สุดยอดความคิดเห็น
ความคิดเห็นที่ 11
อันนี้เล่าจากความทรงจำร้วนๆ ผิดถูกอย่างไรใครมีข้อมูลช่วยเสริมได้น้ะครับ
เมื่อเกือบ 30 ปีที่แล้ว โรงงานที่ผมทำงานอยู่ มีเจ้าตัวนี้อยู่นับสิบตัวทีเดียว ทรงกระบอกของมันมีเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ 15 ซม. ยาว 20 ซม.เห็นจะได้แต่มันหนักมาก น่าจะสัก 25-30 กก.ทางด้านบนของมันจึงต้องมีห่วงเอาใว้ใช้รอกยก
สาเหตุที่ตัวมันหนักมากเพราะ ตัวถังชั้นนอกของมันเป็นเหล็ก ชั้นในเป็นตะกั่ว หนามาก ตัวสารซีเซียม จริงๆคงมีขนาดไม่ใหญ่ไปกว่า เมล็ดถั่วลิสง
ทางด้านท้ายจะมีก้าน ชัตเตอร์ลักษณะเป็นเหล็กแผ่นแบน เจาะรู 2 รู เมื่อใช้งานจะบิดก้านชัตเตอร์ให้รู B ตรงกับรูสกรูบนตัวถังของมัน แล้วใช้สกรูล๊อกใว้ไม่ให้ตำแหน่งใบชัตเตอร์เคลื่อนไปโดยไม่ตั้งใจ(ในรูปไม่มีสกรูตัวนี้)
เมื่อจะทำการซ่อมบำรุงระบบ หรือปิดชัตเตอร์ ก็จะบิดก้านชัตเตอร์ให้รู A มาตรงกับ รู C แล้วใช้แม่กุญแจคล้องใว้เพื่อป้องกันผู้ที่ไม่เกี่ยวข้องมาเปิด
ในสภาวะปกติการแพร่กระจายรังสี จะมีเฉพาะในทิศทางด้านหน้าของตัวมันเท่านั้น
ผมทำหน้าที่ดูแล ตรวจเช็ก ตรวจวัดรังสี บริเวณพื้นที่ข้างเคียง ติดสติกเกอร์แจ้งเตือน ประจำทุกสัปดาห์ ทุกวันนี้เทคโนโลยีเครื่องมือวัดก้าวหน้าไปมากแล้ว ไม่ว่าจะเป็น เรดาร์ อุลตร้าโซนิค เลย์เซอร์ ตัวนี้ก็เลยเลิกใช้งานไป
ทุกวันนี้ยังเก็บสติกเกอร์เอาใว้เป็นที่ระลึก จนมีข่าวนี้จึงได้มีโอกาสคิดถึงความหลังครั้งเยาว์วัย
เมื่อเกือบ 30 ปีที่แล้ว โรงงานที่ผมทำงานอยู่ มีเจ้าตัวนี้อยู่นับสิบตัวทีเดียว ทรงกระบอกของมันมีเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ 15 ซม. ยาว 20 ซม.เห็นจะได้แต่มันหนักมาก น่าจะสัก 25-30 กก.ทางด้านบนของมันจึงต้องมีห่วงเอาใว้ใช้รอกยก
สาเหตุที่ตัวมันหนักมากเพราะ ตัวถังชั้นนอกของมันเป็นเหล็ก ชั้นในเป็นตะกั่ว หนามาก ตัวสารซีเซียม จริงๆคงมีขนาดไม่ใหญ่ไปกว่า เมล็ดถั่วลิสง
ทางด้านท้ายจะมีก้าน ชัตเตอร์ลักษณะเป็นเหล็กแผ่นแบน เจาะรู 2 รู เมื่อใช้งานจะบิดก้านชัตเตอร์ให้รู B ตรงกับรูสกรูบนตัวถังของมัน แล้วใช้สกรูล๊อกใว้ไม่ให้ตำแหน่งใบชัตเตอร์เคลื่อนไปโดยไม่ตั้งใจ(ในรูปไม่มีสกรูตัวนี้)
เมื่อจะทำการซ่อมบำรุงระบบ หรือปิดชัตเตอร์ ก็จะบิดก้านชัตเตอร์ให้รู A มาตรงกับ รู C แล้วใช้แม่กุญแจคล้องใว้เพื่อป้องกันผู้ที่ไม่เกี่ยวข้องมาเปิด
ในสภาวะปกติการแพร่กระจายรังสี จะมีเฉพาะในทิศทางด้านหน้าของตัวมันเท่านั้น
ผมทำหน้าที่ดูแล ตรวจเช็ก ตรวจวัดรังสี บริเวณพื้นที่ข้างเคียง ติดสติกเกอร์แจ้งเตือน ประจำทุกสัปดาห์ ทุกวันนี้เทคโนโลยีเครื่องมือวัดก้าวหน้าไปมากแล้ว ไม่ว่าจะเป็น เรดาร์ อุลตร้าโซนิค เลย์เซอร์ ตัวนี้ก็เลยเลิกใช้งานไป
ทุกวันนี้ยังเก็บสติกเกอร์เอาใว้เป็นที่ระลึก จนมีข่าวนี้จึงได้มีโอกาสคิดถึงความหลังครั้งเยาว์วัย
สมาชิกหมายเลข 3868297 ถูกใจ, การบูรเมนทอลหอมเย็นชื่นใจ ถูกใจ, artswagens ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 3588808 ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 1171324 ถูกใจ, กระเพราหมูสับไข่ดาวครับ ถูกใจ, แซงแล้วชิดซ้าย ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 5640723 ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 4489557 ถูกใจ, แม่มลน้องมีน ถูกใจรวมถึงอีก 16 คน ร่วมแสดงความรู้สึก
ความคิดเห็นที่ 25
ขอเพิ่มเติมการคำนวณอีกหน่อยครับ
ว่า ณ วันนี้จะเหลือปริมาณ Cs-137 ในกระบอกนั้นเท่าใด
ที่ผ่านมา ข้อมูลต่าง ๆ ที่เปิดเผย
มีเพียงปริมาณของ Radio Activity ของอุปกรณ์นี้
(อัตราการปล่อยรังสีของอุปกรณ์)
ซึ่งที่ nameplane แสดงไว้ = 80 mCi
แต่ยังไม่มีการระบุ "มวล" ตั้งต้นของ Cs-137 ในกระบอกนั้นเลย
ผมจึงลองไปคำนวณเทียบเคียงตามที่ท่านสมาชิกหมายเลข 1716385
ได้คำนวณไว้ใน คห.4 ครับ โดยผมใช้การคำนวณแบบนี้
https://en.wikipedia.org/wiki/Becquerel
เมื่อแทนค่าแล้ว ออกมาเพียง 0.922166 มิลลิกรัม (ปริมาณเมื่อ 28 ปีที่แล้ว)
ดังนั้น วันนี้จะเหลือ Cs-137 ในกระบอก
เพียงแค่ 0.4839285 มิลลิกรัม
ซึ่ง น่าจะปลอดภัยหากแพร่ออกไปจริง ๆ
https://www.omnicalculator.com/chemistry/half-life
ว่า ณ วันนี้จะเหลือปริมาณ Cs-137 ในกระบอกนั้นเท่าใด
ที่ผ่านมา ข้อมูลต่าง ๆ ที่เปิดเผย
มีเพียงปริมาณของ Radio Activity ของอุปกรณ์นี้
(อัตราการปล่อยรังสีของอุปกรณ์)
ซึ่งที่ nameplane แสดงไว้ = 80 mCi
แต่ยังไม่มีการระบุ "มวล" ตั้งต้นของ Cs-137 ในกระบอกนั้นเลย
ผมจึงลองไปคำนวณเทียบเคียงตามที่ท่านสมาชิกหมายเลข 1716385
ได้คำนวณไว้ใน คห.4 ครับ โดยผมใช้การคำนวณแบบนี้
https://en.wikipedia.org/wiki/Becquerel
เมื่อแทนค่าแล้ว ออกมาเพียง 0.922166 มิลลิกรัม (ปริมาณเมื่อ 28 ปีที่แล้ว)
ดังนั้น วันนี้จะเหลือ Cs-137 ในกระบอก
เพียงแค่ 0.4839285 มิลลิกรัม
ซึ่ง น่าจะปลอดภัยหากแพร่ออกไปจริง ๆ
https://www.omnicalculator.com/chemistry/half-life
artswagens ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 4424183 ถูกใจ, doja ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 1171324 ถูกใจ, กระเพราหมูสับไข่ดาวครับ ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 839546 ถูกใจ, Bigkub ถูกใจ, bigBirdS ถูกใจ, zealottan ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 1658989 ถูกใจรวมถึงอีก 3 คน ร่วมแสดงความรู้สึก
ความคิดเห็นที่ 27
การแพร่กระจายของ Cs-137 ในตอนนี้
ยังไม่มีการระบุจากหน่วยงานใด ๆ
เพราะมันประเมินได้ยากมากครับ
ดังนั้น หากลองคำนวณแบบสุดโต่งไปเลย
โดยใช้ข้อมูล ณ วันนี้คือการแพร่รังสีของ Cs-137
จะเหลือ ณ วันนี้ประมาณ 40 mCi (มิลลิคิวรี)
ค่า 40 mCi นี่หมายความว่าเอาผง Cs-137 ทั้งหมด
มากองรวมกันตรงหน้าเราเลย
แต่ปริมาณจริง ๆ ที่ประชาชนจะได้รับ
จะเกิดจากการพัดพาฝุ่นรังสีของลม
ขอสมมุติให้ว่าเราได้รับฝุ่นรังสี
ที่มีอัตราแพร่รังสีประมาณ 0.4 mCi
(ซึ่ง เป็นการสมมุติที่มากแบบสุดโต่ง)
จะคำนวณได้ความเข้มรังสีที่ร่างกายได้รับ ดังนี้
http://www.radprocalculator.com/Gamma.aspx
จากค่าที่ร่างกายได้รับแค่นี้ ถือว่าปลอดภัย
ดังนั้น ผมคิดว่าไม่ต้องกังวลมากจนเกินไปครับ
ยังไม่มีการระบุจากหน่วยงานใด ๆ
เพราะมันประเมินได้ยากมากครับ
ดังนั้น หากลองคำนวณแบบสุดโต่งไปเลย
โดยใช้ข้อมูล ณ วันนี้คือการแพร่รังสีของ Cs-137
จะเหลือ ณ วันนี้ประมาณ 40 mCi (มิลลิคิวรี)
ค่า 40 mCi นี่หมายความว่าเอาผง Cs-137 ทั้งหมด
มากองรวมกันตรงหน้าเราเลย
แต่ปริมาณจริง ๆ ที่ประชาชนจะได้รับ
จะเกิดจากการพัดพาฝุ่นรังสีของลม
ขอสมมุติให้ว่าเราได้รับฝุ่นรังสี
ที่มีอัตราแพร่รังสีประมาณ 0.4 mCi
(ซึ่ง เป็นการสมมุติที่มากแบบสุดโต่ง)
จะคำนวณได้ความเข้มรังสีที่ร่างกายได้รับ ดังนี้
http://www.radprocalculator.com/Gamma.aspx
จากค่าที่ร่างกายได้รับแค่นี้ ถือว่าปลอดภัย
ดังนั้น ผมคิดว่าไม่ต้องกังวลมากจนเกินไปครับ
DTMDTM ถูกใจ, การบูรเมนทอลหอมเย็นชื่นใจ ถูกใจ, ปรายภพ ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 1171324 ถูกใจ, กระเพราหมูสับไข่ดาวครับ ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 1395114 ถูกใจ, zealottan ถูกใจ, sCutiz ถูกใจ, สมาชิกหมายเลข 1658989 ถูกใจ, Bigkub ถูกใจรวมถึงอีก 1 คน ร่วมแสดงความรู้สึก
แสดงความคิดเห็น
☢️ ☢️ ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับ ซีเซียม-137 (Caesium-137) ☢️ ☢️
สวัสดีครับ เพื่อนสมาชิกพันทิป
ช่วงนี้ กระแสความวิตกกังวลเรื่อง "ซีเซียม 137"
กำลังมาแรง จึงขอนำเสนอความรู้เบื้องต้น
เกี่ยวกับเรื่องนี้ เพื่อให้ท่านทราบถึงคำศัพท์ต่าง ๆ
เผื่อว่าเห็นในข่าวจะได้เข้าใจความหมายครับ
ซีเซียม 137 (Caesium-137) คืออะไร
Caesium เป็นธาตุบริสุทธิ์ชนิดหนึ่ง
เป็นธาตุโลหะอัลคาไล ลักษณะอ่อน-เหลว
มีจุดหลอมเหลว 28.5 °C สีเงินผสมทอง
มันเป็น 1 ใน 5 ธาตุโลหะที่เป็นของเหลวที่อุณหภูมิห้อง
(เราคุ้นเคย ปรอท อยู่ตัวเดียวที่เป็นโลหะเหลว)
บรรดาธาตุทุกประเภทในโลกเรา
จะมีลักษณะอย่างหนึ่งที่เรียกว่า Isotope
(อ่านละเอียด ๆ ได้ที่นี่ครับ)
http://nkc.tint.or.th/nkc51/nkc5101/nkc5101t.html
Isotope ของธาตุต่าง ๆ จะมีแบบ เสถียร (Stable)
และ ไม่เสถียร (Unstable) ตัวที่ไม่เสถียรจะสลายตัว
ปล่อยกัมมันตรังสี (Radioactive) ออกมาครับ
Isotope หนึ่งของธาตุ Caesium ที่นำมาใช้ประโยชน์
คือ Caesium-137 ประโยชน์ของมันก็คือ
Caesium-137 จะสลายตัว (Decay) ปล่อยอนุภาค
ออกมา 2 ตัว คือ อนุภาค Beta และ Gamma
การใช้ประโยชน์คือ นำอนุภาคนี้ไปใช้ทางการแพทย์
ในอุตสาหกรรม วิทยาศาสตร์ เพราะ Beta , Gamma
มันแพร่ "ทะลุ" วัสดุต่าง ๆ ได้
Cs-137 ปกติแล้วจะเป็นโลหะเหลว
ที่อุณหภูมิอุ่น ๆ ร้อน ๆ แบบเมืองไทย
Caesium-137 ในเหตุการณ์นี้ ใช้ทำอะไร ?
โรงไฟฟ้าที่เกิดเหตุ เป็นโรงไฟฟ้าชีวมวล ครับ
คือนำพวกเศษวัสดุต่าง ๆ ที่เป็นชีวมวล
อย่าง กากอ้อย เศษไม้ เป็นเชื้อเพลิง
ในการต้มน้ำนำไอน้ำไปขับ Generator ผลิตไฟฟ้า
ในการ เผา วัสดุเหล่านี้จะต้องมีการตรวจสอบ
ระดับของขี้เถ้าในไซโล ว่ามีปริมาณเท่าใด
ซึ่งอุปกรณ์ตรวจจับระดับขี้เถ้านี้แหละ ที่ใช้ Cs-137
เรียกว่า Nucleonic Gauges มันจะใช้ธาตุกัมมันตรังสี 2 ตัว
คือ Cs-137 และ Americium-241
แพร่ gamma ray ออกมาใน 2 ระดับพลังงาน
เรียกว่าเทคนิค transmission of dual energy γ-ray
http://instrmentationtechnics.blogspot.com/2016/05/principles-of-nucleonic-gauges.html
คลิปอธิบาย ผมหาได้ใกล้เคียงสุดอันนี้ครับ
แต่เปลี่ยนจากถังที่มีของเหลว ไปเป็นไซโลเก็บขี้เถ้า
โดย gamma ray จะทะลุผ่านผนังไซโลไปยัง detector
โดยหากมี Fly Ash (เถ้าลอย) สะสมมาก ๆ
ความเข้มข้นของ gamma ray ที่รับโดย detector
จะมี level ที่ลดลง
การใช้ Cs-137 มันจะสะดวกมากเพราะมัน "ทะลุ" ผ่านผนังไซโลได้
ตัวอุปกรณ์เองก็ไม่ต้องบำรุงรักษา ไม่ต้องใช้ไฟฟ้า
เพราะมันแพร่อนุภาคออกมาเองตลอดเวลา
ใช้ได้นานหลายสิบปีเพียงแค่ติดไว้เฉย ๆ
(แต่ฝั่ง detector จะต้องใช้ไฟฟ้า เพราะมันคือ electronics)
Cs-137 อันตรายอย่างไร ?
ด้วยความที่ Cs-137 decay แพร่อนุภาคออกมาตลอดเวลา
มันจึงอันตราย เพราะอนุภาค Beta , Gamma
สามารถ "ทะลุ" ผ่านเสื้อผ้า ผ่านผิวหนังเราได้
จากแผนผังการ Decay นี้ จะเห็นว่ามีการปล่อยอนุภาค
ออกมา 2 ตัว คือ Beta , Gamma
การเข้าใกล้ Cs-137 แค่ 1 -2 เมตร
(แค่วางไว้เฉย ๆ ไม่มีการฟุ้งกระจาย)
จะทำให้เกิดการไหม้ของผิวหนังจากการทะลุทะลวง
ของอนุภาค Beta , Gamma และจะเพิ่มความเสี่ยง
ต่อการเกิดมะเร็งเนื่องจากรังสี Gamma เป็น Photons พลังงานสูง
มันจะทะลุทะลวงเข้าไปในระดับเซลล์ของเรา
ทำให้เซลล์เสียหายในระดับ Atom
ทำให้เนื้อเยื่อกลายเป็นมะเร็งได้
นอกจากนี้ ร่างกายเราจะเริ่มมีภูมิคุ้มกันลดลง
เนื่องจากอนุภาค Beta , Gamma ไปทำลายเม็ดเลือดขาว
รายละเอียดของ Alpha Beta Gamma
ครึ่งชีวิต คืออะไร ?
ครึ่งชีวิต ศัพท์ทางวิทยาศาสตร์คือ Half-life
มันหมายความถึงว่า ธาตุกัมมันตรังสีตัวนั้น
แพร่อนุภาค (Decay) ด้วยอัตราเร็วเท่าใด
ธาตุใด Isotope ใด มีครึ่งชีวิต สั้น คือ อันตราย
เพราะมันจะแพร่รังสีเร็วมากจนมันสลายตัวไปหมดเร็ว
อย่าง Cs-137 มีครึ่งชีวิต 30.1 ปี ก็หมายความว่า
Cs-137 100 กรัม เมื่อตั้งทิ้งไว้ 30.1 ปี
มันจะสลายตัวจนก้อนนั้นหดลงเหลือ 50 กรัม
และ .... หากตั้งทิ้งต่อไปอีก 30.1 ปี
ก้อน Cs-137 จะสลายตัวหดลงเหลือ 25 กรัม
ขอแนะนำเวบสำเร็จรูปคำนวณ Half-life ครับ
https://www.omnicalculator.com/chemistry/half-life
หากได้รับกัมมันตรังสีจาก Cs-137 มีทางรักษาหรือไม่ ?
ในทางการแพทย์จะมีวิธีรักษามานานแล้วครับ
โดยใช้ ปรัสเซียนบลู (Prussian blue)
อ่านรายละเอียด (ภาษาไทย) ได้ที่นี่
http://nkc.tint.or.th/nkc54/content-01/nstkc54-031.html
ดูราคาจากเวบต่างประเทศ กระปุกละประมาณ 3,000 บาท
แต่ (คิดว่า) หากมีคนเจ็บป่วยจาก Cs-137
ทางรัฐจะต้องรักษาฟรีแน่นอน (ลองไม่ฟรี สิเมิง)
คำว่า "ฝุ่นแดง" ในข่าวต่าง ๆ คืออะไร ?
ขออธิบายเรื่องเตาหลอมเหล็ก ก่อนครับ
เตาหลอมเหล็กจะใช้อุณหภูมิประมาณ 1,600 - 1,700 ℃
เพื่อหลอมเหล็กทุกประเภทให้ละลายเป็นของเหลวสมบูรณ์
และ เหล็กทั่วไปที่ใช้ในอุตสาหกรรม / โครงสร้างต่าง ๆ
จะเป็นเหล็กกัลวาไนซ์ คือ เหล็กที่ถูกนำไปชุบกัลวาไนซ์ (สังกะสี)
หรือจะเรียกกันว้า เหล็กชุบซิงค์ ทั้งนี้เพื่อเหล็กทนต่อความชื้น
เมื่อนำเศษเหล็กเหล่านี้ และอาจมีสิ่งแปลกปลอม
ปะปนเข้าไปอย่างอุปกรณ์ตัวนี้ .... เมื่อเข้าไปในเตา
เจอความร้อน 1,700 ℃ สังกะสีที่ทีจุดเดือด 950 ℃
และ Cs-137 ที่มีจุดเดือด 670 ℃ จะกลายเป็นไอ
ฟุ้งอยู่ในเตาหลอม และเมื่อปิดเตา ไอสังกะสี
ไอ Cs-137 และ ไอวัสดุอื่น ๆ จะกลายเป็น "ฝุ่น"
รวม ๆ กันเป็นสีแดง จึงเรียกว่า "ฝุ่นแดง" ครับ
ทีนี้ หากโรงหลอมแห่งนั้นได้พลาดหลอมอุปกรณ์นี้
ฝุ่นแดงที่โกยออกมาจากเตาหลอม จะมีผง Cs-137
ปะปนอยู่ด้วย และมันจะแพร่รังสีตลอดเวลา
"ฝุ่นแดง" จะถือเป็นของเสียจากโรงถลุง/หลอมเหล็ก
ปกติแล้ว โรงงานในไทยจะส่งฝุ่นแดงไปยังโรงงานรีไซเคิลในไทย
หรือ อาจส่งออกไปยังต่างประเทศเพื่อรีไซเคิลเอาสังกะสี
ที่อยู่ในฝุ่นแดงมาใช้ประโยชน์อีก
จบแล้วครับ
(ข้อมูลทั้งหมดประมวลมาจากหลายเวบ จำ link ต้นทางไม่ได้หมด
หากต้องการอ้างอิง จะไปหาเวบต้นทางมาให้ครับ)