ถ้ามีคนถามว่า เล่นพันทิปแล้วทำให้ "กาก้า" หรือไม่?

แน่นอนว่า อย่างแรกเลยก็ต้องถามว่า "กาก้า" มันคืออะไร

คำถามเจ้าของกระทู้ก็เช่นกัน การที่ไปเอาคำศัพท์บาลีที่มีหลายความหมาย อย่างคำว่าสมาธิ ซึ่งเจ้าของกระทู้ก็คงหมายถึงอย่างหนึ่ง คนตอบก็คิดว่าน่าจะเป็นอีกอย่างหนึ่ง แบบนี้ก็เละเทะไปหมด

หลายคำในภาษาบาลี ถูกยืมมาใช้ในภาษาไทย เช่นคำว่า สังขาร คนไทยเข้าใจว่าหมายถึงร่างกาย แต่ในความเป็นจริง สังขาร หมายถึงการนึกคิดปรุงแต่ง

ถ้าเป็นฝรั่ง ร่างกายคือ Body ส่วนสังขารก็คือ Thought แบบนี้ไม่มีปัญหา แยกกันเป็นอิสระ

คำว่าสมาธิก็เช่นกัน คนไทยยืมคำว่าสมาธิในภาษาบาลีมาใช้ในความหมายว่า "ความสงบ" แต่ที่จริงสมาธิหมายถึง "จิตตั้งมั่น"

ถ้าเป็นภาษาอังกฤษ สมาธิในแบบของคนไทยที่หมายถึงความสงบ จะใช้คำว่า Meditation แต่ถ้าเป็นสมาธิในภาษาบาลี ใช้คำว่า Concentration (สัมมาสมาธิ = Right Concentration)

คนฝรั่งหรือคนชาติอื่นๆ จึงไม่มีความสับสนกับคำว่าสมาธิแบบคนไทย

(สัมมาสมาธิที่คนไทยส่วนใหญ่เข้าใจกันคือ Right Meditation คือจิตสงบชอบ)

ขออภัยที่นอกเรื่อง บางทีอาจจะเป็นประโยชน์ในอนาคต

ส่วนคำถามเจ้าของกระทู้ ถ้าคำว่าสมาธิหมายถึงจิตตั้งมั่น (Concentration) จิตจะตั้งมั่นได้ต้องเกิดจากการเจริญสติปัฏฐานสี่เท่านั้น เป็นหนทางเดียว พระพุทธเจ้าก็ปฏิบัติทางนี้ ดังนั้น คำตอบคือ ไม่ได้

แต่ถ้าหมายถึงความสงบ ก็เป็นไปได้ว่าอ่านกระทู้แล้วมีความสุข ความเพลิดเพลิน ไม่คิดฟุ้งซ่านไปเรื่องอื่น อาจจะสงบก็ได้

บางคนอาจจะดูซากศพ ดูคนตาย ดูคนชกกัน ทะเลาะกัน ดูการ์ตูน ดูหนัง ฟังเพลง ฯลฯ ก็สามารถเกิดความสงบได้ (คือเกิดสมาธิในความหมายของคนไทยได้) ขึ้นอยู่กับจริตว่าชอบแบบไหน

สรุปว่า ถ้าเป็นสัมมาสมาธิในพระพุทธศาสนา (Right Concentration) ต้องเจริญสติปัฏฐานสี่เท่านั้น ไม่มีทางเลือกอื่น

เมื่อทำมากๆ เรียกว่า อินทรีย์แก่กล้า จิตจะตั้งมั่นขึ้นมาเอง

แถมท้ายสั้นๆ ว่า การเล่นพันทิป สามารถนำมาเป็นส่วนหนึ่งในการเจริญสคิปัฏฐานได้ นั่นคือ การดูจิต เห็นจิตที่เกิดขึ้น เช่น โกรธเคือง ไม่พอใจ อยากอวด อยากโชว์ ฯลฯ มันเกิดขึ้นของมันเอง เกิดขึ้นแล้วก็ดับไป เป็นต้น