พระพุทธเจ้า ทรงมีโพธิปัญญา ตรัสรู้ธรรม รู้ซึ้งประจักษ์แจ้งเห็นจริงแท้ในธรรม ทรงเป็นสัพพัญญู รู้เหตุที่เป็นมา รู้เหตุที่เป็นอยู่ รู้เหตุที่จะเป็นไป ของสัตว์โลกทุกชั้นภูมิ 

  ทรงมีพระมหาปณิธาน สัมมาสัมโพธิญาณ จิตจาคะ เสียสละความสุขส่วนพระองค์ ยังประโยชน์สุขแก่สัตว์โลกทั้งหลายทั้งปวง

  ทรงเป็นบรมครู เป็นมหาคุรุ เป็นศาสดา เป็นแบบอย่าง  เป็นอุทธาหรณ์  รับวิบากเพื่อจะเรียนรู้ สั่งสมบารมี ภะคะวา สรุปเป็นหลักการ หลักธรรม หลักวินัย หลักคำสั่งสอนต่างๆ แสดงกรรมเพื่อเจริญธรรม เพื่อโปรดสัตว์ทั้ง ๓ โลก โลกมนุษย์ โลกสวรรค์ โลกบาดาล 

  เพื่อให้เข้าใจชีวิต ใช้ชีวิตอย่างเข้าใจ อยู่ให้รอด อยู่ให้ได้ อยู่ให้เป็น อยู่ให้ดี นำชีวิตไปสู่สันติสุข รู้จักบริหารกรรม อย่างถูกต้องในธรรม สิ่งใดผิดรู้จักแก้ สิ่งใดถูกทำเพิ่มเติม

  มัชฌิมาปะฏิปะทา ในการเข้าใจภาวะธรรมนั้นๆ บริหารจัดการสมควรแก่เหตุ   ในภูมิภาวะธรรมนั้นๆ 

  ด้วยน้ำพระทัยที่ตั้งมั่น  ไม่อคติลำเอียง จริงจัง จริงใจ เด็ดขาด 

  ตถาตา เป็นเช่นนี้ ในธรรมแล สาธุ