ภิกษุทั้งหลาย ! หนูเหล่านี้มีสี่จำพวก คือ
หนูที่ขุดรู แต่ไม่อยู่,
หนูที่อยู่ แต่ไม่ขุดรู,
หนูที่ไม่ขุดรู และทั้งไม่อยู่,
หนูที่ทั้งขุดรู และทั้งอยู่
บุคคลสี่จำพวก เปรียบด้วยหนู ก็ฉันนั้นเหมือนกัน คือ
คนปลูกเรือน แต่ไม่อยู่,
คนอยู่ แต่ไม่ปลูกเรือน,
คนไม่ปลูกเรือน และทั้งไม่อยู่,
คนทั้งปลูกเรือน และทั้งอยู่
สี่จำพวกเหล่านี้ มีอยู่พร้อมในโลก

ภิกษุทั้งหลาย ! คนที่ปลูกเรือนแต่ไม่อยู่ เป็นอย่างไร ? ภิกษุทั้งหลายคนบางคนเรียนปริยัติธรรม ที่เป็นสูตร เคยยะ เวยยากรณ์ คาถา อุทาน อิติวุตตกะ ชาดก อัพภูตธรรม เวทัลละ๑ แต่เขา ไม่รู้ตามเป็นจริงว่า “นี้เป็นทุกข์ นี้เป็นเหตุให้เกิดทุกข์, นี้เป็นความดับไม่เหลือของทุกข์ และนี้เป็นทางดำเนินให้ถึงความดับไม่เหลือของทุกข์ ;” ดังนี้ : เช่นนี้แล เรียกว่า ปลูกเรือนแต่ไม่อยู่ ; เรากล่าวว่า เปรียบได้กับหนูที่ขุดรูแล้วไม่อยู่

ภิกษุทั้งหลาย ! คนอยู่แต่ไม่ปลูกเรือนนั้น เป็นอย่างไร? ภิกษุทั้งหลายคนบางคน ไม่ได้เรียนปริยัติธรรม ที่เป็นสูตร ฯลฯ เวทัลละ แต่เขาเป็นผู้รู้ตามเป็นจริงว่า “นี้เป็นทุกข์, นี้เป็นเหตุให้เกิดทุกข์, นี้เป็นความดับไม่เหลือของทุกข์ และนี้เป็นทางดำเนินให้ถึงความดับไม่เหลือของทุกข์ ;” ดังนี้ : เช่นนี้แล เรียกว่า อยู่แต่ไม่ปลูกเรือน; เรากล่าวว่า เปรียบกันได้กับหนูที่อยู่แต่ไม่ขุดรู

ภิกษุทั้งหลาย ! คนไม่ปลูกเรือนและทั้งไม่อยู่นั้น เป็นอย่างไร ? ภิกษุทั้งหลายคนบางคน ไม่ได้เรียนทั้งปริยัติธรรม ที่เป็นสูตร ฯลฯ เวทัลละ และทั้ง ไม่รู้ตามเป็นจริงว่า “นี้เป็นทุกข์, นี้เป็นเหตุให้เกิดทุกข์, นี้เป็นความดับไม่เหลือของทุกข์ และนี้เป็นทางดำเนินให้ถึงความดับไม่เหลือของทุกข์ ;” ดังนี้ : เช่นนี้แล เรียกว่า ไม่ปลูกเรือน และทั้งไม่อยู่ ; เรากล่าวว่า เปรียบกันได้กับหนูที่ไม่ขุดรู และทั้งไม่อยู่

ภิกษุทั้งหลาย ! คนที่ปลูกเรือนทั้งอยู่นั้น เป็นอย่างไร ? ภิกษุทั้งหลายคนบางคนในโลกนี้ ทั้งเรียนปริยัติธรรม ที่เป็นสูตร ฯลฯ เวทัลละด้วย และทั้งรู้ตามเป็นจริงว่า “นี้เป็นทุกข์, นี้เป็นเหตุให้เกิดทุกข์, นี้เป็นความดับไม่เหลือของทุกข์ และนี้เป็นทางดำเนินให้ถึงความดับไม่เหลือของทุกข์ ;” ดังนี้ด้วย : เช่นนี้แล เรียกว่าทั้งปลูกเรือนและทั้งอยู่ ; เรากล่าวว่า เปรียบกันได้กับหนูที่ทั้งขุดรู และทั้งอยู่

ภิกษุทั้งหลาย ! คนสี่จำพวกเหล่านี้แล เปรียบกันได้กับหนูสี่จำพวก, อันมีอยู่พร้อมในโลกนี้