เราฝึกสมาธิแบบอานาปานสติมาหลายปีแล้ว แต่ไม่ก้าวหน้า ดูตามลมหายใจเข้าออกได้ไม่กี่ครั้งก็คิดฟุ้งซ่านแล้ว ได้แค่ขณิกสมาธิ 

ฝึกจนเครียด กลุ้มใจ เพราะฝืนบังคับตัวเองให้เลิกคิดไม่ได้ซะที 

ครูบาอาจารย์บอกว่า เมื่อไหร่ที่รู้ตัวว่าคิดฟุ้งซ่าน ให้ดึงจิตกลับมาที่ลมหายใจ แต่เรารู้ตัวช้า กว่าจะรู้ว่าคิดฟุ้งซ่านก็คิดอะไรไปซะเยอะแล้ว พอดึงจิตกลับมาได้ แป๊บเดียวก็คิดเรื่องอื่นอีกแล้ว 

เราสวดมนต์ด้วย ในบทอนัตตลักขณสูตรบอกไว้ว่า สังขารา อนัตตา เราอ่านคำแปล แต่ไม่แน่ใจว่าเข้าใจถูกรึเปล่า เราเข้าใจเอาเองว่า ความคิดไม่ใช่ของเรา ถ้าความคิดเป็นของเรา มันต้องเป็นไปตามที่เราต้องการ มันต้องขึ้นอยู่กับเรา แต่เพราะมันไม่ใช่ของเรา เราจึงบังคับมันไม่ได้ มันไม่เป็นไปตามที่เราอยากให้เป็น เราเข้าใจถูกรึเปล่าคะ 

เวลาทำสมาธิแล้วเกิดความคิดฟุ้งซ่านขึ้นมา เราควรทำใจยังไง บอกตัวเองยังไง หรือแค่ยอมรับความจริงว่า ก็จิตมันมีธรรมชาติแบบนั้น มีสภาพคิด คิดมาหลายชาติแล้ว และมันไม่ใช่สิ่งอยู่ในความควบคุมของเรา เราบังคับให้ไม่คิดอะไรเลยแล้วอยู่แต่กับลมหายใจไม่ได้ 

เราสงสัยว่า คนที่เคยคิดฟุ้งซ่านมาก่อน เค้าทำตัวเองให้ก้าวข้ามผ่านมาสู่สมาธิระดับที่สูงกว่า ทรงตัวกว่าได้ยังไง เครียดมั้ยที่ต้องบังคับความคิด 

สรุปคำถามง่าย ๆ ว่า ความคิดเป็นสิ่งที่คนเราบังคับกันได้มั้ยคะ