ปัญหาของผมที่เจอมาอย่างต่อเนื่องและยาวนาน เกือบแปดปี
บ้านผมอยู่ในหมู่บ้านครับ ตำบล ตลาด อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ไม่ได้ไกลจากตัวเมืองเลย

ปัญหาคือโดยรอบใกล้เคียง มีการปลูกข้าวกันค่อนข้างเยอะ มีทั้งนาปีและนาปรัง
หลังเก็บเกี่ยวเสร้จก็จะมีการเผาซังข้าวเพื่อเตรียมทำนาใหม่ ผมและคนในหมู่บ้านก็ต้องทนกันไป ทนมานานละ
และที่ทนไม่ได้ก็คือ พวกชาวนา เขาเลือกที่จะเผาที่นาตอนกลางคืน บางทีเผาค่ำ ที่แสบสุดคือเผาดึก
กว่าจะรู้ตัวลุกขึ้นมาปิดหน้าต่างก็ไม่ทันแล้ว เขม่า กลิ่นควัน เต็มห้อง หัวร้อนทั้งคืน

และวันนี้ เผาอีก ผมรีบขับรถออกไปดูยังจุดเผา ซึ่งอยู่ห่างไปจากถนนไม่มากไม่เกินร้อยเมตร
แต่เขาไปถึงที่เผาไม่ได้เนื่องจากที่ส่วนบุคคล
ผมได้เข้าไปสอบถามร้านค้าซึ่งอยู่ข้างเคียง เขาอ้างว่าไม่รู้จักกับเจ้าของที่เผา
ผมเล่าให้เขาฟังว่าตอนนี้จังหวัดนครราชสีมากำลังมีมาตรการเรื่องห้ามเผาค่อนข้างเคร่งครัด
และมันมีความผิดอาญา ทั้งจำทั้งปรับและยอมความไม่ได้ 
เจ้าของร้านบอกไม่รู้จักอย่างเดียว อ่ะไม่เป็นไร  แต่ก่อนออกมา คำพูดเจ้าของร้านชำลอยตามลมมา

"ถ้าเก่งกล้าทำได้ก็ไปทำเอา"   นั่นไงวลีท้าทาย

ผมก็เลยต้องดำเนินการ โทรแจ้งกับ สภ. จอหอ จังหวัดนครราชสีมา
ซึ่งคุณตำรวจก็แจ้งกับผมมาว่าเดี่ยวจะแจ้งดับเพลิงเข้าไปดู

ทีนี้ผมก็ปรึกษากับคุณตำรวจว่า สามารถที่จะดำเนินการเกือบจะจริงจังได้ไหม 
อาจไม่ต้องถึงกับจับจริง แต่อยากให้เป็นตัวอย่าง 

ยังไม่ทันจะปรึกษาอะไรคุณตำรวจก็ตัดบทผม เหมือนรำคาญ
ว่า ถ้าจะดำเนินการกับคนเผา จำเป็นต้องมีหลักฐาน
ผมก็บอกตำรวจไปว่าตอนนี้เจ้าของยืนส่องไฟฉายอยู่หน้าไฟคาตาเลยนะครับ
ตำรวจก็บอกผมมาว่า

"แล้วคุณมีหลักฐานตอนเขาจุดหรือเปล่า ถ้าไม่มีก็ทำอะไรไม่ได้ เขาอาจอ้างได้ว่ามันไหม้เองเขาแค่มาดู"

แล้วก็บลาๆ แล้วก็ตัดสายไป
แต่ก็ดีครับที่มีการดำเนินการ คือตำรวจแจ้งดำเพลิงมาดำเนินการให้และบอกว่าจะตักเตือนให้

ผมเข้าใจวิถีชาวนานะครับและไม่ได้จะไปเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตเขานะครับ
แต่ช่วยเห็นใจกันหน่อยไม่ได้หรือไง กลางวันจะจุดก็จุดไปแต่นี่กลางคืน
หน้าหนาว บางคืนอากาศเย็น 25 มาเจอพวกเผากลางคืนก็ต้องเปิดแอร์ 27 นอน เพื่อ หนีควัน

ภูมิแพ้เนี่ยไม่ต้องพูดถึง คืนไหนปิดหน้าต่างไม่ทันนี่ไม่ต้องนอนกันเลย กลิ่นควันเข้ายันแอร์

หลายคนอาจมาบอกว่าปีนึงแค่ครั้งเดียว อดทนเถอะ แต่ที่นี่เขาผลัดกันเผา สรุปคือเต็มเดือนครับ 
ไม่ใช่ปีละครั้ง แต่ปีละเดือน โคตรไม่สนุก

ไม่ต้องพูดถึงสถานการณ์PM 2.5 ในหลายจังหวัดที่ขึ้นตัวแดงในวันนี้นะครับ
จังหวัดก็พูดแค่จะจริงจังคุมเข้ม แต่พอมาเจอหน้างาน ได้คำตอบแบบนี้ เจอเงื่อนไขแบบนี้
ทำอะไรได้ครับ 

ฝ่ายชาวนาชาวสวนคงบอกไม่ให้เผาแล้วจะทำยังไง 
วิธีมีโคตรเยอะ เกษตรจังหวัด อำเภอก็พร้อมสนับสนุนองค์ความรู้
แต่พวกชาวนาแถวนี้มักง่ายกันเอง ยิ่งเผายิ่งฆ่าดิน รอบต่อๆไปในการทำนาก็ยิ่งต้องเพิ่มปุ๋ย 
ผลผลิตที่ได้ก็น้อยลงเรื่อยๆ ยิ่งทำยิ่งเป็นหนี้ ทีมชาวนาที่เตรียมจะแขวะผม อยากให้ฟัง
ผมไปถามชาวนาที่อำเภอบัวใหญ่ นครราชสีมา เขาว่าส่วนมากแถวนั้นไม่มีใครเผา เรื่องฆ่าดินเขารู้ดี
แถมรู้จักพัฒนาดิน ปลูกปอเทืองเสริมสภาพดินเพิ่มปุ๋ยด้วย ผมไปถามคือเตรียมบ่น แต่ที่ไหนได้ 
ชาวนาไกลตัวเมืองเขากลับรู้ดี พวกนั้นคือชาวนามืออาชีพไม่ใช่พวกมักง่าย ผมนี่ซูฮกเลย

ที่ผมมาตั้งกระทู้นี้ คืออยากถาม ว่าถ้าเจอคำว่า

"ถ้าเก่งกล้าทำได้ก็ไปทำเอา"  

กับ

"แล้วคุณมีหลักฐานตอนเขาจุดหรือเปล่า ถ้าไม่มีก็ทำอะไรไม่ได้ เขาอาจอ้างได้ว่ามันไหม้เองเขาแค่มาดู"

ในทางปฏิบัติเพื่อแก้ไขปัญหานี้จริงจังควรทำอย่างไร
และที่เจ็บสุดคือ ต้องมีหลักฐานตอนจุดเนี่ย มันเป็นข้ออ้างที่เปิดช่องขนาดนั้นในทางกฏหมายขนาดนั้นเชียวหรือ
รบกวนผู้รู้ แนะนำที อยากให้ปัญหานี้มันแก้ไขได้จริง และแก้ปัญหา PM2.5 ระดับประเทศได้ด้วย คำพูดจากพวกผู้ใหญ่ระดับจังหวัดหรือประเทศจะเป้นแค่ลมปากหรือเปล่า พูดคุยแนะนำทีครับ