อานาปานสติ 16 ขั้น ของท่านพุทธทาส
ขอภัย เข้าใจผิดว่าท่านพุทธทาสนำของพระสารีบุตรมา

ขั้นที่ 1-4 กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน
1.วิ่งตาม : ตามดูลมหายใจที่จุดเริ่มต้น คือ ปลายจมูกด้านใน และที่สุดของลม คือ ที่สะดือ

2. เฝ้าดู : ลมหายใจเริ่มละเอียด เราเป็นเพียงผู้เฝ้าดูลมหายใจเข้าออกจากจุดเริ่มต้นจนถึงปลายไม่ต้องบังคับใดๆ

3.สร้างอุคคหนิมิต : เป็นดวงสีขาว แดง เขียว ดวงแก้ว ขึ้นมาตามถนัด ที่ตรงเฝ้าดูแล้วเพ่งจนติดตา แน่นิ่งอยู่ที่จุดเดียวที่เฝ้าดูลมหายใจ

4.ทำปฏิภาคนิมิต : บังคับให้นิมิตเปลี่ยนแปลงได้ เป็นสีขาว สีเขียว สีแดง ให้ลอยไปไหนก็ได้ ให้เล็ก ให้ใหญ่ได้ ทำจนเป็น วสี

5.กำหนดองค์ฌาน ประกอบด้วย
วิตก : กำหนดอารมณ์
วิจารณ์ : รู้สึกอารมณ์
ปิติ : พอใจ ปราโมทย์ที่บังคับ (ลม) ได้
สุข : เป็นสุข เพราะบังคับ (ลม) ได้ก็เพราะมีปิติ
เอกัคตา : รวมยอดอยู่ที่นั่น ไม่ฟุ้งซ่านไปไหน แต่รวมยอดเป็นศูนย์เดียวอยู่ที่นั่น (จุดเฝ้าดูลม)
จบ ขั้นที่ 1-4....