หัวใจของเหล็กลามิเนท อยู่ตรงไหนรู้ไหมครับ อยู่ที่แผ่นเหล็กกล้าบางๆที่ใช้ทำคมตัดครับ ถ้าผมบอกว่าใบมีดที่ทำจากเหล็กลามิเนทสุดแสนพิเศษมีเหล็กกล้าอยู่เพียงไม่ถึง 5 % ท่านจะเชื่อไหมครับ

ทุกท่านคงพอจะรู้จักเหล็กลามิเน็ทกันดีนะครับ มีดครัวญี่ปุ่นเกือบทั้งหมดโดยเฉพาะมีดที่เป็นเหล็กไฮคาร์บอนหรือมีดครัวแบบดั้งเดิม แบบตะวันออก ก็ทำด้วยวิธีลามิเน็ท คือใช้เหล็กแข็งหรือฮากาเนะ ประกบติดกับเหล็กเหนียวหรือจิกาเนะ เพื่อให้ได้ใบมีดที่มีคุณสมบัติคมแข็งแกร่ง ใบมีดให้ตัวได้ ทนทานต่อการใช้งาน และลับง่าย

แต่คงมีไม่มากที่มองดูหรือเห็นว่าเหล็กลามิเน็ทแผ่นนึงมันมีเหล็กแข็งอยู่แค่ไหน อย่างมีดเดบะเล่มนี้โคนหนาราวๆ 7-8 มิลล์ แต่มีส่วนของเหล็กแข็งที่ประกบอยู่ทางฝั่งซ้าย หนาแค่มิลล์กว่าๆ ถ้าเป็นบางเล่มที่ใบมีดบางกว่านี้ก็มีน้อยมาก ที่เห็นมิลล์นึง หรือไม่ถึงมิลล์ก็พบได้มาก ยิ่งมีดนาคิริแล้วใหญ่ มีราวๆครึ่งมิลล์เท่านั้นครับ

เรื่องเหล็กกล้าในสมัยโบราณเป็นเรื่องของศักดินา ของชนชั้นปกครอง เหล็กดีจะถูกยึดหรือควบคุมเอาไว้ใช้ โดยเฉพาะของชนชั้นซามูไร พวกพ่อค้าชาวนาจะได้เหล็กคุณภาพรองๆลงไป เหล็กที่ดีคาร์บอนสูงเลยมีน้อยมาก จริงอยู่ว่าช่างตีเหล็กมีวิธีการถลุงเหล็กหรือหลอมเหล็กให้มีคาร์บอนเพิ่มขึ้น แต่ก็สิ้นเปลืองแรงงานและวัตถุดิบมากมาย การใช้เหล็กกล้าเพียงน้อยนิดแต่ยังได้เครื่องมือตัดที่มีคุณภาพสูง นับเป็นนวัตกรรมของโลหะวิทยา
 
ในสมัยนี้เราไม่ค่อยประสบปัญหาเรื่องเหล็กหายากแล้ว โดยเฉพาะในญี่ปุ่นเหล็กกล้าชั้นดีมีขายอยู่ทั่วไป เลือกได้ว่าจะเอาส่วนผสมระดับไหน การทำลามิเนทเลยเน้นไปที่คุณสมบัติของการลับง่ายและดัดแปลงตกแต่งชิ้นงานได้ 

ใบมีดหรือกรรไกรรุ่นเก่าจะใช้เหล็กกล้าน้อยมากหรือบางมากเพราะข้อจำกัดเรื่องวัสดุ

ถ้าเราได้มีดที่สภาพโทรมๆมาแล้วอยากจะแก้ไขหรือดัดแปลง ขัดเจียร ตัดแต่งอะไรก็แล้วแต่ อย่าลืมนึกว่ามันมีเหล็กแข็งอยู่นิดเดียว อย่าเจียรหรือปาดให้มากนัก เหล็กมันจะหายไปได้นะครับ โดยเฉพาะการขัดถูใบมีดทางด้านเหล็กแข็ง ซึ่งมักจะเป็นด้านซ้ายของมีดมือขวา ถ้าขัดด้านนี้มากเหล็กก็เหลือน้อย ทำให้ใบมีดหรือโครงสร้างใบมีดโดยรวมเปลี่ยนไปได้

การเจียรหรือแต่งเข้าไปลึกๆ อาจจะสร้างรอยแผลที่ลบไม่ออก ติดกับมีดเล่มนั้นไปจนวันสุดท้ายเลยก็ได้ ถ้าจะต้องเรียกคืนสภาพมีด ผมแนะนำให้ใช้เครื่องมือพลังคนเช่นการขัดด้วยหิน หรือกระดาษทรายจะดีกว่า ถ้าอาการหนักจริงๆถึงค่อยเจียรด้วยเครื่องไฟฟ้า อย่างเบาไม้เบามือ