จากที่มีกระแสละครบางกอกคณิกา แล้วก็มีการให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องทาสในเรือนเบี้ย เอาตรงๆ ว่าสมัยเรียนกฎหมายนิติศาสตร์ ผมชอบวิชาประวัติศาสตร์พอสมควร ชอบมาตั้งแต่มัธยมแล้วแล้ว และก็เรียนวิชาประวัติศาสตร์ไทยเป็นวิชาเลือกที่ก็ทำได้ดีในทุกๆ ชั้นปีมันเป็นความชอบส่วนตัวตั้งแต่เด็กๆ แล้วครับ

ด้วยความที่ผมเป็นลูกทหารผมก็เรียนประวัติศาสตร์ไทยถูกปลูกฝังความเป็นชาติไทยมาตั้งแต่เกิด ดังนั้นเรื่องพวกนี้มันอยู่ในกมลของผม แต่มันมีอยู่ข้อนึงที่ผมต้องการสอบถามทุกคน (โดยเฉพาะคุณศรีสรรเพชญ์รบกวนมาตอบผมด้วย)

จากที่ผมศึกษามา ทั้งในตำรา และฟังบรรยายของคนรู้จักรวมถึงถามไถ่ครูบาอาจารย์ที่สอนมา

ผมทราบดีว่าทาสในเรือนเบี้ยเป็นทาสที่ไม่สามารถไถ่ถอนตัวเองได้ แต่กระนั้น คำว่า ไถ่ถอนตัวเอง ในความเข้าใจของผมและในคำสอนของครู (บางท่าน) หมายถึง ทาสพวกนี้ ไม่สามารถเก็บเงินเก็บทองเพื่อไถ่ถอนตัวเองได้

แต่ในกฎหมายก็ไม่ได้ปิดช่องให้ไม่สามารถไถ่ตัวได้เลย

เพราะในมาตราบัญญัติเดิมก่อนพระราชบัญญัติเริ่มต้นของการเลิกทาสจะเกิด มันมีข้อกำหนดเอาไว้เรื่องราคาค่าตัวของทาสในเรือนเบี้ย

นั่นก็หมายความว่าทาสในเรือนเบี้ยมีค่าตัวบัญญัติอยู่ในกฎหมายตราสามดวงลักษณะทาษ

ในความเข้าใจของผม เมื่อมันมีค่าตัวอยู่ในกฎหมาย นั่นหมายความว่าก็ยังพอสามารถไถ่ถอนได้ ถูกต้องไหมครับ? แต่จะไม่สามารถหาเงินด้วยตัวเองไถ่ถอนด้วยตัวเองได้ ต้องให้ผู้อื่นเป็นคนมาไถ่ให้

ที่เนี้ยผมก็ได้ไปถามผู้รู้ รวมถึงครูบาอาจารย์ว่าสิ่งที่ผมเข้าใจมันถูกไหม คำตอบของบางท่านก็บอกว่าถูก ทาสในเรือนเบี้ยไถ่ถอนตัวเองไม่ได้แต่ให้ผู้อื่นไถ่ถอนได้ ที่มันไถ่ถอนได้เพราะมันมีราคาค่าตัวบัญญัติในกฎหมาย ถ้าสมมติว่าไถ่ถอนไม่ได้เลย มันจะต้องไม่มีกำหนดราคาหรือไม่ก็ต้องเขียนไว้ในกฎหมายโดยตรงเลย ว่าทาสในเรือนเบี้ยเป็นสมบัติของนายเงินตลอดชีพไม่สามารถไถ่ถอนตัวเองได้เลย แต่กลับกัน คือในกฎหมายมีบัญญัติเกี่ยวกับราคาค่าตัวเอาไว้ดังนั้นก็ยังมีช่องให้ไถ่ตัวได้อยู่

แต่บางคนก็พูดกับผมประมาณว่า เป็นไปไม่ได้ที่ทาสพวกนี้จะไถ่ตัว ทาสพวกนี้เป็นสมบัติของนายเงิน ไถ่ถอนตัวเองไม่ได้ ถ้ามันไถ่ถอนได้มันต้องเป็นทาสสินไถ่และต้องมีกรมธรรม์

สิ่งที่ผมอยากจะมาสอบถามในวันนี้ก็คือ สรุปแล้วมันไถ่ตัวได้หรือไม่ ถ้าไถ่ตัวไม่ได้ทำไมในกฎหมายลักษณะตราสามดวงตั้งแต่โบราณมีราคาของทาสในเรือนเบี้ยกำหนดเอาไว้แต่ดั้งเดิม ถ้าไถ่ตัวไม่ได้จริงๆ ก็ไม่ควรจะมีราคาค่าตัวบัญญัติไว้ในกฎหมาย

แล้วผมต้องการบทบัญญัติมาตราใดก็ตามแต่ที่เกี่ยวข้องกับการไถ่ตัวทาสในเรือนเบี้ย ใครสามารถหาให้ผมได้เอามาแปะให้ผมหน่อยครับ ผมอยากรู้จริงๆ ว่ากฎหมายอนุญาตให้ทาสพวกนี้ไถ่ตัวได้ไหม ในราคาเท่าไหร่และต้องเป็นใครถึงจะสามารถไถ่ถอนทาสในเรือนเบี้ยได้

สรุปสั้นๆ ผมต้องการข้อมูลที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับการไถ่ตัวทาสในเรือนเบี้ย และต้องการบทกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการไถ่ตัวทาสพวกนี้จากบทบัญญัติในกฎหมายตราสามดวงลักษณะทาษโดยตรง ขอบคุณมากครับ