หลายคนอาจเคยสะดุ้งตื่นกลางดึกเพราะเป็นตะคริวที่ขา ทำให้การนอนในคืนนั้นผ่านไปอย่างไม่ราบรื่น รู้หรือไม่ว่า
การเป็นตะคริวขณะที่นอนหลับอยู่นั้นเกิดจากสาเหตุใด 

วันนี้พี่หมอฝั่งธน...จะมาให้ความรู้  ไม่อยากเป็น..ตะคริว ต้องทำอย่างไร

ตะคริว คือ อาการที่มีการหดเกร็งของกล้ามเนื้ออย่างรุนแรงเป็นเวลานาน โดยทั่วไปตะคริวมักเกิดไม่เกินสองนาที 
แต่อาจมีบางรายเกิดนานได้ถึงห้านาทีหรือนานกว่านั้น ในบางรายอาจเกิดบ่อยจน ทำให้เกิดความทุกข์ทรมานได้ 
โดยทั่วไปตะคริวมักเกิดในผู้สูงอายุและ เกิดในตอนกลางคืน แต่ก็อาจเกิดในคนอายุ น้อยและเกิดได้ทุกเวลา 
อาการนี้ถึงแม้จะไม่ส่งผลเสียถึงแก่ชีวิต แต่อาจก่อให้เกิดอันตราย ได้ถ้าเกิดระหว่างว่ายน้ำ หรือขับรถ อาจทำให้ เกิดอุบัติเหตุได้



สาเหตุของการเกิดตะคริว สาเหตุการเกิดยังไม่ทราบแน่ชัด มีหลาย ทฤษฎี อาจเกิดจากการที่เอ็นและกล้ามเนื้อ ไม่ได้มีการยืดตัวบ่อยๆ 
ทำให้มีการหดรั้ง เกร็งได้ง่ายเมื่อมีการใช้กล้ามเนื้อนั้นมากเกินไป นอกจากนั้นยังอาจเกิดจากเซลล์ประสาทและเส้นประสาท
ที่ควบคุมการหดและคลายตัวของกล้ามเนื้อทำงานผิดปกติไป และประการสุดท้ายอาจเกิดจากการไหลเวียนเลือดไปเลี้ยง
กล้ามเนื้อไม่ดีพอซึ่งมักพบในคนที่มีโรคที่ทำให้หลอดเลือดตีบ เช่น โรคเบาหวาน เป็นต้น

ตัวกระตุ้นการเกิดตะคริวส่วนใหญ่แล้วไม่ค่อยมีสาเหตุ แต่ในผู้ป่วยบางรายอาจ เกิดจากยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาลดไขมันในเลือด 
ยาลดความดันโลหิตบางชนิด เป็นต้น นอกจากนั้นโรค ทางกายบางอย่าง เช่น โรคไตวาย โรคเบาหวาน โรคของ ต่อมธัยรอยด์ ซีด น้ำตาลในเลือดต่ำ 
โรคพาร์กินสัน ร่างกายขาดสารน้ำและความผิดปกติของเกลือแร่ในร่างกาย ได้แก่ แมกนีเซียม แคลเซียม โปแตสเซียม ยังทำให้เกิดตะคริว
ขึ้นได้ง่ายการทำงานมากๆ จนเมื่อยล้าหรือนั่งขดแขนขาอยู่ในท่าใดท่าหนึ่งนานๆ ก็อาจทำให้เกิดตะคริวขึ้นได้เช่นกัน 
เพราะเลือดไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงแขนขาได้สะดวก


การป้องกัน
1. การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพราะตะคริวมักเกิดในผู้ที่มีร่างกายอ่อนแอหรือคนที่ขาดการออกกำลังกายที่ดีพอ
2. การฝึกการยืดกล้ามเนื้อบ่อยๆ อาจลดโอกาสการเกิดตะคริวได้ เช่น ที่น่องอาจทำได้โดยการกระดกเท้าขึ้นลง
    หรือเอามือแตะปลายเท้าขณะเหยียดเข่า ปั่นจักรยานอยู่กับที่ หรือยืนบนส้นเท้าห่างผนัง 1 ฟุต
    แล้วเอามือทาบผนังและค่อยๆ เหยียดแขนออกเพื่อยืดกล้ามเนื้อประมาณ 30 วินาทีแล้วทำใหม่ เป็นต้น
3. ถ้าออกกำลังกายหนักควรดื่มน้ำและเกลือแร่ทดแทนให้เพียงพอ
4. ควรพักผ่อนให้เพียงพอ
5. รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
6. ผู้สูงอายุควรค่อยๆ ขยับแขนขาช้า ๆ และหลีกเลี่ยงอากาศเย็นมากๆ
7. สวมรองเท้าที่พอเหมาะและอาจใส่ถุงเท้าตอนนอนเพื่อป้องกันการเกร็งของเท้า
8. ในรายที่เป็นบ่อยๆ ควรไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุและแก้ไข



การรักษาอาการตะคริว ถ้าเป็นบ่อยมากควรหาสาเหตุ ตรวจเช็คว่ายาที่รับประทานอยู่เป็นสาเหตุของตะคริวได้หรือไม่ 
อาจต้องตรวจหาโรคทางกายดังกล่าวอย่างไรก็ตามโดยทั่วไปมักไม่พบสาเหตุ การรักษาที่ดีอย่างหนึ่งคือ การยืดกล้ามเนื้อที่เกิดตะคริว 
นั้นให้คลายออกอย่างช้าๆ ตัวอย่างเช่น ถ้าเกิดตะคริวที่น่องจะทำให้เกิดเกร็งปลายเท้าจิกชี้ลงพื้นดิน ก็ให้ทำการดันปลายเท้า
ให้กระดกขึ้นช้าๆ แต่ห้ามทำการกระตุก กระชากรุนแรงอย่างรวดเร็วเพราะจะเจ็บปวดจนกล้ามเนื้อฉีกขาดได้ ในรายที่เป็นบ่อยๆ
มีการใช้ยาบางอย่าง เช่น ควินีนและยาคลายกล้ามเนื้อบางชนิด ซึ่งอาจใช้ในระยะสั้นๆ เช่น 4-6 สัปดาห์และดูการตอบสนอง 
แต่ผลการศึกษาถึงประโยชน์ ยังไม่ชัดเจนนักและอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ในบางราย เช่น เกล็ดเลือดต่ำ เม็ดเลือดขาวต่ำ ตับอักเสบ 
หูอื้อ เสียงดังในหู เวียนศีรษะได้ เป็นต้น