อยากเชิญชวนให้ท่านอื่นๆที่มีข้อมูล
มาช่วยกันต่อเติม ให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น
เพื่อให้เป็นบันทึกประวัติศาสตร์ อีกบทนึง ของทหารไทย
ที่เราสามารถทำได้อย่างสำเร็จ นำคนไทยกลับบ้านได้อย่างปลอดภัย

หลายคนคงรู้จักยุทธการโปเชนตง ที่นำคนไทยจากกัมพูชากลับบ้าน
สมัย นายก ทักษิณ ปี 2546 โดยสถานะการณ์เกิดจากปลุกปั่น
ให้เกิดความเกลียดชัง มีการบุกรุกเข้าไปเผาสถานทูตไทยในพนมเปญ

แต่ที่จริงแล้ว การอพยพคนไทยครั้งนั้นไม่ใช่ครั้งแรก แต่เป็นครั้งที่สอง
โดยนำประสบการณ์ที่เคยปฏิบัติสำเร็จมาก่อน เป็นแม่แบบในดำเนินการ

การปฏิบัติการครั้งแรกนั้น มีการปฏิบัติการขึ้นในปี 2540 จำไม่ได้ครับว่าวันไหน
สมัยที่นายก ชวลิต ยงใจยุทธ, ผบ.สส. มงคล อัมพรพิสิฏฐ์, ผบ.ทอ. อมร แนวมาลี, ผบ.ทบ. เชษฐา ฐานะจาโร
ซึ่งเรื่องราวนี้ไม่ค่อยมีคนกล่าวถึง เนื่องมาจากปีนั้นมีวิกฤตต้มยำกุ้ง
ทำให้เรื่องนี้ไม่เป็นที่จดจำเท่ากับเรื่องเศรษฐกิจล่ม

โดยขณะนั้น มีการรัฐประหารในกัมพูชา ดังข้อมูลจาก wiki

(https://th.wikipedia.org/wiki/รัฐประหารในประเทศกัมพูชา_พ.ศ._2540)
ใน พ.ศ. 2540 ความตึงเครียดที่ยาวนานระหว่างพรรคร่วมรัฐบาลทั้งสองพรรค
กลายเป็นการต่อสู้ระหว่างพระนโรดม รณฤทธิ์กับฮุนเซน ทั้งสองฝ่ายพยายามแย่งชิงโอกาสในการกุมอำนาจทั้งหมด 
รวมทั้งพยายามดึงเขมรแดงเข้ามาเป็นพวก ฮุนเซนได้ออกมากล่าวหาว่าพระนโรดม รณฤทธิ์วางแผนจะยึดอำนาจโดยมีทหารเขมรแดงหนุนหลัง 
จึงสั่งให้ทหารในฝ่ายของตนจับกุมฝ่ายของฟุนซินเปก เหตุการณ์เริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2540
เกิดการปะทะระหว่างทหารที่สนับสนุนฮุน เซนกับพระนโรดม รณฤทธิ์กลางกรุงพนมเปญ
ทหารฝ่ายฮุน เซนสามารถยึดครองพื้นที่ได้ 90%

ฝ่ายของพระนโรดม รณฤทธิ์ที่มีพลเอกญึก บุญชัยเป็นหัวหน้าได้ล่าถอยมาตั้งมั่นที่โอร์เสม็ดติดแนวชายแดนที่จังหวัดสุรินทร์
โดยมีกองกำลังเขมรแดงส่วนหนึ่งเข้าช่วยเหลือฝ่ายพระนโรดม รณฤทธิ์ คือกลุ่มของเขียว สัมพันและตา มกที่ตั้งมั่นอยู่ที่อันลองเวง
อีกกลุ่มหนึ่งเข้าโจมตีฝ่ายรัฐบาลที่บ้านโอตาเตี๊ยะตรงข้ามกับอำเภอบ่อไร่ จังหวัดตราดนำโดยตา มุต และตา มิต
การต่อสู้ระหว่างทั้งสองฝ่ายทำให้กระสุนเข้ามาตกในเขตไทย ทหารไทยเสียชีวิต 1 นาย บาดเจ็บ 3 นาย
ชาวกัมพูชาอพยพหนีเข้ามาฝั่งไทยประมาณ 3,000 คน มีการต่อสู้กับฝ่ายของฮุน เซนจนถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2540
เมื่อฮุน เซนเป็นฝ่ายชนะ พระนโรดม รณฤทธิ์ลี้ภัยไปฝรั่งเศส ผู้นำพรรคฟุนซินเปกอีกหลายคนออกนอกประเทศไปด้วย
อึง ฮวดได้เป็นนายกรัฐมนตรีร่วมแทน
----

ด้วยคาดว่าจะมีการปะทะรบกันอย่างรุนแรง
จึงมีการตัดสินใจทำการอพยพคนไทย
โดยการนำเครื่องบิน C130 บินไปรับคนไทยที่สนามบินโปเชนตง

มี พล.อ.อ.ธีรศิลป์ คัมภีรยานนท์ ตำแหน่ง ผู้บัญชาการกองบัญชาการยุทธทางอากาศ (จากประวัติ พล.อ.อ ธีรศิลป์ คัมภีรยานนท์ ใน wiki)
อยู่บนเครื่อง G222 คอยบัญชาการอยู่บนฟ้า
มีท่านอดีต พล.อ.อ ชลิต พุกผาสุข ยศขณะนั้นน่าจะเป็น พล.อ.ต. ผู้บัญชาการกองพลบินที่ 2 กองบัญชาการยุทธทางอากาศ
เป็นหัวหน้าชุดภารกิจรับคนไทยและชาวต่างประเทศกลับจากกัมพูชา ในปี 2540 (จากประวัติ พล.อ.อ ชลิต พุกผาสุข ใน wiki)
โดยท่านจะเป็นคนที่ลงไป ผบ. ควบคุมการขนย้ายคน ณ.สนามบินโปเชนตง
มีหน่วยคอมมานโดของทอ. กับ ทบ. (ไม่ทราบหน่วย) มีเจ้าหน้าที่ทบ. ที่สามารถพูดเขมรไปด้วย
เป็นเจ้าหน้าที่คอยช่วยเหลือ ดูแล ลำเลียงคนขึ้นเครื่อง

ที่ทราบ ทหารที่ออกจากเครื่อง จะต้องปกปิดอาวุธ ต่างๆ ไม่ใช่แบก สะพายปืนลงจากเครื่อง
เนื่องจากยังมีกองกำลังกัมพูชา ยังควบคุมดูแลรอบๆสนามบิน
เพราะยังมีการปะทะระหว่างกัมพูชา ภายในกันอยู่

เรื่องนี้เคยได้ยิน แต่ไม่ยืนยัน
จำไม่ได้ว่าเป็นเครื่องบินลำเลียง C130 ของญี่ปุ่น หรือ สิงคโปร์
เอาเครื่องลงมาแล้ว ทหารออกมาแบกปืนลงมาแบบพร้อมรบ
เลยโดนกัมพูชาไล่กลับประเทศ

ทางการไทยได้ประสาน และได้รับการอำนวยความสะดวกจาก พล.อ.เตียบันณ์
สามารถนำคนไทยลำเลียงจากในกรุงพนมเปญ มาขึ้นเครื่องที่สนามบิน

การนำคนออกจากกัมพูชาคราวนั้น ไทยเป็นชาติแรกที่ลำเลียงคนออกมาเป็นชาติแรก
การขนย้ายเริ่มตั้งแต่เช้า แต่เนื่องจากจำนวนคนมีจำนวนมาก
จึงจำเป็นต้องบินกลับไปรับเป็นรอบสอง แล้วเที่ยวบินลำท้ายๆ
มีต่างชาติขอติดเครื่องกลับมาด้วย จนเที่ยวบินสุดท้ายกลับมาถึงดอนเมือง ตอนเย็นแก่ๆของวันนั้น
หลังจากนั้นจึงมีประเทศต่างๆ ทำการขนย้ายพลเมืองของตนเองออกมา

ทั้งหมดเป็นเรื่องใหม่ ในขณะนั้นที่จะต้องทำการวางแผนอพยพคนจำนวนมาก
ออกจากวิกฤตการสู้รบที่เราไม่เกี่ยวข้อง ถึงแม้ไม่มีการปะทะเพื่อนำคนไทยกลับมา
แต่การวางแผนต้องเตรียมพร้อมเผชิญเหตุต่างๆ รวมทั้งการปฏิบัติที่จะต้องไม่กระทบกระเทือนความรู้สึกของเจ้าบ้าน
รวมทั้งการประสานงานของไทยทุกระดับ ทุกส่วน เพื่อขอความร่วมมือจากเจ้าบ้าน อำนวยความสะดวก ดูแลความปลอดภัย
ให้ลำเลียงคนไทยออกมาขึ้นเครื่องบินที่สนามบินได้อย่างเรียบร้อย

ซึ่งทั้งหมดจึงเป็นต้นแบบ ในการลำเลียงขนย้าย อพยพคนไทยในอีก 6 ปีถัดมา

อันนี้เล่ามาจากที่จำได้ อาจมีผิดพลาดบ้าง
และคงมีอีกหลายท่านที่เกี่ยวข้อง หรือทราบมีข้อมูล รายละเอียดที่มากกว่านี้ 
จึงอยากชวนมาให้เพิ่มเติม ให้สมบูรณ์ เพื่อให้เป็นบทหนึ่งของประวัติการปฏิบัติการทางทหารของไทย
มิให้เลือนหายไปกับกาลเวลา