ผลคือ สุญญตวิหาร อันเป็นความงามแห่งจิต เหตุคือ มีอากาสา วิญญานัญจาในตัวรู้ ระหว่างเหตุและผลคือสมถะ(ความตั้งมั่นแห่งจิต)และวิปัสนา กายา เวทนา จิตตา ธัมมา นุปัสนา

ช่องว่างคืออากาสธาตุ ในอากาสธาตุหากพิจารณาเป็นจะให้ผลการวิปัสนาเร็ว คือกสิณอากาส ไม่มีอะไรตั้งอยู่ได้ในอากาสธาตุ แต่หากสามารถตั้งสติในอากาสธาตุจับรูปนามเพื่อวิปัสนาได้ สติ สมาธิ จะตั้งมั่นเป็นพื้นฐานต

จิตเกิดดับทีละขณะ จิตสังขารกับจิตวิมุติสลับกันเกิดสลับกันดับ  อยู่ที่เดียวกัน แต่เห็นเป็นคนละส่วน ที่ความรู้สึกเฉพาะหน้า อาการดับ(ขันธ์5,จิตสังขาร)ดับ จิตวิมุติก็เกิดขึ้น จิตวิมุติคือจิตที่หลุดพ้

จิตตั้งเด่นเป็นหนึ่งอยู่ภายใน ขันธ์5เป็นสมมุติเรียก อาการที่จิตเคลื่อนไป กระเพื่อมไปขณะนั้น ว่าเคลื่อนไปกับอารมณ์อะไร จิตกระเพื่อมไปกับอารมณ์อะไร จึงตั้งชื่ออาการที่จิตกระเพื่อมไปตอนนั้นว่า นี่คือ รูป

สอบถามการภาวนาหน่อยครับ คือผมปฏิบัติตาม มหาสติปัฏฐานสูตร โดยใช้อานาปานสติเป็นวิหารธรรม ซึ่งในบทอานาปานสติ จะกล่าวตั้งแต่กาย เวทนา จิต ธรรม เป็นลำดับ มีวัตถุ ๑๖ แต่พบว่าการภาวนาของผมจริงๆ นั้น มันจะเป

1.จิตสังขารคือสิ่งถูกรู้ในแต่ละขณะจิตที่เอามารู้ มีสติในวิญญานรู้ เป็นการเริ่มกระบวนการขัด 2.จิตคือ สภาพจิตใจ ความรู้สึก อันเป็นผลที่ปรากฏ หลังจากผ่านกระบวนการ 1 รู้จิตสังขารเกิดดับไปแต่ละขณะ อันเป็นผ

ปุจฉา:นิพพานเป็นอัตตา หรือ อนัตตา วิสัชนา:บนนิพพานไม่มีเวทนาขันธ์(ความรู้สึก) จึงเกิดความรู้สึกว่ามีตัวตน หรือไม่มีตัวตนไม่ได้ นิพพานจึงไม่เป็นทั้งอัตตา และอนัตตา