จึงถามนางเงือกน้อยกลอยฤทัย
เกาะอะไรแก้วตาตรงหน้าเรา ฯ
๏ นางเงือกน้ำบอกสำคัญว่านั่นแล้ว
คือเกาะแก้วพิสดารเป็นชานเขา
พระฟังนางสร่างโศกค่อยบรรเทา
จึงว่าเราเห็นจะรอดไม่วอดวาย
แล้วพิศดูภูผาศิลาเสื่อม
ชะโงกเงื้อมน้ำวลชลสาย
แลลิบลิบหลังคาศาลาราย
มีเสาหงส์ธงปลายปลิวระยับ
พระยินดีชี้บอกสินสมุทร
โน่นแน่กุฏิ์มุงกระเบื้องเหลืองสลับ
พระหน่อน้อยค่อยเรียงเคียงคำนับ
หมายประทับที่เสาหงส์ตรงเข้ามา ฯ
๏ ฝ่ายโยคีที่อยู่บนภูเขา
กับคนเหล่าเหลือตายหลายภาษา
ทั้งจีนจามพราหมณ์แขกไทยชวา
วิลันดาฝรั่งพรั่งพร้อมกัน
เป็นร้อยคนปรนนิบัติอยู่เช้าค่ำ
บ้างต้มน้ำเก็บลูกไม้มาให้ฉัน
เป็นเหล่าล้อมพร้อมหน้าเวลานั้น
บ้างนวดฟั้นปรนนิบัตินั่งพัดวี
พอบ่ายเบี่ยงเสียงคลื่นดังครื้นครึก
อึกทึกมาข้างหน้าคิรีศรี
ครั้นดูลมก็ไม่พัดสงัดดี
พระโยคีจับยามตามตำรา
แล้วบอกศิษย์ซึ่งนั่งอยู่ทั้งหลาย
วันนี้ชายมีศักดิ์จักมาหา
ผีเสื้อน้ำทำฤทธิ์ติดตามมา
เสียงชลาเลื่อนลั่นสนั่นดัง
จำจะไปคอยดูอยู่ที่หาด
ช่วยตวาดขู่ขับให้กลับหลัง
ฉวยไม้เท้าก้าวย่างจากบัลลังก์
แขกฝรั่งพรั่งพร้อมล้อมลีลา
ถึงหาดกว้างทางแลกระแสสมุทร
เห็นมนุษย์ไรไรไหลนักหนา
ผีเสื้อน้ำทำฤทธิ์ติดตามมา
เวทนาแลดูอยู่ทุกคน ฯ
๏ พระอภัยมณีเห็นผีเสื้อ
ความกลัวเหลือว่ายคว้างอยู่กลางหน
ยักษ์กระโจมโถมจับแทบอับจน
พอเห็นคนอยู่ที่หาดตวาดครืน
เข้าถึงที่ผีเสื้อก็ถึงด้วย
กระชั้นฉวยผิดเกลือกเข้าตื้น
พอโยคีมีคาถาลงมายืน
ผีเสื้อตื่นตัวสั่นขยั้นยั้ง
พระอภัยภูมินทร์กับสินสมุทร
ช่วยกันฉุดนางเงือกเข้าฝั่ง
แล้วกราบกรานโยคีมีกำลัง
แขกฝรั่งพรั่งพร้อมล้อมพูดจา ฯ
๏ พระโยคีมีจิตคิดสงสาร
จึงว่าท่านหนีตายหมายมาหา
เราลงมาคอยช่วยด้วยเมตตา
แต่กิจจาไม่กระจ่างยังคลางแคลง ฯ