่ใช่เหล่าผู้แสวงบุญกลุ่มนี้หรอก แต่คือชายที่ชื่อว่า John Smith กับกลุ่มคริสเตียนนิกายโปรเตสแตนต์ที่เรียกตัวเองว่า "Puritans" (มากจากคำว่า Purify ที่แปลว่า ทำให้บริสุทธิ์ คือคริสเตียนกลุ่มนี้ต้องการกำจัดความเป็นคาทอลิกออกไปให้หมดจาก Church of England เลย (เช่นพวกพิธีกรรม หลักคำสอนบางอย่าง)
แต่พวกเขาก็รู้ว่าคงทำไม่ได้ที่อังกฤษ ภายหลังก็เลยออกเดินต่างมาร่วมกับกลุ่มผู้แสวงบุญหรือ Separatists ที่อาณานิคม Plymouth (สองกลุ่มนี้ก็อยู่ด้วยกันได้ครับ คือความเห็นส่วนมากตรงกัน หลัก ๆ คือไม่ชอบนิกายคาทอลิกทั้งคู่) และตั้งชื่อเป็น "New England" (อังกฤษใหม่ หมายความว่าเป็นอังกฤษที่ดีกว่าเดิม บริสุทธิ์กว่าเดิม)
ได้เข้าเรื่องสักทีครับ 😭😂
ปัจจุบัน "New England" ประกอบไปด้วย 6 รัฐคือ
- Connecticut (คอนเนตทิคัต)
- Maine (เมน)
- Massachusetts (แมสซาชูเซตส์)
- New Hampshire (นิวแฮมป์เชียร์)
- Rhode Island (โรดไอแลนด์)
- Vermont (เวอร์มอนต์)
ตั้งอยู่ในโซนตะวันออกเฉียงเหนือของสหรัฐอเมริกา (USA) ครับ
และถ้าเราอ่านมาจนถึงตรงนี้ ผมก็คงไม่ต้องอธิบายแล้วว่าทำไมปัจจุบันคนที่อาศัยอยู่ในโซนนี้จะมีความจริงจังเรื่องศาสนาอยู่พอตัว เพราะเป็นกลุ่มคนที่เลื่อมใสในศาสนามาตั้งแต่รุ่นทวดแล้วครับ ตัวผมเองก็นับถือคริสต์นิกายโปรเตสแตนต์ (แต่ตระกูลผมอยู่ลิเวอร์พูลนะ ไม่ใชทั้ง Puritan และ Separatist แต่แปลกคือลิเวอร์พูลจัดเป็นเมืองที่นับถือคาทอลิกมากที่สุดในอังกฤษครับ ก็ยังงงอยู่ว่าครอบครัวเรามาเป็นโปรเตสแตนต์กันได้ไง)
Disclaimer: ผมเล่าเรื่องเล่านี้แบบ simplified สุด ๆ เลย ตัดรายละเอียดที่สำคัญออกไปมากพอสมควร ให้เข้าใจแบบเห็นภาพรวมง่าย ๆ ครับ (ใครต้องการเสริมตรงไหน be my guest wfh)
"ไม่จำเป็นต้องรู้หมดทุกอย่างในวันนี้ แค่รู้มากขึ้นกว่าเมื่อวานก็พอ"
Stay tuned!
JGC.