พระไตรปิฎก เล่มที่ 35 พระอภิธรรมปิฏก เล่มที่ 2 วิภังคปกรณ์ ทุกขสมุทัยอริยสัจ
- ปิยรูป สาตรูป กับ ทุกขสมุทยอริยสัจ
(158) ทุกขสมุทยอริยสัจ เป็นไฉน
ตัณหา นี้ใด อันเป็นเหตุเกิดภพใหม่ ประกอบด้วยความกำหนัดยินดี เพลิดเพลินอยู่ในอารมณ์นั้นๆ คือ กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา
(159) ก็ ตัณหา นี้นั่นแล เมื่อเกิดเกิดที่ไหน เมื่อตั้งอยู่ตั้งอยู่ที่ไหน ปิยรูป สาตรูป ใดมีอยู่ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ปิยรูป สาตรูป นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็ตั้งอยู่ที่ปิยรูป สาตรูปนี้
- ก็อะไรเป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก
- จักขุ เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่จักขุนี้ เมื่อตั้งอยู่ก็ตั้งอยู่ที่จักขุนี้
- โสตะ ฯลฯ
- ฆานะ ฯลฯ
- ชิวหา ฯลฯ
- กายะ ฯลฯ
- มโน เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่มโนนี้ เมื่อตั้งอยู่ก็ตั้งอยู่ที่ มโน นี้
- รูป เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่รูปนี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่รูปนี้
- สัททะ ฯลฯ
- คันธะ ฯลฯ
- ระสะ ฯลฯ
- โผฏฐัพพะ ฯลฯ
- ธัมมารมณ์ เป็นปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ธัมมารมณ์นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่ธัมมารมณ์นี้
- จักขุวิญญาน เป็นปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ จักขุวิญญาน นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่ จักขุวิญญาน นี้
- โสตวิญญาน ฯลฯ
- ฆานวิญญาน ฯลฯ
- ชิวหาวิญญาน ฯลฯ
- กายวิญญาน ฯลฯ
- มโนวิญญาน ฯลฯ
- จักขุสัมผัส เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ จักขุสัมผัส นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่ จักขุสัมผัส นี้
- โสตสัมผัส ฯลฯ
- ฆานสัมผัส ฯลฯ
- ชิวหาสัมผัส ฯลฯ
- กายสัมผัส ฯลฯ
- มโนสัมผัส ฯลฯ
- จักขุสัมผัสชาเวทนา ฯลฯ
- รูปสัญญา ฯลฯ
- รูปสัญญาเจตนา ฯลฯ
- รูปตัณหา ฯลฯ
- รูปวิตก ฯลฯ
- รูปวิจาร ฯลฯ
- สภาวะธรรมนี้ เรียกว่า ทุกขสมุทัยอริยสัจ
----------------------------------------
ปิยรูป สาตรูป กับ ทุกขสมุทยอริยสัจ
- ปิยรูป สาตรูป กับ ทุกขสมุทยอริยสัจ
(158) ทุกขสมุทยอริยสัจ เป็นไฉน
ตัณหา นี้ใด อันเป็นเหตุเกิดภพใหม่ ประกอบด้วยความกำหนัดยินดี เพลิดเพลินอยู่ในอารมณ์นั้นๆ คือ กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา
(159) ก็ ตัณหา นี้นั่นแล เมื่อเกิดเกิดที่ไหน เมื่อตั้งอยู่ตั้งอยู่ที่ไหน ปิยรูป สาตรูป ใดมีอยู่ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ปิยรูป สาตรูป นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็ตั้งอยู่ที่ปิยรูป สาตรูปนี้
- ก็อะไรเป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก
- จักขุ เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่จักขุนี้ เมื่อตั้งอยู่ก็ตั้งอยู่ที่จักขุนี้
- โสตะ ฯลฯ
- ฆานะ ฯลฯ
- ชิวหา ฯลฯ
- กายะ ฯลฯ
- มโน เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่มโนนี้ เมื่อตั้งอยู่ก็ตั้งอยู่ที่ มโน นี้
- รูป เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่รูปนี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่รูปนี้
- สัททะ ฯลฯ
- คันธะ ฯลฯ
- ระสะ ฯลฯ
- โผฏฐัพพะ ฯลฯ
- ธัมมารมณ์ เป็นปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ธัมมารมณ์นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่ธัมมารมณ์นี้
- จักขุวิญญาน เป็นปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ จักขุวิญญาน นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่ จักขุวิญญาน นี้
- โสตวิญญาน ฯลฯ
- ฆานวิญญาน ฯลฯ
- ชิวหาวิญญาน ฯลฯ
- กายวิญญาน ฯลฯ
- มโนวิญญาน ฯลฯ
- จักขุสัมผัส เป็น ปิยรูป สาตรูป ในโลก ตัณหานี้ เมื่อเกิดก็เกิดที่ จักขุสัมผัส นี้ เมื่อตั้งอยู่ก็อยู่ที่ จักขุสัมผัส นี้
- โสตสัมผัส ฯลฯ
- ฆานสัมผัส ฯลฯ
- ชิวหาสัมผัส ฯลฯ
- กายสัมผัส ฯลฯ
- มโนสัมผัส ฯลฯ
- จักขุสัมผัสชาเวทนา ฯลฯ
- รูปสัญญา ฯลฯ
- รูปสัญญาเจตนา ฯลฯ
- รูปตัณหา ฯลฯ
- รูปวิตก ฯลฯ
- รูปวิจาร ฯลฯ
- สภาวะธรรมนี้ เรียกว่า ทุกขสมุทัยอริยสัจ
----------------------------------------